Tijorat banklari va ularning funksiyalari Tekshirdi: Tayyorladi: Raxmatov Xudoyorjon

Tijorat banklari va ularning funksiyalari

Tekshirdi:

Tayyorladi: Raxmatov Xudoyorjon

REJA:

• Tijorat banklari nima?
• Tijorat banklarining turlari
• Tijorat banklarining funksiya va vazifalari.

Tijorat banki – tijorat asosida bank faoliyati, ya'ni mablag‘larni jalb qilish va kreditlarni taqdim etish, bank hisobvaraqlarini ochish va uni yuritish hamda to‘lovlarni o‘tkazish kabi amaliyotlarni amalga oshiruvchi kredit tashkilotidir. Tijorat banklari – bo’sh pulga (jamg‘armaga) ega va pulga muhtoj bo‘lganlar o‘rtasidagi vositachilardan biri hisoblanadi.

Tijorat banki – tijorat asosida bank faoliyati, ya'ni mablag‘larni jalb qilish va kreditlarni taqdim etish, bank hisobvaraqlarini ochish va uni yuritish hamda to‘lovlarni o‘tkazish kabi amaliyotlarni amalga oshiruvchi kredit tashkilotidir. Tijorat banklari – bo’sh pulga (jamg‘armaga) ega va pulga muhtoj bo‘lganlar o‘rtasidagi vositachilardan biri hisoblanadi.

O‘zbekiston Respublikasi qonunlariga asosan bank bu – tijorat muassasasi bo‘lib, jismoniy va huquqiy shaxslarning bo‘sh turgan pul mablag‘larini jalb qilish va ularni o‘z nomidan, to‘lov, muddatlilik, qaytib berish sharti asosida joylashtirish operatsiyalarini va boshqa bank operatsiyalarini bajaradi.

O‘zbekistonda tijorat banklarining tashkil etilishi bevosita mustaqillik yillariga to‘g‘ri keladi. Mamlakatimiz mustaqillikka erishgunga qadar “bank tizimini faqatgina bir necha banklar, ya’ni SSSR Davlat banki, Tashqi iqtisodiy faoliyat banki, Qurilish banki va Davlat mehnat omonat jamg‘armalari kassalari mavjud bo‘lib, ittifoqdosh respublikalarda ushbu banklarning respublika, viloyat idoralari va tuman bo‘limlari faoliyat ko‘rsatar edi”. O‘zbekistonda dastlabki tijorat banklarini tashkil etilishining huquqiy asosi bo‘lib 1991-yilda qabul qilingan O‘zbekiston Respublikasining “Banklar va bank faoliyati to‘g‘risida”gi qonuni xizmat qildi. O‘zbekistonda tashkil etilgan dastlabki tijorat banki Tashqi iqtisodiy faoliyat Milliy banki hisoblanadi. Keyinchalik, “1994 – 1995 yillarda ixtisoslashtirilgan “Asaka” bank (avtomobil sanoatini qo‘llab quvvatlash uchun), “G‘allabank” (g‘alla etishtirishni moliyalashtirish uchun), “Paxtabank”, yakka xo‘jaliklarni qo‘llab – quvvatlash uchun “Tadbirkor” tijorat banki tashkil etildi”.