Tizimli dasturi ta'minot


Operatsion tizimlar yoki tizimni boshqarish dasturi



Yüklə 16,61 Kb.
səhifə2/2
tarix13.12.2023
ölçüsü16,61 Kb.
#174679
1   2
1-mavzu

Operatsion tizimlar yoki tizimni boshqarish dasturi
Operatsion tizim (asosiy misollar Microsoft Windows, macOS, Linux va z/OS), xotira va disklar oʻrtasida maʼlumotlarni uzatib berish yoki displey qurilmasiga chiqish kabi vazifalarni bajarish orqali kompyuter qismlariga birgalikda ishlash imkonini beradi. U yuqori darajadagi tizim dasturlari va amaliy dasturlarni ishga tushirish uchun platforma (apparat abstraksiya qatlami) taqdim etadi.
Yadro – bu operatsion tizimning asosiy qismi boʻlib, u amaliy dasturlar (shu jumladan baʼzi tizim dasturlari) uchun API va qurilma drayverlari interfeysini belgilaydi.
Qurilma drayverlari va qurilmalarning proshivkalari, masalan, kompyuterning BIOS-i kompyuterga ulangan yoki oʻrnatilgan uskunani boshqarish va boshqarish uchun asosiy funksiyalari bilan taʼminlaydi.
Foydalanuvchi interfeysi „foydalanuvchilarga kompyuter bilan muloqot qilish imkonini beradi“.Yoki buyruq qatori interfeysi (CLI) yoki 1980-yillardan boshlab grafik foydalanuvchi interfeysi (GUI). Bu foydalanuvchilarga toʻgʻridan-toʻgʻri aloqa qiladigan operatsion tizimning bir qismi boʻlib, u tizim dasturiy taʼminoti deyilmaydi, balki dastur hisoblanadi.
Yordamchi dasturlar yoki tizimni qoʻllab-quvvatlash dasturlari
Baʼzi tashkilotlar tizim administratori deb atalgan ish funksiyasini tasvirlash uchun tizim dasturchisi atamasidan foydalanadilar. Ushbu xodimlar foydalanadigan dasturiy vositalar keyinchalik tizim dasturiy taʼminoti deb ataladi. Ushbu yordamchi dastur virusdan himoya qilish kabi kompyuterni tahlil qilish, sozlash, optimallashtirish va saqlashga yordam beradi. Tizim dasturiy taʼminoti atamasi dasturni ishlab chiqish vositalarini ham oʻz ichiga olishi mumkin (masalan, kompilyator, bogʻlovchi yoki tuzatuvchi kabilar).
Tizimli dasturiy ta'minot - umumiy hisoblash xarakteridagi muammolarni hal qiladigan dasturlar - resurslarni taqsimlash va bo'lish, qurilmalarga kirish, boshqa dasturlarni ishlab chiqish, ishga tushirish va bajarish uchun muhitni ta'minlaydi.
Tizimli dasturlash - tizimli dasturiy ta'minotni yaratish; tizim dasturchisi - tizim dasturiy ta'minotini ishlab chiquvchi.
Amaliy dasturiy ta'minotdan farqli o'laroq , tizim dasturiy ta'minoti aniq amaliy muammolarni hal qilmaydi, balki faqat boshqa dasturlarning ishlashini ta'minlaydi, ularga xizmat ko'rsatish funktsiyalari bilan ta'minlaydi, kompyuter tizimining apparat va proshivkasini amalga oshirish tafsilotlarini mavhumlashtiradi va kompyuter tizimining apparat resurslarini boshqaradi. .
U yoki bu dasturiy ta'minotni tizim dasturiy ta'minoti sifatida tasniflash o'zboshimchalik bilan amalga oshiriladi va muayyan kontekstda ishlatiladigan konventsiyalarga bog'liq. Odatda, tizim dasturiy taʼminotiga operatsion tizimlar [⇨] , yordamchi dasturlar [⇨] , dasturlash tizimlari [⇨] , maʼlumotlar bazasini boshqarish tizimlari [⇨] va oʻrta dasturlarning keng sinfi kiradi .
Istalgan shaxsiy kompyuter, hattoki so'ngi rusumdagi zamonaviy kompyuter bo'lsada, u dasturiy taminotsiz shunchaki uskunadan boshqa narsa emas. Bunday holatda u eng elementar masalani ham hal eta olmaydi. Buning uchun dasturiy ta'minot muhim ahamiyatga ega. (DT yoki software).
Dasturiy ta'miton - dasturlar to'plami bo'lib, u kompyuter muhitida tizimga bO'g'lanib, masalalami va muammolami hal etrish kabi vazifalami bajaradi.
Hisoblash tizimidagi dasturlami ishlatishda, tizim osti dasturlari ishlatiladi(OT).
DTni loyihalashda va ish lab chiqishda barcha dasturiy ta'minot sohalari ishtirok etadi:
- texnologik loyihalashtirilgan dasturlami loyihalash (masalan, boshlang'ich loyihalash, ob'ektga mo'ljallangan loyihalash va h.,k);
- dasturlami testlashtirish usullari;
- dasturlar to'g'riligini isbotlovchi usullar;
- dasturlar ishlarining sifati analizi;
- dasturiy muhit ishlatilishini va ishlab chiqilishini, dasturiy ta'minot loyihalash jarayonini yengillashtirish va hokozolar.
Yüklə 16,61 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin