Toshkent – 2023 mundareja kirish sun’iy intellekt o’zi nima? Sun’iy intellekt foydalimi yoki zararli? Sun’iy intellekt tibbiyotda foydalanilgan adabiyotlar kirish

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR

1. Terabayt.uz

2. Sun’iy intellekt (Javohirbek Abdullayev)
3. Kometa.uz

-7-

Jahon adabiyoti vakillaridan biri Piter Hopkirkning “ Katta o’yin” asariga
Taqriz

“Katta o’yin” asari asosan tarix, ayniqsa O’rta Osiyo tarixiga qiziquvchi shaxslar uchun tavsiya etiladi. Ushbu kitob mintaqada qariyb bir asr davom etgan siyosiy o’yinlar, qonli janglardan hikoya qiladi. Hikoyalar bu voqealarni o’z ko’zlari bilan ko’rgan insonlardan yozib olingan.

Geosiyosiy bir oʻyin tarzida kechgan bu kurashda tomonlar kim koʻproq va kattaroq xududni egallash payida edi. Chor Rossiyasi Hindistonga chiqish, inglizlar tasarrufidagi hududni oʻziniki qilishni koʻzlasa, Britaniya imperiyasi bunga goh bufer davlatlar yaratish, goh Hindiston mulki chegaralarini kengaytirish orqali qarshi turadi. Rossiya xam inglizlar egallab olmasidan burun xonliklarni oʻz imperiyasiga qoʻshib olishga oshiqadi.
Buyuk Britaniyalik yozuvchi, tarixchi va jurnalist Piter Hopkirk Markaziy Osiyo va Kavkazga bir necha bor xizmat safari bilan kelgan. U olib borgan tadqiqotlarning katta qismi Britaniya kutubxonasining Hindiston ishlari boʻyicha arxivida saqlanadi.
Hopkirkning "Katta oʻyin: ikki imperiya toʻqnashuvi" asari ilk bor 1990 yilda chop etilgan


Tezisga maqola: Raqamli texnalogiyalar
Raqamli texnologiyalar hayotimizga shunchalik singib ketdiki, bugungi kunda nafaqat kundalik faoliyatimiz, balki ijtimoiy-iqtisodiy sohalar rivojini ham ularsiz tasavvur qilib bo'lmaydi. Tabiiyki, boshqa sohalarda bo'lgani singari raqamli texnologiyalarni soliq ma'murchiligida joriy etish ham uning faoliyatini tubdan o'zgartirmoqda. Bu nafaqat soliq to'lovchilar va soliq organlari o'rtasidagi munosabatlar bilan bog'liq bo'lib qolmay, balki deklaratsiyalarni taqdim etishdan tortib, to soliqlarni to'lash va ma'lumotlarni saqlash usullarigacha ham yangilikliklar kirityapti.
Xususan, tizimda yagona elektron platformani yaratish orqali ma'lumotlarni kiritish, to'plash, shakllantirish, tahlil qilishning zamonaviy uslubi yo'lga qo'yildi. Buning natijasida soliq hisobotlarini topshirish jarayoni 5-7 barobarga qisqardi. Ayni kezda 112 guruh va 1348 tovar va xizmatlar sinfidan iborat bo'lgan O'zbekiston Respublikasi tovarlar va xizmatlarning yagona elektron tasniflagichi uchun veb-portal joriy qilingan. Mahsulotlar va xizmatlar identifikatsiya kodlari yordamida 900 mingdan ortiq elektron hisob-fakturalar yaratilgan.
Elektron hisobvaraq-fakturalarning keng joriy etilishi soliq ma'murchiligini yaxshilashga olib keldi. O'tgan yilning ikkinchi yarim yilligida ushbu elektron tizim orqali 798,4 trillion so'mlik tovar aylanmasi soliq bazasiga kiritildi yoki bu ko'rsatkich birinchi yarim yillikka nisbatan 3,5 baravarga oshdi.
Bugungi kunda raqamli texnologiyalar shiddat bilan rivojlanib boryapti va har bir sohada zamon bilan hamqadam odimlashni taqozo etadi. Masalan, sun'iy intellekt texnologiyacini joriy etish soliq to'lashdan bo'yin tovlash holatlarini aniqlash, firibgarliklarni oldini olish, ma'lumotlarni tahlil qilish va takporlanuvchi jarayonlarni avtomatlashtirish hamda shaffoflikni oshirishda qo'l kelsa, katta hajmli ma'lumotlar — Big data esa soliq organlariga kelib tushadigan katta hajmdagi ma'lumotlarni saqlash, qayta ishlash, tushumlarni yanada yaxshiroq bashorat qilish hamda to'lovchilar va soliq organlari o'rtasidagi hujjat almashinuvini yaxshilash imkoniyatini beradi
TEZIS MAVZUSI (Raqaamli texnalogiyalar)
Boymirzayev Azizbek
Toshkent axborot texnalogiyalari universiteti talabasi
Email: [e-mail]
Annotatsiya: Ushbu maqolada hozirgi kunda raqamli texnalogiyalarning o’rni va ularni kundalik hayotda qanchalik muhim ekanligi soliq tizimi misolida ko’rsatiladi.
Kalit so’zlar: Raqamli texnalogiyalar, soliq tizimi, elektron platforma, sun’iy intellect.
Maqolada soliq to’lovchilar va soliq organlari o’rtasidagi munosabatda raqamli texnalogiyalarning o’rni, soliq tizimida yagona elekrton platformaning yaratilishi va uning qulayliklari va sun’iy intellekt yordamida soliq to’lashdan bosh tortishlar va huquqbuzarliklarni aniqlash holatlari ochib beriladi.