Toshkent axborot texnologiyalar universiteti urganch filliali

2. Xotiraning integral sxemasi.

Umuman olganda, xotiraning integral sxemasi uch bo‘limdan tashkil qilingan:

xotira massivi,
adress deshifratori
ma’lumot interfeysi.
Xotira massivi aslida ma’lumot bitlarini saqlovchi fizik xotiradir. Protsessor va dasturchi xotiraga bir o‘lchovli massiv sifatida murojaat qilganida, xar bir massiv yacheykasi baytlar qatorini tashkil etadi va qatordagi bitlar soni o‘zgarishi mumkin. Aslida esa, xar bir yacheykasida 1 bit axborotni saqlay oladigan yagona qator va ustunlarga ega adreslangan xotira yacheykalaridan tashkil topgan ikki o‘lchamli fizik xotiradir.
Xotira ikki o‘lchovli massivi ichida xar bir elementlar joylashuvi odatda, ustun va qatorlar parametrlaridan tashkil topuvchi, xotira fizik adresi deb nomlanadi.
Tizimli shina
ROM xotirasi massivi

DIP- ikki qatorli paketlar (dual inline packages - DIP),

• 
  DIP- ikki qatorli paketlar (dual inline packages - DIP),
  
• 
  SIMM-sodda qatorli xotira moduli (single inline memory modules - SIMM),
  
• 
  DIMM ikki qatorli xotira modulilari (dual inline memory modules - DIMM).
  
• 
  DIP mikrochiplar, mikrosxemalar va boshqa ba'zi elektron qismlarda ishlatiladi. Ushbu turdagi korpus to'rtburchaklar shakli va uzun tomonlarida ikkita qator teskari tomondan chiqib turadigan oyoqli (pin) bo‘lib, keramika yoki plastika metaldan tayyorlangan
  

Uskuna xotira chiplarini turli xil holatlarda amalga oshirilishi mumkin. Ularning eng keng tarqalgani

DIP, SIMM, DIMM va SIP xotira chiplari mavjud.
DIP xotirasiga misol
DIP xotirasi sxemasi.
Xotira chiplari ikki xil SIMM va SIP mikrosxemalari shaklida ishlab chiqarilgan. Har bir mikrosxemalar kichik bir plata bo'lib, unda bir nechta (odatda 8 yoki 9) xotira chiplari joylashgan. Ushbu platani kompyuterning ona platasiga juftlarga ulanadigan ulagich mavjud.
SIMM (Single In line Memory Module, DRAM) va SIP mikrosxemalari tashqi ko'rinishi kompyuterga ulanish uchun ishlatiladigan ulagich turida farqlanadi. SIMM tipidagi mikrosxemalar tekis ulagichlarga ega. SIP mikrosxemalari kontaktlari plataga "yopishmaydi" ammo kichik pinli ignalari bo'lgan ulagichlari mavjud.