Termiz Davlat Universiteti Tarix Fakulteti 208-guruh talabasi



Yüklə 0,52 Mb.
səhifə5/8
tarix02.05.2023
ölçüsü0,52 Mb.
#105960
1   2   3   4   5   6   7   8
2 5204140185264068054

1873 yilda Qo`qon xonligida Xudoyorxon va rus mustamlakalariga qarshi xalq qo`zg`aloni ko`tarildi. U 1876 yilgacha davom etdi. Qo`qon xonligida bu voqealar rus imperatorini tashvishga solib qo`ydi. Xayoti xavf ostida qolgan Xudoyorxon 1875 yilning 22-iyulida podsho hokimiyati himoyasi ostida Toshkentga qochib ketadi. Xudoyorxonning katta o`g`li Navriddinbek xon deb e`lon qilinadi. Agar xalq ommasi o`z mustaqilligi uchun bosqinchlarga qarshi kurash olib borayotgan bo`lsa, yangi xon podsho hokimiyati bilan yarashib o`z taxtini mustaxkamlab, olish yo`llarini qidira boshlaydilar. 1875-yil 25-sentabrda Nasriddinbek qo`zg`alonchilardan yashirincha Kaufman bilan shartnoma tuzdi. Shartnomaga ko`ra Nasriddinbek o`zini rus podshosining itoati xizmatkori deb tan oldi. U mustaqil ravishda tashqi siyosat olib bormaslik katta tovon to`lash va xonlik hududining bir qismini Rossiyaga qo`shib olinishiga rozi bo`ldi. Bu esa qo`zg`alonchilarning g`azabini uyg`otdi va qo`zg`alon xonlik hududida keng yoyilib ketdi. Qo`qon voqealari fon Kaufmanni jiddiy tashvishga solib qo`ydi, va bunday sharoitda u Qo`qon xonligining mustaqilligini tugatish haqida rus podshosi Aleksandr II dan rozilik oldi. Bundan ilhomlangan fon Kaufman general Skobelov ixtiyoriga katta kuch ajratib, Qo`qonni tiz cho`ktirishga qaratdi. Hatto xonlik hududini imperator Aleksandr II ning tug`ilgan kuniga sovg`a qilmoqni diliga tugdi shunday bo`lib chiqdi.

1876 yil 19 fevralda rus imperatori Aleksandr II ning 12 fevraldagi farmoniga ko`ra, Rossiyaga (qo`shib) harbiy vaziri D Milyutin Qo`qon xonligi. Rossiyaga qo`shib olinganligi o`rniga Farg`ona viloyati tuzilganligi rasman e`lon qilindi. O`zining yovuzligi bilan dong chiqargan jazo ekspersiyasining boshlig`i jallod general Skobelov viloyat harbiy gubernatori qilib tayinladi. Qo`qon xonligini tugatishga shaxsan tashabbusini o`z qo`liga olgan Turkistonning birinchi gubernatori K.P.Kaufmen rus imperatori Aleksandr II ning eng arzanda generallaridan biriga aylandi. 1867 yildan 1881-yilga qadar Turkiston xalqlari taqdirini xal qilish fon Kaufman qo`lida bo`ldi. U bir vaqtning o`zida Turkiston harbiy okrugi qo`mondoni. 


Yüklə 0,52 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin