Texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi muhammad al xorazmiy nomidagi toshkent axborot

4-mavzu:Linux OTda imtiyozlar turlari, fayl va kataloglar uchun 
foydalanishni boshqarish tartibi
 
Linux OTda imtiyozlar turlari, fayl va kataloglar uchun foydalanishni boshqarish 
tartibi.
Malumotlarni qayta tiklash vositalari (masalan, Recuva yoki EaseUS Data Recovery 
Wizard Pro) va ular yordamida malumotlarni qayta tiklash.
VeraCrypt dasturiy vositasi yordamida malumotlarni himoyalash.

---

DeEggerSetup131 dasturi asosida malumotlarni himoyalash
―Linux‖ kursini o'zlashtirish jarayonida amalga oshiriladigan masalalar doirasida: 
Tinglovchi: - linux operatsion tizimi va ularning distributivlari; - linux muhitida 
ishlaydigan dasturlari; - linux operatsion tizimi fayl tizimi strukturasi; - linux muhitida 
dasturlash tamoyillari haqida bilimlariga ega bo'lishi; Tinglovchi: - linux operatsion 
tizimni o'rnatish; - linux baziviy komandalari va utilitalaridan foydalanish; - tarmoq 
sozlanmalarini sozlash va foydalanuvchilar o'rtasida ma'lumot almashishni ta'minlash 
ko'nikma va malakalarini egallashi; Tinglovchi: - linux muhitida ishlash; - linux 
muhitida scriptlar yaratish; - linux muhitida fayllarga nisbatan ruxsatlarni boshqarish 
kompetentsiyalarni egallashi lozim. Modulni tashkil etish va o'tkazish bo'yicha 
tavsiyalar "Linux" kursi ma'ruza va amaliy mashg'ulotlar shaklida olib boriladi. Kursni 
o'qitish jarayonida ta'limning zamonaviy metodlari, pedagogik texnalogiyalar va 
axborot-kommunikatsiya texnalogiyalari qo'llanilishi nazarda tutilgan: - ma'ruza 
darslarida zamonaviy kompyuter texnalogiyalari yordamida prezentatsion va 
elektron-didaktik texnologiyalardan; - o'tkaziladigan amaliy mashg'ulotlarda texnik 
vositalardan, ekspressso'rovlar, test so'rovlar, aqliy hujum, guruhli fikrlash, kichik 
guruhlar bilan ishlash, kollokvium o'tkazish va boshqa interaktiv ta'lim usullarini 
qo'llash nazarda tutiladi. Modulning o'quv rejadagi boshqa modullar bilan bog'liqligi 
va uzviyligi "Linux" moduli mazmuni o'quv rejadagi "O'rnatilgan tizimlar" o'quv 
modullari bilan uzviy bog'langan holda pedagoglarning operatsion tizimda ishlash va 
boshqarish bo'yicha kasbiy pedagogik tayyorgarlik darajasini oshirishga xizmat qladi. 
Modulning oliy ta'limdagi o'rni Modulni o'lashtirish orqali tinglovchilar mobil ilovalar 
yaratishni o'rganish, I. ISHCHI DASTUR 5 amalda qo'llash va baholashga doir kasbiy 
kompetentlikka ega bo'ladilar. Modul bo'yicha soatlar taqsimoti № Modul mavzulari 
Tinglovchilar o'quv yuklamasi, soati Hammasi Auditoriya o'quv yuklamasi Mustaqil 
ta'lim Jami жумладан Nazariy Amaliy mashg'ulotlar 1. Linux operatsion tizimi 
asoslari. Linuxga kirish. Linux ni o'rnatish 4 4 2 2 2. Linux baziviy komandalari va 
utilitalari. Linux buyruqlar satri bilan ishlash. 8 6 2 4 2 3. Linux fayl tizimi. Linux kernel 
tushunchasi, drayverlar, jarayonlar, serverlar. Masofadan kirish. 6 6 2 4 4. Linuxda 
administratorlash. Linuxda tarmoq va distributivlari. Shell interpritatorida ishlash. 
Tizimni boshq. 8 6 2 4 2 5. Tarmoqni sozlash. NFS fayl tizimi 6 6 2 4 Jami: 32 28 10 18 
4 N
Linux operatsion tizimi. Unix operatsion tizimi. Linixoperatsion tizim avzalliklari. Linux 
operatsion tizimni o'rnatish. Linux muhitida dasturlash. Linux grafik interfeysi 
sozlanmalari. Linux emulyatorlari.
Linux baziviy komandalari va utilitalari Linux muhitida komandalar interpritatori, 
termnal muhiti. Bazoviy komandalar tasnifi. Matn muharirlari bilan ishlash. Linux 
utilitalari. Linux fayl tizimi Linux fayl tizimlari va kataloglar tasnifi. Linux fayllar 
ierarxiyasi. Linux fayl tizimi bilan ishlaydigan standart komandalar Shell 
interpritatorida ishlash Shell komanda interpritatori. Yuklanuvchi fayllar. Script yozish 
qoidalari. Sodda shell scriptlar yozish. Shell da bajariladigan (executable) scriptlar. 

---

Chmod komandasidan foydalanish Tarmoqni sozlash. NFS fayl tizimi Linux muhitida 
tarmoqni sozlash. Tarmoq protokollari. Linux fayl serverlari. NFS fayl serveri klient 
qismini sozlash. Linux fayz serveri server qismini sozlash
Linux Operatsion tizimni o'rnatish Linux operatsion tizimini o'rnatish va boshlangich 
sozlanmalarni amalga oshirish. Linuxmuhitida boshlangich ko'nikmalarni hosil qlish. 
Linux operatsion tizimda qo'shimcha paketlarni o'rnatish
Kompyuter yutuqlari tufayli, hozirda tasodifan yoki kompyuterlarimizga kirish 
huquqiga ega bo'lgan uchinchi shaxslar tomonidan o'chirilgan fayllarni tiklash uchun 
juda ko'p mexanizmlar mavjud. Ko'pchilik bilmaydi, bu o'chirilgan ma'lumotlar 
odatda qattiq diskda qoladi (USB, xotira kartasi, mobil, smart va boshqalar), shuning 
uchun ular, hatto kompyuter formatlangan bo'lsa ham, tiklanishi mumkin.Shu 
ma'noda, bilish kerak bo'lgan birinchi narsa deyarli har doim faylning kompyuterdan 
yo'qolishi, u haqiqatan ham to'liq o'chirilmaganligi, odatda nima sodir bo'ladi, u 
egallagan joy sifatida belgilangan. 
mavjud. 
Buning sababi shundaki, u boshqa 
ma'lumotlar bilan band bo'lishni kutmoqda; shuning uchun ma'lumotlar u erda 
saqlanadi.Bunday holda, tiklash vositalarining roli ushbu shartdan foydalanishdir, 
variant foydalanuvchiga bog'liq bo'lib, u fayllarni tiklash uchun eng yaxshi dasturni 
aniqlaydi. Qanday bo'lmasin, qattiq disk tarkibini o'qish o'rniga, ularning barchasi 
hududning o'ziga xos to'liq tadqiqot diagnostikasini amalga oshiradi va unda 
yaratilgan va mavjud bo'lgan barcha fayl va papkalarni ro'yxatdan o'tkazadi.Shu 
tarzda, u biron bir sababga ko'ra g'oyib bo'lganlardan tashqari, barcha ko'rinadigan 
ma'lumotlarni topishga muvaffaq bo'ladi. Bunday ma'lumotlardan boshlab, ular 
qayta tiklash uchun nusxasini yaratishga imkon beradi.Ma'lumotni yo'qotishning 
ko'plab sabablari bor, bu qattiq diskning ishdan chiqishi, zararli virus, Windows-dagi 
xatolar va hatto inson xatolari bo'lishi mumkin, ikkinchisi juda keng tarqalgan. Shu 
sababli, ushbu qimmatli ma'lumotlarning zaxira nusxalarini yaratish taklif etiladi, 
chunki agar biror voqea sodir bo'lsa, bu materialni tez va xavfsiz tarzda tiklash 
mumkin, bu nazariy jihatdan iqtisodiy ahamiyatga ega bo'lmasa-da, sentimental 
bo'lishi mumkin.Biroq, bunday turdagi hodisa ro'y berganda va ma'lumotlarning 
zaxira nusxasi bo'lmasa, ma'lumotni tiklashda sud-tibbiyot dasturlari asosiy rol 
o'ynaydi. Yaxshiyamki, hozirgi bozorda bu maqsad uchun ko'plab yordamchilarni 
topishingiz mumkin.Internet hozirda kompyuterlar haqida oldindan ma'lumotga ega 
bo'lgan har qanday foydalanuvchiga o'zlarining barcha ma'lumotlarini tiklashga 
imkon beradigan keng ko'lamli dastur variantlarini taklif etadi, bu erda ular bitta 
bepul yoki pullik qabul qilishlari mumkin. Foydalanuvchi qayerda bo'lsa, o'zining 
shaxsiy ehtiyojlari va afzalliklariga ko'ra, u zaxira nusxasini yaratishni oldindan ko'ra 
bilgan taqdirda fayllarni tiklash uchun eng yaxshi dasturni aniqlaydi.
Shunday qilib, biz ushbu yozuvda taqdim etadigan vositalarning to'liq to'plamidan 
foydalanuvchi aniqlay oladi.