Tálim bilimlendiriw sistemasında kompyuter texnologiyalarınan paydalanıw

 Exo-protokolı 
ICMP protokolı tarmaq adminstratorına tarmaqtaǵı uzellerge soraw imkani 
bar yáki joqlıǵın testlep kóriw quralı. Bul qural ápiwayı exo-protokolı bolıp eki 
tipdegi xabarlardı almasadı: 
exo-soraw
hám
exo-juwap
. Kompyuter yáki 
marshrutizator soraw imkanın tekseriw ushın uzeldi IP adressi boyınsha exo-
soraw jiberiledi. Exo-sorawdı alǵan uzel exo-juwaptı jaratadı hám sorawdı 
jiberiwshige qaytaradı. Sorawda juwapta qaytarılıwı kerek bolǵan ayırım 
maǵlıwmatlar kórsetiliwi múmkin. Exo-soraw hám exo-juwap tarmaqda IP paket 
ishinde jiberiledi. Olardıń jetiskenligi jetip barıwı tarmaqtıń normal jumısı 
jaǵdayin bildiredi.
Kóp gana operacion sistemalarda tarmaqtaǵı uzellerge soraw jiberiw 
imkanın tekseriw ushın mólsherlengen 
ping 
utilitinen paydalanıladı. Bul utilita 
testlenip atırǵan uzelge exo-sorawlar seriyasın jiberedi hám paydalanıwshıǵa
joǵaltilǵan exo-juwaplar haqqındaǵı statistikanı hám sorawǵa tarmaqdiń reakciya 
kórsetiwiniń ortasha waqtın kórsetedi.
 
Ipconfig hám ping utilitleri járdeminde TCP/IP ni testlew 
 
Eger kompyuterde basqa TCP/IP-xost yáki tarmaqqa jalǵana almaw jaǵdayı 
bolsa, onda kompyuterdegi TCP/IP ni testlep, yaǵniy tekserip kóriw kerek boladı. 
Bul jumıstı Ipconfig hám Ping utilitaları járdeminde islew júdá ańsat
4
. 
Buyrıq qatarın Ipconfig buyrıǵı xostin TCP/IP duzilmesin, atap aytqanda, IP-
adresstiń tarmaq maskasın hám shlyuz adressin kóriwge imkan beredi. Bul buyrıq 
járdeminde TCP/IP parametrleri sazlanǵanı hám sol kompyuterdegi IP-adress 
ekinshi bir kompyuterdegi menen birdey emesligin tekseriw múmkin. TCP/IP 
4
М. В. Кульгин. Коммутация и маршрутизация IP/IPX трафика. АйТи — М.: Компьютер-пресс, 1998.

---

59 
klient DHCP járdeminde avtomat sazlansa, ol jaǵdayda Ipconfig kompyuterge 
qanday parametrler ornatılǵanlıǵın anıqlawǵa imkan beredi. 
Ipconfig ti iske tusiriw ushın buyrıqlar qatarı aynasın ashıń hám