Misol. quyidagi chiziqli dasturlash masalasining butun sonli yechimini toping. Masalani normal holga keltiramiz:
Masalani simpleks usulda yechamiz.
1.
BO‘
1
-x4
-x2
BO‘
1
-x4
-x3
x3
3
-1
6
x2
0.5
-0.17
0.17
x1
1.5
0.5
-1.5
x1
2.25
0.25
0.25
Z
3.5
-1.5
5.5
Z
0.75
-0.58
-0.92
2.
Shunday qilib masalaning optimal plani topildi, lekin bu plan butun sonli emas. Birinchi tenglamaning kasr qismi eng katta bo‘lgani uchun, shu birinchi qatorga nisbatan kesuvchi tenglama tuzamiz: Bu tengsizlikning ikki tomoniga (-1) ni ko‘paytirib, x5 qo‘shimcha o‘zgaruvchini kiritamiz. Natijada quyidagiga ega bo‘lamiz: , ya'ni Bu oxirgi tenglamada barcha koeffitsientlarning butun qismlari nolga teng bo‘lgani sabab, ular o‘zgarishsiz qoladi. Uni jadvalning oxiriga joylashtiramiz.
BO‘
1
-x4
-x3
x2
0.5
-0.17
0.17
x1
2.25
0.25
0.25
x5
-0.5
0.17
-0.17
Z
0.75
-0.58
-0.92
4.
BO‘
1
-x4
-x5
x2
0.0
0.0
1.0
x1
1.5
0.5
1.5
x3
3.0
-1.0
-6.0
Z
3.5
-1.5
-5.5
Simpleks almashtirish qilib quyidagi jadvalga ega bo‘lamiz.
Endi simpleks jadvalning ikkinchi qatoriga nisbatan kesuvchi tenglamani tuzamiz. Bu tengsizlikda koeffitsientlar butun qismi noldan katta bo‘lgani sabab qi=xi-[xi], qij=aij-[aij] lardan foydalanib ularning kasr qismini ajratamiz, ya'ni q2=1.5-[1.5]=1.5-1=0.5, q24=1.5-[1.5]=1.5-1=0.5. Tengsizlikning ikki tomoniga (-1) ni ko‘paytirib, x6 qo‘shimcha o‘zgaruvchini kiritamiz. Natijada quyidagiga ega bo‘lamiz: , ya'ni Uni jadvalning oxiriga joylashtiramiz
BO‘
1
-x4
-x5
x2
0.0
0.0
1.0
x1
1.5
0.5
1.5
x3
3.0
-1.0
-6.0
x6
-0.5
-0.5
-0.5
Z
3.5
-1.5
-5.5
5.
BO‘
1
-x6
-x5
x2
0.0
1.0
0.0
x1
1.0
1.0
1.0
x3
4.0
-5.0
-2.0
x4
1.0
1.0
-2.0
Z
5.0
-4.0
-3.0
Simpleks almashtirishlar qilib quyidagi jadvalga ega bo‘lamiz.
Hosil bo‘lgan simpleks jadvalda ozod hadlar ustuni elementlari butun sonlardan iborat. Demak, butun sonli dasturlash masalasi yechimi X=(1,0,4,1) bo‘ladi va Zmin=5.