Agar m0 - raketaning boshlang’ich massasi, m*=m0 - m - hamma yoqilg’i yonib bo'lgandan keyingi natijada dvigatel ishlab bo'lgandan keyingi raketaning oxirgi massasi (m - raketaning boshlang’ich paytidagi yoqilg’i va oksidlovchi modda bilan to'lqizib qo'yilgandagi yig’indi massasi), u holda raketaning maksimal tezligini formula so`nggida chiqqan qiymatni integrallash yo'li bilan topish mumkin:
Bu formulani Siolkovskiy formulasi deyiladi, maks - raketaning xarakteristik tezligi deyiladi. Haqiqatan Yerning tortishi va atmosferaning aerodinamik harshiligining ta'sirida yoqilg’i to'liq yonib bo'lgan paytda va dvigatelning ishlashi to'xtaganda raketaning tezligi deyarli xarakteristik tezlikdan kichik.
Qator texnik qiyinchiliklar tufayli reaktiv va raketa texnikasining keng-ko'lamda o'sishi faqat ikkinchi jahon urushi davrida va asosan urush tamom bo'lgandan keyin boshlandi. Reaktiv dvigatellarni aviatsiyada qo'llash samolyotlarning tezligini, uchish uzoqligini va yuk ko'tarish kabi xususiyatlarini bir necha marta ko'paytirish imkonini berdi.
Raketa texnikasi, uning asosida Yer sun'iy yo'ldoshlari, boshqariladigan kosmik kemalar, arbital va planetalararo stantsiyalarni uchirish mumkinligiga asos bo'lib qoldi.
xulosa
ushbu mavzu orqali biz o`zgaruvchan massali jism harakati, uning qanday, aniqlanishi , qaysi sohalarda ishlatilishi, kim uni kashf qilgani va qanday aniqlagani haqida bilim va ko`nikmalarga ega bo`ldik.
Bu mavzudan chiqargan xulosam shuki o`zgaruvchan massali jism harakatini o`rganish bu juda qiziqzrli mavzu. Shuningdek formulalar yordamida bir formula ikkinchisining kelib chiqishiga ega bo`ldik.
MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALAR UNIVERSITETI QARSHI FILIALI DASTURIY INJINIRING YO`NALISHI 1-KURS DI-12-22 GURUH TALABASI XUDAYBERDIYEVA MALIKANING
