«Tasdiqlayman» Pedagogik markaz direktori F. A. Saxibova

Ta’lim jarayoni qonuniyatlari. Pedagogikada qonuniyatlar – bu qonunlarning aniq sharoitldaridagi harakat ifodasi. Ularning asosiy xususiyati qonuniyatlar pedagogikada ehtimoliy-statistik xarakter berishida aks etadi, qonunlarni esa ta’lim jarayonida amalga oshirishni hamma holatlarda ham aniq ko‘rib bo‘lmaydi.
Ta’lim jarayonining tarkibiy qismlari orasidagi ob’yektiv, mavjud, barqaror, takrorlanuvchi aloqadorlik ta’lim qonuniyati deb ataladi.
Ta’limninig umumiy qonuniyatlariga quyidagilar kiradi:

• 
  ta’limning maqsadi jamiyatning rivojlanish sur’ati va darajasi;
  
• 
  jamiyatning talablari va imkoniyatlari;
  
• 
  pedagogika fani va amaliyotining rivojlanganligi va imkoniyatlari bilan bog‘liqlikda aniqlashtiriladi;
  
• 
  ta’lim mazmunini belgilashda ta’limning ijtimoiy ehtiyojlari va maqsadlari;
  
• 
  ijtimoiy va ilmiy-texnik taraqqiyot sur’ati;
  
• 
  o‘quvchilarning yoshi imkoniyatlari;
  
• 
  ta’lim nazariyasi va amaliyotining rivojlanish darajasiga asoslaniladi;
  
• 
  ta’limning sifati avvalgi bosqich mahsuldorligi va hozirgi bosqichda erishilgan natijalar;
  
• 
  o‘rganilayotgan material xususiyati va hajmi;
  
• 
  o‘quvchilarga tashkiliy-pedagogik ta’sir ko‘rsatish;
  
• 
  o‘quvchilarning bilim olishga qobiliyatlari va ta’lim vaqtiga bog‘liq;
  
• 
  ta’lim metodlari samaradorligi ta’lim maqsadiga; o‘quvchilarning yoshi, ta’lim olish imkoniyatlariga;
  
• 
  ta’lim muasasasining moddiy-texnik ta’minotiga bog‘liq;
  
• 
  ta’limni boshqarish samaradorligi ta’lim tizimida qayta aloqalarning intensivligi va korrektsiyaga, ta’sir ko‘rsatishning asoslanganligiga bog‘liq;
  
• 
  ta’limda rag‘batlantirish samaradorligi ichki va tashqi stimullarning o‘zaro uyg‘unligiga bog‘liq.
  

Shuningdek, pedagogikada ta’limning xususiy qonuniyatlari ham mavjud: