Tezislər / Theses

THE 3
rd
 INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCES OF STUDENTS AND YOUNG RESEARCHERS 
dedicated to the 99
th
anniversary of the National Leader of Azerbaijan Heydar Aliyev
432
səbəb olur və hidrogen-peroksidin qeyri məhsuldar termokatalitik parçalan-
ma sürətinin artması ilə müşahidə olunur.
Bu şərtlər daxilində tsikloheksenin oksidləşməsindən alınan epoksidlərin 
çıxımı 65-69.2% təşkil edir. Mühitin pH-ın 1.8-2.1-ə düşməsi başlanğıc 
maddə olan tsikloheksenin çevrilmə dərəcəsini artırır və epoksidlərin visinal 
diollara hidratlaşması hesabına azalır. Bu halda diolun maksimal çıxımı 
pH=1.8-2.1 mühitində 68.3-75.6% təşkil edir. Növbəti tədqiqatların 
(doymamış karbohidrogenlərin oksidləşməsi) tsikloheksenin oksidləşmə 
prosesindən tapılmış optimal şəraitdə aparılması nəzərdə tutulur. 
Cədvəl 1. 
Tsikloheksenin hidrogen-peroksidlə oksidləşməsi reaksiyasının mühitin
pH-göstəricisindən asılılığı (t=70ºC, Ts.heks.:H
2
O
2
=1:2, kat. MoOBr
3
-15 küt. 
%, 

=5 saat). 
Başlanğıc turşu 
qatılıq 
mol/l 
рН sulu 
məhlul 
Çevrilmə, % 
Seçicilik, % 
tsikloolefin 
Н
2
О
2
epoksid 
diol 
Tsikloheksen 
НСООН 
0,3 
1,8 
96,7 
98,7 
12,4 
75,6 
0,2 
2,5 
92,4 
96,0 
33,6 
58,2 
0,1 
2,5 
92,0 
95,5 
35,1 
57,6 
0,05 
3,0 
89,7 
94,2 
42,4 
52,4 
0,02 
3,5 
67,2 
91,8 
53,7 
41,5 
СН
3
СООН 
0,3 
2,1 
97,4 
99,0 
28,7 
68,3 
0,2 
3,0 
93,0 
97,2 
44,1 
50,1 
0,1 
3,2 
93,2 
96,0 
67,4 
30,4 
0,05 
4,8 
70,7 
83,2 
69,2 
24,6 
0,02 
4,8 
70,5 
83,0 
65,0 
25,2 
СН
3
СН
2
СООН 
0,2 
4,2 
54,2 
78,3 
61,8 
32,3 
Н
2
С
2
О
4 
0,15 
2,5 
94,2 
97,8 
31,7 
64,0 
Н
3
РО
4 
0,15 
2,5 
93,5 
96,7 
30,0 
65,2 
Ədəbiyyat 
[1] 
Əlimardanov, H.M., Doymamış C
5
-C
12
karbohidrogenlərin oksidləşməsi üçün metalsaxla-
yan katalizatorların alınma üsulu, Patent № 2013. 0041 Azerbaycan Respublikası. dərci 
haq. qərar.01.05.2012./ Əlimardanov H.M., Abbasov M.F., Sadıqov Ö. Ə.
[2] Абдулаева, М.Я. Индукционное окисление С
6
-С
12
непредельных углеводородов с 
циклогексен- и норбоненовыми фрагментами в присутствии высокодисперсных 
металлнанесенных катализа-торов:/диссертация доктора философии по химии./ - 
Баку, 2011.-174 с. 
[3] Алимарданов, Х.М. Жидкофазное окисление С
6
–С
8
циклоолефинов кислородом 
воздуха с участием металлсодержащих микроструктурированных карбоновых мате-
риалов / Х. М. Алимарданов, Н. И. Гарибов // Журнал Общей Химии, -2013. -т. 83, 
вып. 11, -с. 1822-1829