Termiz davlat universiteti tojik filologiyasi va sharq tillari kafedrasi

Hozirgi-kelasi zamon fe’lining yasalishi

Hozirgi-kelasi zamon fe’li hozirgi zamon fe’l o‘zagiga می -mi old qo‘shimchasini va so‘z oxiriga shaxs-son qo‘shimchasini qo‘shish bilan hosil qilinadi. Hozirgi-kelasi zamon fe’liga bosh urg‘u می – -mi old qo‘shimchasiga tushadi.

Hozirgi zamon fe’l negiziga qo‘shiladigan shaxs-son qo‘shimchalari

جمع koplik	مفرد birlik	shaxslar
يم – im	م – am	1
ید – id	ی – i	2
ند – and	د – ad	3

Hozirgi-kelasi zamon fe’li quyidagicha tuslanadi.

مفرد birlik جمع ko‘plik

ميروم mirvam – borayapman ميرويم miravim– borayapmiz

ميروی miravi – borayapsan ميرويد miravid – borayapsiz

ميرود miravad – borayapti ميروند mirvand – borayapti

Hozirgi-kelasi zamon fe’lining bo‘lishsizlik shakli fe’l o‘zagi oldiga نه – na inkor yuklamasini qo‘shish orqali hosil qilinadi. Bunda asosiy urg‘u نه – na inkor yuklamasiga tushadi.

نمی روم namiravam – bormayapman نمی رویمnamiravim – bormayapmiz

نمی روی namiravi – bormayapsan نمی روید namiravid – bormayapsiz

نمی رود namiravad –bormayapdi نمی روند namiravand – bormayapdilar

Hozirgi zomon fe’l negizi cho‘ziq unli آ " o" yoki و "u" bilan tugasa, shaxs-son qo‘shimchalaridan oldin ی "yo" orttirilib yoziladi.

آمدن omadan (o) – kelmoq

من می آیم man mioyam, تو می آیی to‘ mioyi, او می آید u mioyad,

ما می اییم mo mioyam, شما می ایید sho‘mo mioyid آنها می ایند onho mioynad