Tashkilotlaridan



Yüklə 46,34 Kb.
səhifə2/5
tarix07.01.2024
ölçüsü46,34 Kb.
#207007
1   2   3   4   5
Atamalar

Chakana narx- Chakana savdo narxi - bu tovar chakana oluvchilar uchun to'lash kerak xarid narxi hisoblanadi. Bu narxlar shaxsiy iste'mol uchun kichik miqdorda sotilgan tovarlar o'rnatiladi.


Asosiy kapital – kapitalning asosiy ishlab chiqarish vositalari (mashina, as-bob-uskuna, ishlab chiqarish binolari va uskunalari)ni oʻz ichiga oluvchi, iqtisodiy jihatdan oʻz qiymatini ishlab chiqarilgan to-varlarga asta-sekin va uzoq muddatda oʻtkazib boruvchi qismi. Asosiy kapital pul shaklida uskuna, mashina-mexanizmlar, bino-in-shootlar va boshqa jahongir iborat boʻlib, ular sotib olingan paytdagi bozor narxi bilan hisoblanadi. Asosiy kapital qiymatining bir qismi har yili mahsulotning ishlab chiqarish va sotish harajatlariga kiradi va amor-tizatsiya ajratmalari tarzida maxsus amortizatsiya fondida jamgʻariladi. Asosiy kapital hajmiga karab mehnatning kapital bilan qurollanishi darajasini baholash mumkin (Asosiy kapital qiymati ishlovchilar soniga taqsimlanadi). Asosiy kapital tarkiban ikki qismga boʻlinadi: mehnat qurollarida gavdalangan kapital (mashina-mexa-nizmlar); ishlab chiqarishning moddiy sharoitini yaratishda gavdalangan kapital (bino, inshoot, qurilma va hokazolar). Bu qismlar nisbati ishlab chiqarishning turli sohalarida har xiddir (qarang Kapital).


Raqobat – bu ikki kishi yoki guruhning doimiy raqobatbardosh munosabatlardagi holati. Raqobat – bu raqobatlashayotgan ikki tomon oʻrtasidagi „bir-biriga qarshi“ munosabati. Oʻzaro munosabatlarning oʻzini „raqobat“ deb ham atash mumkin, yoki har bir ishtirokchi bir-biri bilan raqib boʻladi. Kimningdir asosiy raqibini ashaddiy raqib deb atash mumkin. Raqobatni „aktyorlar qaysi davlatlar raqobatchilarga yetarlicha tahdid solayotganini aniqlaydigan idrokiy tasniflash jarayoni“ deb taʼriflash mumkin[2]. Raqobat bir tomonning doimiy hukmronligiga olib kelmasdan, davom etishi uchun „teng tomonlar oʻrtasidagi raqobat munosabatlari“ boʻlishi kerak[3]. Siyosatshunos Jon A. Vaskesning taʼkidlashicha, kuchlar tengligi haqiqiy raqobat mavjud boʻlishi uchun zaruriy komponent hisoblanadi, ammo boshqalar bu elementga etiroz bildiradi.



Yüklə 46,34 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin