Тermodinamikaning ikkinchi qonuni.
Entropiya nima ?
Entropiya- muvozanat xolatida to’rgan xar qanday sistemadagi moddalarning xarakatlanganligini ifoda-lovchi kattalik .
Masalan, suyuqlik bugga utganda entropiya ortadi, bug kondensatlanib suyuq yoki kristall xolatga utsa entropiya kamayadi. Shuningdek, kimyoviy jarayonlarda xam entropiya ortishi yoki kamayishi mumkin.
a) Entropiya ortadi :
C ( kumir) + CO2 (g ) = 2 CO ( g )
b) Entropiya kamayadi :
3N2 (g) + H2 ( g ) = 2 NN3 ( g )
Kattik jismlarda entropiya kam uzgaradi. Entropiyaning uzgarishi :
Bolsman nazariyasiga muvofik mikroxolatlar soni bilan entropiya orasida kuyidagicha boglanish mavjud :
N - Avogadro soni; R - universal gaz doimiysi;
W - mikroxolatlar soni.
Birligi: j.G’ mol* grad.
Тabiiy jarayonlar ikkita xarakatlantiruvchi kuch ta’sirida amalga oshishi mumkin.
1) xar kanday sistema uzining energiya zapasini kamaytirishga va jarayon paytida uzidan issiklik chiqarishga intiladi. Bunday jarayon paytida entalpiya uzgarishi manfiy (N < 0) bo’ladi.
2) sistemaning tartibsizligi uzining eng yukori xolatiga utishga intiladi . Bu jarayon xaroratga va entropiya uzgarishi S ga boglik .
Agar modda bir xolatdan ikkinchi xolatga utganda uning energiya zapasi uzgarmasa (ya’ni N q 0 bulsa), unday jarayon entropiya uzgarishiga boglik bo’ladi va bu entropiya ortadigan tomonga yunaladi ( Ya’ni S > 0 bo’ladi ).
Agar sistemaning tartibsizlik darajasi uzgarmasa (ya’ni S=0), jarayonning yunalishi entalpiya kamayish tomon (H<0 ) bo’ladi.
Kimyoviy jarayon paytida bir vaktning uzida xam entalpiya, xam entropiya uzgarishi mumkin. Bunday xollarda uzgarmas bosimlarda sodir bo’ladigan jarayonlarni xarakatlantiruvchi kuchi - izobar poten-sialining uzgarishi deyiladi.
G = H - T * S
G<0 bulsa, uz uzicha boradigan jarayon bo’ladi.
G>0 bulsa, ayni sharoitda borishi mumkin bulmagan jarayondir.
G0 =G0 maxs. - G0dast.modda
G0 - standart izobar potensial
H0 = H0max.- H0 dast.modda.
S0 = S0max.- S0 dast.modda.
G =0 muvozanat xolatida H = Т*S
T= H/S
0>0>
Dostları ilə paylaş: |