Topografik xaritalar

XARITADA KELTIRILGAN GEODEZIK PUNKTLAR BELGILARI

	Davlat geodezik to’ri punktlari
	Huddi shunday qo’rg’onlar (3 – qo’rg’on balandligi, metrlarda)
	Joyda markazlar bilan mahkamlangan geodezik zichlash to’rining punktlari va syomka to’rining nuqtalari
	Huddi shunday qo’rg’onda (3 – qo’rg’on balandligi, metrlarda)
	Davlat nivelir to’ri reper va markalari

1:100 000 MASSHTABLI TOPOGRAFIK XARITALAR UCHUN SHARTLI BELGILAR









O’SIMLIK QOPLAMI

O’simlik va tuproqlar konturlari



Ensiz o’rmonlar va ihota daraxtlar ( 8 – daraxtlarning o’rtacha balandligi, m da)



O’rmon o’tqiziqlari ( 4- daraxtlar balandligi, m da)



B og’lar Uzumzorlar



Texnik ekinlar plantatsiyasi (daraxtli)



Qamishzorlar

Aholi punktlaridagi aholi soni ming kishi hisobida ko’rsatilgan

RELYEF

• 
  Asosiy yog’onlashtirilgan gorizontallar va ularning yozuvlari
  
• 
  Asosiy gorizontallar
  
• 
  Qo’shimcha gorizontallar (yarim gorizontallar)
  
• 
  Bosh balandlik belgilari
  
• 
  Balandlik belgilari
  

Uzluksiz gorizontallar har 20 metrda o’tkazilgan Boltiq balandliklar sistemasi



XARITA VARAQLARINING JOYLASHISH CHIZMASI





Xulosa

Xarita, Yer yuzasining (yoki uning bir qismining) tekislikdagi qisqartirilgan umumlashtirilgan tasviri. Inson qadim zamonlardan beri quruqlik va dengizlarning turli qismlarining nisbiy o'rnini tasavvur qilishga harakat qilib, xaritalar yaratgan. Odatda bir-biriga bog'langan xaritalar to'plamiga atlas deyiladi (bu atama Flamand Uyg'onish davri kartografi Gerard Merkator tomonidan kiritilgan).

Xaritalar kosmosni har qanday diapazonda bir martalik ko'rish imkonini beradi - erning kichik maydonidan butun Yer yuzasigacha. Ular ob'ektlarning shakli, o'lchami va nisbiy holatining vizual ko'rinishini yaratadi, ularning fazoviy o'lchamlarini: koordinatalar, uzunliklar, maydonlar, balandliklar va hajmlarni topishga imkon beradi. Xaritalar ushbu ob'ektlarning kerakli miqdoriy va sifat xususiyatlarini o'z ichiga oladi va nihoyat, ular o'rtasidagi mavjud aloqalarni ko'rsatadi: fazoviy va boshqalar. Ushbu xususiyatlar amaliyot uchun kartalarning ma'nosi va qiymatini tushuntiradi.

Muayyan ob'ektlarning (hodisalar) o'rni, holati va fazoviy munosabatlarini aniqlaydigan geografik xaritalar nafaqat hodisalarning joylashuvi haqidagi bilimlarni iqtisodiy va ekspressiv ravishda taqdim etish, balki ushbu joylashuvning qonuniyatlarini topish imkonini beradi. Ba'zi bilim sohalarida xaritalar asosiy tadqiqot vositasi sifatida ishlatiladi.

Ilmiy taraqqiyot sur'atining umumiy o'sishi bilan xaritalardan ilmiy tadqiqot vositasi sifatida foydalanish ko'lami jadal kengayib bormoqda.

Adabiyotlar ro'yxati

1. 
   Bagrov L. Kartografiya tarixi. - M., 2004 yil.
   
2. 
   Berlyant A.M. Kartografik tadqiqot usuli. M., 1978 yil
   
3. 
   Berlyant A.M. Kosmos tasviri: xarita va informatika. M., 1986 yil
   
4. 
   Qisqacha topografik va geodezik lug'at. M., 1979 yil
   
5. 
   Kucher T. Qiziquvchanlar uchun geografiya. - M., 1996 yil.
   
6. 
   Malov V. Geografik xaritalar. - M., 2001 yil.
   
7. 
   Melnikova E.A. Qadimgi Nors geografik yozuvlari. - M., 1986 yil.
   
8. 
   Salishchev K.A. Kartografiya. M., 1976 yil
   
9. 
   Salishchev K.A. Kartografiya. M., 1982 yil
   
10. 
    Bolalar uchun ensiklopediya. T. 3. Geografiya. - M., 2004 yil.