Tema-10 : Maǵlıwmatlardı analiz etiwde regression modellerdi jaratıw Regressiya

Regressiya funktsiyasın anıqlaw.
Ekinshi wazıypa tiykarǵı faktorlar yamasa sebeplerdiń ózara baylanıslı ózgeriwine tásirin anıqlaw b.e. , basqa zatlar turaqlı túrde teń bolıp, tosınarlı elementlerdiń baylanıslı ózgeriwshige tásirin esaptan tısqarı qılıw shárti menen. Regressiya funktsiyası ol yamasa bul túrdegi matematikalıq teńleme formasında anıqlanadı.
Baylanıslı ózgeriwshiniń belgisiz mánislerın bahalaw. Bul mashqalanı sheshiw tómendegi túrlerden birewiniń mashqalasın sheshiw arqalı sheshiliwi múmkin :
1. Kórip shıǵılıp atırǵan dáslepki maǵlıwmatlar aralıǵı ishindegi baylanıslı ózgeriwshiniń mánislerın bahalaw, yaǵnıy. etiwmey atırǵan mánisler ; bul interpolatsiya mashqalasın sheshedi.
2. Baylanıslı ózgeriwshiniń keleshektegi mánislerın bahalaw, yaǵnıy. dáslepki maǵlıwmatlardıń belgilengen aralıǵinan sırtda mánislerdı tabıw ; bul ekstrapolyatsiya mashqalasın sheshedi.
Eki másele de ǵárezsiz ózgeriwshiler mánislerı parametrleriniń tabılǵan shamaların regressiya teńlemesine almastırıw arqalı sheshiledi. Teńlemeni tarqatıp alıw nátiyjesi maqsetli (baylanıslı ) ózgeriwshiniń ma`nisin bahalaw bolıp tabıladı.
Regressiyalıq analizinde paydalanılatuǵın geypara shamalardı kórip shıǵayıq.
Sızıqlı shama, yaǵnıy kórip shıǵılıp atırǵan ózgeriwshiler ortasındaǵı baylanıslılıq sızıqlı dep shama etiledi. Sonday etip, tarqalıw diagramması (ózgeriwshen koordinatalı (x, y) noqatlardıń suwretleri) ádetde baylanıslılıq kórinisin sáwlelendiredi. Eger ózgeriwshilerdiń tarqalıw diagrammasında sızıqlı baylanıstıń anıq joq ekenligi kórinetuǵın bolsa, yaǵnıy. sızıqlı bolmaǵan baylanıs ámelde bolsa, sızıqlı bolmaǵan analiz usıllarınan paydalanıw kerek.
Qaldıqlardıń normallıǵı haqqındaǵı shama. Bul shama etilgen hám gúzetilgen mánisler ayırmashılıǵınıń bólistiriliwi normal ekenligin tán aladı. Tarqatıw ózgeshelikin vizual túrde anıqlaw ushın siz qaldıqlardıń gistogrammalarınan paydalanıwıńız múmkin.
Regressiya analizinen paydalanǵande onıń tiykarǵı sheklewin esapqa alıw kerek. Bul sonı ańlatadı, regressiyalıq analiz bul baylanıslılıqlar tiykarında emes, bálki tek baylanıslılıqlardı anıqlawǵa múmkinshilik beredi.
Regressiyalıq analiz bir neshe málim mánisler tiykarında ózgeriwshiniń shamalıq ma`nisin esaplaw arqalı ózgeriwshiler ortasındaǵı baylanıslılıq dárejesin bahalawǵa múmkinshilik beredi.