Telekommunikatsiya texnologiyalar

---

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI RAQAMLI TEXNOLOGIYALAR 
VAZIRLIGI 
 
MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT 
TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI QARSHI FILIALI 
 
 
 
“TELEKOMMUNIKATSIYA TEXNOLOGIYALAR” FAKULTETI 
1
 – BOSQICH “TT 13-23”- GURUH TALABASINING 
“
DINSHUNOSLIK
”
 
FANIDAN TAYYORLAGAN 
 
Mustaqil ishi №1 
 
 
 
 
 
Bajardi:
 
 
 
 
 
D.Majidov 
 
Qabul qildi: 
 
 
 
D.Mamatqulova 
 
QARSHI 2023 
MAVZU: DIN ITIMOIY MADANTY HODISA SIFATIDAGI 
AHAMIYATI 

---

REJA: 
1.
Dinning inson va jamiyat hayotidagi o'ri va ahamiyati 
2.
Dinning tuzilishi va funksiyalari 
3.
Dinning vujudga kelish sabablarini o'rganishga asosiy yondashuv 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
1.
Dinning inson va jamiyat hayotidagi o'ri va ahamiyati 

---

Din insoniyat taraqqiyotiga qadimdan ta’sir o’tkazib kelmoqda va ko’p qirrali va 
teran hodisa sanaladi. Xalqlarning ma’naviy yuksalishida ham dinlarning o’rni 
beqiyosdir. Chunki insonlarning ma’naviy yuksalishida jahon, milliy va ibtidoiy 
dinlardagi insonparvarlik g’oyalari, diniy
-axloqiy tamoyillari muhim ahamiyatga 
ega.
1
Diniy bag’rikenglik
-tinchlik va barqarorlik garovi hisoblanadi. Bu turli 
madaniyatga mansub aholi vakillari o’zaro ahil va inoq yashab kelayotgan 
bizning vatanimiz O’zbekistonda hukm surmoqda. Biz buni har jabhada 
ko’rishimiz mumkin. Har bir xalqning dinlarga bo’lgan hurmati ularning 
hamjihatlikda yashashini mustahkamlamoqda. Diniy dunyoqarash dastlabki 
dinlarning vujudga kelishiga turtki bo’lgan. dunyoqarashning tarixiy turlaridan 
biri bo’lib, uning asosiy belgisi ilohiy, g’ayritabiiy kuchl
arga ishonish va ularga 
sig’inish, butun olam, barcha mavjudot, insoniyat dunyosini xudo yaratganini va 
boshqarishini e’tirof etish, xudoga, ruhlarga e’tiqoddan iboratdir. Diniy 
dunyoqarash quldorlik tuzumidan boshlab rivojlantirib borilgan. Dastlabki 
dinlar ijtidoiy jamiyat davrida yuzaga kelgan va turli tip, shakllarda rivojlangan, 
turli hodisalar negizida g‘ayritabiiy
kuchlar yashiringan deb o‘ylashlari 
natijasida yuzaga kelgan. Chunki bu davrda inson tabiatni, atrofdagi olamni 
anglashga urungan.
Totemizm- 
insonlarni o’simliklarga va yovvoyi hayvonlarga qarindoshligi borligi 
haqidagi qarashlardan biridir. Bu ham turli urug’larda turlicha rivojlanib borgan.
Animizm-
odamni o‘rab turgan muhitda jonlar va
ruhlarning mavjudligiga 
bo’lgan e’tiqod sanaladi va
insonlarning o’sha davrdagi hayotida tashqi dunyo 
bilan aloqasida katta ahamiyat kasb etgan.
Fetishizm-Qadimgi odamlar u yoki bu buyumlar omad
keltirishiga yoxud 
baloqazolarni bartaraf etishiga bo’lgan e’tiqoddir. Bu qarashlarni qisman 
hozirgi hayotda ham uchratamiz.
Bulardan tashqari avlodlar ruhiga sig’inish, jodu va duoxonlik ham o’sha davrga 
xos holat sanalgan. Davrlarning rivojlanishi, inson ongining takomillashib 
borishi, aholining hayoti yaxshilanishi, davlatlar o’rtasidagi o’zaro 
munosabbatlar natijasida dunyoda 3 yirik din yuzaga keladi va hozirga qadar 
insoniyat taraqqiyotida ularni birlashtiruvchi omil bo’lib kelmoqda. 
Islom dini- VII- 
asrda Arabiston yarimorolida paydo bo’lgan jahon dinlaridan 
biri. Islom dinida xalqning majburiyatlari va ular oldida turgan bir qator tarixiy 
vazifalar keltirib o’tilgan. Islom dini tartib
-
qoidlari muqaddas kitob “Qur’oni 
Karimda” yozib qoldirilgan. Islom dini qabilaviy xudolar va ma’budalarga 
sig’inish davrida yuzaga kelgan. Ammo bu dinda yakka xudo Allohgagin
a iymon 
keltirish aytib o’tilgan. Islom dinining yuzaga kelishidagi mashaqqatlar uning 
dunyo bo’ylab tarqalishida ham yuz berdi, hamda arablar bu ishning uddasidan 
chiqaoldilar. Hozirda manbalarga ko’ra 1,8 milliarddan ortiq kishi Islom diniga 
e’tiqod qila
di va dunyoning 125 mamlakatiga tarqalgan.

---

Buddizm dini- qadimgi jahon dinlaridan biridir. Miloddan avvvalgi VI-Vasrlarda 
Hindistonda paydo bo’lgan. Diniy e’tiqodlar bilan boy bo’lgan san’at shakllari 
rivojlanishi buddizmning paydo bo’lishi uchun sharoit 
yaratgan. Buddizm dinida 
o’simliklarga, hayvonlarga va atrofdagi jamiiyki jonzodlarga ehtiyotkorona 
munosabatda bo’lish belgilab berilgan. Budda dini dunyoda aholi soni bo’yicha 
birinchi o’rinda turuvchi davlati Hindistonning davlat dinidir. Budda dini or
qali 
unga e’tiqod qiluvchi xalqlarning san’atini, yashash tarzini ko’rishimiz mumkin. 
Xristian dini- Milodning I-asrida Rim imperiyasining sharqiy qismida yashovchi 
yahudiylar o’rtasida paydo bo’lgan. Jahonda 2,5 milliard kishi e’tiqod qiladi. 
Xristian di
ni shaxs manfaatidan ko’ra umumiy manfaatlarni afzalroq ko’rishni 
talab etishi, tenglik g’oyalari tufayli aholining turli qatlamlari orasida keng 
tarqalgan. Tarixda Xristian dinining paydo bo’lishi antik davr sivilizatsiyasining 
inqirozini boshlab bergan. Xristian dinining provaslavlik, protestantlik, katolik 
oqimlari mavjud va dunyoning turli burchaklariga tarqalgan.
Diplomatik aloqalarning natijasida “diniy bag’rikenglik” g’oyasining ilgari 
surilishi bir davlatda boshqa din vakillarining tich-totuv, erki
n va an’analariga 
sodiq tarzda yashashiga imkon yaratmoqda. O’zbekiston Respublikasining 37 
mln bo’lgan aholisi 130 dan ortiq millat va 16 ta diniy konfessiyaga mansubdir. 
Virtual olamdagi yod g’oyalardan saqlanish uchun davlatlar o’rtasida 
qilinayotgan o’
zaro hamkorliklarning barchasi davlatlar aholisining xavfsizligi 
uchundir.