THE 3
rd
INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCES OF STUDENTS AND YOUNG RESEARCHERS
dedicated to the 99
th
anniversary of the National Leader of Azerbaijan Heydar Aliyev
420
Reaksiya girən komponentlərin nisbəti və temperaturun təsiri tədqiq
edilmişdir. Tapılıb ki, komponentlərin optimal nisbəti ekvimolekulyar nis-
bətdir. Temperatur isə 25-35
0
S.-dir. Reaksiya UB şüalanma ilə aparılır.
Müəlliflər [3] sulfoturşuların N-natrium-N-xloramidlərinin turş mühitdə
heksen-1-ə birləşmə reaksiyasını tədqiq ediblər. Məqsədli məhsulların çıxı-
mına temperaturun, reagentlərin nisbəti, turş mühitin təsiri öyrənilmişdir. Mə-
lum olub ki, optimal şəraitdə 3 məhsul əmələ gəlir. Onlardan biri Markovnikov
qaydasına əksdir. Qalan ikisi isə Orton qruplaşma məhsuludur. Xloraminlərin
fərqləndirici xüsusiyyəti odur ki, reaksiya mühitinin dəyişməsi ilə reaksiyanın
istiqaməti kəskin dəyişir. Reaksiyanı su və efir mühitində aparan zaman β-
xlorhidrinlər, yaxud da β-xlorefirlər əmələ gəlir.
Bu birləşmələrdə də xlor atomunun reaksiya qabiliyyəti yuksəkdir[4].
Müəlliflər[5] tərəfindən müəyyən olunmuşdur ki, sulfoturşuların N-monoxlo-
raminlərinin olefinlərlə qarşılıqlı təsirindən su, spirt və üzvi turşuların iştiraki
ilə 1-xlor-2-hidroksi-, -alkoksi yaxud karboksialkillər alına bilər. Və bu zaman
alkil radikalının uzunluğu reaksiyaya təsir göstərmir.
Bunları nəzərə alaraq xloramin-B və propargil spirti arasında reaksiya
öyrənilmişdir. Reaksiyanın istiqaməti həlledicidən asılı olaraq müxtəlif olur.
Aproton həlledicidə(benzolda) reaksiyanı aparan zaman yeni sinton 1-xlor-2-
fenilsulfoniliminopropanol-3-birləşməsi sintez olunmuşdur.
Sintez olunmuş birləşmənin quruluşu NMR-spektr vasitəsilə təsdiq olun-
muşdur.
Dostları ilə paylaş: 
