O‘simlikning er ustki qismi (o‘t) o‘simlik gullaganida yig‘iladi. O‘simlikning er ustki qismi poyasining tagidagi barglar oldidan o‘rib olinib, poyaning bargsiz qismiga tegilmaydi. Bo‘yi baland o‘simliklarning esa poyasining tepa qismi (10-20 sm uzunlikda) va shoxchalari kesib olinadi (achchiq shuvoq, dalachoy va boshqa o‘simliklar).
Kurtaklar erta bahorda (ochilmasdan ilgari) o‘simlik tanasida suyuqlik yura boshlagan vaqtda yig‘iladi. Kurtaklar o‘simliklardan terib olinadi yoki kurtakli shoxchalarni qirqib olib so‘ngra shoxchalardan kurtaklarni asta-sekin qoqib to‘planadi.
Po‘stloqlarham erta bahorda, ya’ni o‘simlik tanasida suyuqlik yurishib, yog‘och qismidan oson ajraladigan davrida, poya va yo‘g‘on shoxlaridan shilib olinadi. Po‘stloq olishni osonlashtirish uchun poya yoki yo‘g‘on shoxlarni bir-biridan 30 sm masofada ikki eridan o‘tkir pichoq bilan ko‘ndalangiga, keyin uzunasiga kesiladi va po‘stloq ajratib olinadi.
Gullar o‘simlik qiyg‘os gullaganda yig‘iladi. Ko‘pincha gullar alohida- -alohida kesib olinadi. Ba’zan gul to‘plamining hammasi (dastarbosh, marjondaraxti va boshqalar) yoki gulning ayrim qismlari (sigirquyruq o‘simligida faqat gul tojibarglari) yig‘ib olinadi.
Plantatsiyalarda o‘stirilgan yoki yovvoyi holda ko‘p uchraydigan mayda gulli o‘simliklarning guli mahsus asbob bilan yig‘iladi (moychechak va boshqalar).
Meva va urug‘lar pishib etilgan davrda yig‘iladi. Mevalar odatda ertalab yoki kechqurun yig‘ib olinadi, kun isiganda yig‘ilsa, quruq mevalarning urug‘i sochilib ketishi mumkin.
Mevalar turiga qarab tayyorlanadi. Ba’zilar qo‘l bilan bitta-bitta uzib olinadi, boshqalari esa tayoq bilan qoqiladi.
Urug‘lar ham turli usullar bilan tayyorlanadi. Ba’zi urug‘lar maxsus asbob bilan mevadan ajratib olinadi (bodomurug‘i va boshqalar). Mayda meva va urug‘lar esa urug‘lar etilganidan so‘ng yoki etilishi oldida o‘simlikni o‘rib quritib, so‘ngra xirmonda yanchib tozalanadi (fenxel, arpabodiyon va kashnich mevalari, xantal urug‘i va boshqalar).
