Tktiyf nmkt fakulteti S105-21 nmkt guruh talabasi Mominov Azizning atjq fanidan taqdimoti

• Qovushqoqlikni aniqlash

Agar bir–biriga nisbatan harakat qiluvchi suyuqlik qatlamlari yuzasi ga normal o'tkazish paytida uning yo'nalishini tezlik kamroq tomonga qarab olinsa, u holda tezlik gradientining qiymati doimo manfiy bo'ladi. U holda (3) tenglama quyidagicha yoziladi:

• Agar bir–biriga nisbatan harakat qiluvchi suyuqlik qatlamlari yuzasi ga normal o'tkazish paytida uning yo'nalishini tezlik kamroq tomonga qarab olinsa, u holda tezlik gradientining qiymati doimo manfiy bo'ladi. U holda (3) tenglama quyidagicha yoziladi:
• (4)

Bu tenglama Nyutonning ichki ishqalanish qonunini ifoda qiladi. Bu qonunga ko'ra, suyuqlikning oqishi paytida uning qatlamlari o'rtasida paydo bo'lgan ichki ishqalanish kuchlanishligi normal bo'yicha olingan tezlik gradientiga to'g'ri proporsional. Bunday bog'liqlik oqish egri chizig'i deyiladi va grafik shaklida quyidagi tarzda ifodalanadi.

• Bu tenglama Nyutonning ichki ishqalanish qonunini ifoda qiladi. Bu qonunga ko'ra, suyuqlikning oqishi paytida uning qatlamlari o'rtasida paydo bo'lgan ichki ishqalanish kuchlanishligi normal bo'yicha olingan tezlik gradientiga to'g'ri proporsional. Bunday bog'liqlik oqish egri chizig'i deyiladi va grafik shaklida quyidagi tarzda ifodalanadi.

Oqish egri chiziqlari. Suyuqliklar: 1- nyuton; 2-bingam; 3–mavhumplastik 4– dilatant. Nyuton suyuqliklar uchun bilan o'rtasidagi bog'liqlik to'g'ri chiziqni tashkil etadi. Bu chiziq qiyalik burchagining tangensi dinamik qovushqoqlik koeffisientiga teng bo'ladi.

Bingam yoki plastik suyuqliklar qatoriga suspenziyalar, ho'l qum, loy, pastalar kiradi. Siljish kuchlanishi kichik qiymatga ega bo'lganda bunday suyuqliklar oqmaydi (2–chiziq), faqat ularning shakli o'zgaradi. bo'lganda oqish boshlanadi va keyinchalik plastik suyuqliklar o'zining xossalari bo'yicha nyuton suyuqlikka o'xshab qoladi.

• Bingam yoki plastik suyuqliklar qatoriga suspenziyalar, ho'l qum, loy, pastalar kiradi. Siljish kuchlanishi kichik qiymatga ega bo'lganda bunday suyuqliklar oqmaydi (2–chiziq), faqat ularning shakli o'zgaradi. bo'lganda oqish boshlanadi va keyinchalik plastik suyuqliklar o'zining xossalari bo'yicha nyuton suyuqlikka o'xshab qoladi.