Tayanch so‘zlar

Axborotning himoyasi deb, boshqarish va ishlab chiqarish faoliyatining axborot xavfsizligini ta’minlovchi va tashkilot axborot zaxiralarining yaxlitliligi, ishonchliligi, foydalanish osonligi va maxfiyligini ta’minlovchi qat’iy ryeglamyentlangan dinamik texnologik jarayonga aytiladi.
Axborotning egasiga, foydalanuvchisiga va boshqa shaxsga zarar yetkazmoqchi bo‘lgan nohuquqiy muomaladan har qanday hujjatlashtirilgan, ya’ni identifikatsiya qilish imkonini byeruvchi ryekvizitlari qo‘yilgan holda moddiy jismda qayd etilgan axborot himoyalanishi kyerak.
Axborot xavfsizligi nuqtai nazaridan axborotni quyidagicha turkumlash mumkin:

• 
  maxfiylik — aniq bir axborotga faqat tegishli shaxslar doirasigina kirishi mumkinligi, ya’ni foydalanilishi qonuniy hujjatlarga muvofiq chyeklab qo‘yilib, hujjatlashtirilganligi kafolati. Bu bandning buzilishi o‘g‘irlik yoki axborotni oshkor qilish, dyeyiladi;
  
• 
  konfidyentsiallik — inshonchliligi, tarqatilishi mumkin emasligi, maxfiyligi kafolati;
  
• 
  yaxlitlik — axborot boshlang‘ich ko‘rinishda ekanligi, ya’ni uni saqlash va uzatishda ruxsat etilmagan o‘zgarishlar qilinmaganligi kafolati; bu bandning buzilishi axborotni soxtalashtirish dyeyiladi;
  
• 
  autentifikatsiya — axborot zahirasi egasi deb e’lon qilingan shaxs haqiqatan ham axborotning egasi ekanligiga beriladigan kafolat; bu bandning buzilishi xabar muallifini soxtalashtirish dyeyiladi;
  
• 
  apyellyatsiya qilishlik — yetarlicha murakkab katyegoriya, lyekin elektron biznyesda kyeng qo‘llaniladi. Kerak bo‘lganda xabarning muallifi kimligini isbotlash mumkinligi kafolati.
  

Yuqoridagidyek, axborot tizimiga nisbatan quyidagicha tasnifni keltirish mumkin:

• 
  ishonchlilik — tizim me’yoriy va g‘ayri tabiiy hollarda rejalashtirilganidek o‘zini tutishlik kafolati;
  
• 
  aniqlilik — hamma buyruqlarni aniq va to‘liq bajarish kafolati;
  

•