Topologiyalari. Kompyuter tarmogining apparat va dasturiy ta’minoti

Xalqasimon topologiya (ring network)— bu kompyuter tarmog’ining 
topologiyasi bo’lib, unda har bir kompyuter aloqa liniyalari orqali boshqa ikkita boshqa 
kompyuter bilan ulangan: bittasidan faqat ma’lumot oladi, boshqasiga faqat uzatadi. 
 
Afzalliklari: uni o’rnatish osonligi; qo’shimcha qurilmalarning yo’qligi; tarmoq 
intensiv ishlaganda uning turg’un ishlashi (tezlikni kamaytirmasdan). Kamchiliklari:

---

4 
 
bitta 
ish stantsiyasining 
ishdan 
chiqishi 
tarmoqning 
ishlashiga ta’sir etadi, murakkab konfiguratsiya va nastroyka, nosozliklarni 
qidirishning murakkabligi. 
Shinasimon topologiyasi (bus network) -umumiy kabeldan iborat bo’lib (shina 
yoki magistral deb ataladigan), unga barcha ishchi stantsiyalar ulanadi. 
Afzalliklari: tarmoqni o’rnatishga kam vaqt ketadi; arzon (kam kabel va qurilmalar 
ketadi); oson nastroyka qilish; ishchi stantsiyasining ishdan chiqishi tarmoqning 
ishlashiga ta’sir etmaydi. 
240- 
rasm. Shina topologiyasida kompyuterlarni ulanishi 
 
Kamchiliklari: tarmoqdagi har qanday nosozliklar (kabelning uzilishi, terminatorning 
ishdan 
chiqishi) 
tarmoqning 
ishdan 
chiqishiga 
olib 
keladi; nosozliklarni 
lokallashtirishning murakkabligi; yangi ishchi stantsiyalarning ulanishi tarmoq tezligini 
pasaytiradi. 
Gibrid topologiyasi — katta tarmoqlarda kompyuterlar orasida erkin aloqa 
o’rnatish uchun ishlatladigan topologiya. Bu tarmoqlarda erkin bog’langan 
fragmentlarni ajratish mumkin. Shuning uchun bunday tarmoqlarni aralash topologiyali 
tarmoqlar deyiladi. 
3. 
Kompyuter tarmog’ining apparat va dasturiy ta’minoti. 
Tarmoq qurilmalari — kompyuter tarmog’ining ishlashi uchun zarur bo’lgan 
qurilmalar.