10. Surunkali kasalliklar bilan og‘rigan bemorlarning o‘ziga xos xususiyatlari Surunkali kasalliklar – bu o‘tkir kasalliklarni o‘z vaqtida aniqlay olmaslik, kasallik aniqlansa-yu, lekin noto‘g‘ri davolanish, tibbiyot xodimlarini aytganlarini bekam-u ko‘st bajarmaslik hamda o‘ziga e’tiborsizliklar oqibatida kelib chiqadi.
Surunkali kasallik tashxisi qo‘yilganidan keyin, inson taqdirga tan berib, shu kasallikni tan olib, kasallik bilan birga hayot kechira boshlanadi. Bemorda biror bir simptom yuzaga chiqqach tashxis qo‘yish va davolash maqsadida, bemor bir qancha tekshiruvlardan o‘tadi. Bemorlar kasallik simptomlarini hamshira yordamida nazorat qilishni o‘rganadi, natijada kasallikning turg‘un davrida o‘zini jamoaning sog‘lom a’zosidek tutib yashaydi yoki uy sharoitida parvarish qilinadi. Kasallik qo‘ziganida kasalxonada davolaniladi. Surunkali kasalliklari bor bemorlarda kasallik boshlanganidan bir necha yil yoki o‘nlab yil o‘tgach asoratlar yuzaga chiqadi, ular terminal davrgacha bo‘lishi mumkin. Shunday qilib, surunkali kasalliklari bor bemorlarda hamshiralik parvarishi kasallik kechishiga qarab4 ta davrga bo‘linadi: kasallikning rivojlanish davri; turg‘un kechish davri; qo‘zish davri; avj olish davri.
Kasallikning rivojlanish davridasimptomlar va belgilar muho kama qilinadi, tahlillar, diagnostikalar o‘tkaziladi, kasallik nomi aytiladi va maxsus davo boshlanadi. Kasallikning rivojlanish davrida ham shira parvarishi kasallikni qabul qilishga va o‘zini o‘zi boshqarishga yo‘nalti rilgan bo‘ladi.
Masalan: kasallikni tan olishi va davolanishda yordamlashish; kundalik hayotini boshqarish uchun kerakli bilim va ko‘nikmalarni egallashga yordamlashish; krizis vaqtida psixologik turg‘unlikka erishish ga yordamlashish; kasallikni boshqarish uchun kerakli sanitaroqartuv ishlari; sotsial muammolar (vazifasini o‘zgarishi, professional rejada qo‘llash, oldingi ishini davom ettira olmaslik, imkoniyatlari cheklanishi)ni hal qilishda yordamlashish. Imkoniyatlaridan kelib chiqib ishlashga o‘rganish.
