Tokli o‘tkazgichni magnit maydonda ko‘chirishda bajarilgan ish

TOKLI O‘TKAZGICHNI MAGNIT MAYDONDA
KO‘CHIRISHDA BAJARILGAN ISH

) belgisi magnit maydon induksiya vektori bizdan rasm tekisligi tomon tik yo‘nalganligini anglatadi. ava b o‘tkazgichlar tok manbayiga ulanganda c o‘tkazgich orqali tok o‘ta boshlaydi. Bundal uzunlikdagi tokli o‘tkazgichga magnit maydoni tоmonidan F = I · B · l Amper kuchi ta’sir qiladi. Tok yo‘nalishi bilan magnit maydon induksiyasi yo‘nalishi orasidagi burchak 90°ekanligini bilgan holda kuchning yo‘nalishi chap qo‘l qoidasiga binoan aniqlanadi.

Ikki parallel a va bsilliq metall simlar bir-biridan luzoqlikda joylashtirilgan bo‘lib, ularning ustiga yengil c metall o‘tkazgich qo‘yilgan holni qaraylik. O‘tkazgichlar tizimi magnit induksiyasi B bo‘lgan bir jinsli maydonga joylashgan.

• ish bajaradi. Bu ifodadagi l·dko‘paytma o‘tkazgichning harakati davomida 
• chizgan yuzadan iborat, ya’ni S = l·d. Harakat davomida o‘tkazgichni kesib 
• o‘tgan magnit oqimi ∆Ф =B · ∆Sga
• tengligidan:
• A = I · ∆Ф

Bu kuch c o‘tkazgichni d masofaga siljitib,
A = I · B · l · d

• TOKLI O‘TKAZGICHNI MAGNIT MAYDONDA
• KO‘CHIRISHDA BAJARILGAN ISH

Shuni ta’kidlash joizki, bu ish magnit maydon tomonidan emas, balki zanjirni tok bilan ta’minlab turuvchi manba 
energiyasi hisobidan bajariladi. Demak, tokli o‘tkazgichni magnit maydonda ko‘chirishda Amper kuchining bajargan ishi o‘tkazgichdan o‘tayotgan tok kuchi va magnit oqimi 
o‘zgarishining ko‘paytmasiga teng ekan.
Magnit maydonda tokli o‘tkazgichni ko‘chirishda bajariladigan ishdan 
amaliyotda keng foydalaniladi. U transport, maishiy texnika va elektronika
sohalarida qo‘llanilishi bilan muhim ahamiyatga ega. Bugungi kunda juda
keng ishlatilayotgan elektron qulflar bunga misol bo‘la oladi.

• E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT