Ədəbiyyat 1. Əliyeva, Z.M. Bitki mənşəli dizel yanacaqlarinin alınmasi və istifadəsinin əsas istiqamətləri
// – Sumqayıt: Sumqayıt Dövlət Universiteti Elmi Xəbərlər Təbiət və Texniki Elmlər
Bölməsi, – 2019. № 4, c. 19, – s. 38-44
2. Məmmədova, T.A. Bitki yağları turşularının alkil efirləri dizel yanacaqları üçün çoxfunksiyalı
əlavələr kimi / T.A. Məmmədova,E.N.Əsgərova, Z.M. Əliyeva // AMEA Gəncə Regional Elmi
Mərkəzin Xəbərlər Məcmuəsi,–Gəncə: - 2019. № 1 (75),-s.52-57.
KİPLƏŞDİRİCİ NANO SÜRTKÜLƏRİN TERMOANALİTİK TƏDQİQATI Kəmalə Əsgərova AMEA A ş qarlar Kimyas ı İ nstitutu Bak ı , Az ə rbaycan kama.af-13@mail.ru Elmi rəhbər: Professor Sabir Məmmədov Açar sözlər: nano sürtkü, oksidləşmiş pambıq yağı, termooksidləşdirici stabillik
Müasir maşın və mexanizmlərin sürtünmə aqreqatlarında yüksək tempe-
raturun və ağır yüklərin artması, istilik və havada baş verən oksidləşməyə
qarşı dayanıqlığın əldə edilməsi sürtkü yağları üçün zəruri tələbatlardan
biridir. Havada yüksək temperaturda buxarlanma, istilik və termooksidləşmə
prosesləri sürtkü yağlarının istismar xüsusiyyətlərini pisləşdirir və istismar
müddətini kəskin şəkildə qısaldır. Buna görə də, sürtkü yağlarının istilik-
oksidləşmə dayanıqlığının öyrənilməsi, o cümlədən istilik çevrilmələri ilə
bağlı oksidləşmə qabiliyyətinin və çəki itkisinin təyini həm nəzəri, həm də
praktiki baxımdan mühüm vəzifədir. [1]
Metal nanohissəciklərin və onların oksidlərinin iştirakı ilə oksidləşmiş
pambıq yağı (OPY)əsasında yeni tipli effektiv kipləşdirici sürtküyə dispers
mühitin və texnoloji amillərin təsiri öyrənilmişdir.
Əsas məqsəd diferensial-termiki ananliz (DTA) və termoqravimetriya
(TQ) üsulları ilə küpləşdirici nano sürtkünün termooksidləşdirici stabilliyini
müəyyən etməkdir. Tədqiqatlar Perkin Elmer sisteminin (Almaniya) STA 600
derivatoqrafiyasında 5°C/dəq istilik dərəcəsi ilə 20-1000 °C temperatur
diapazonunda dinamik istilik rejimində aparılmışdır. [2]
