Toshkent kimyo texnologiya instituti

Toshkent kimyo texnologiya instituti

NMKTF 3-KURS TALABASI

QAYIMOV BARKAMOLning

Asosiy Texnologik jarayon va Qurilmalar fanidan tayyorlagan referati

Gazlarni Siqish

Reja:

1. Asosiy tushunchalar

2. Rotorli mashinalarda gazlarni siqish

3. Porshenli mashinalarda gazlarni siqish

4. Markazdan qochma mashinalarda

5. Vakuum-nasos.

Real gazlarni siqish jarayonida uning hajmi, bosimi va temperaturasi o‘zgaradi. Gazlarni siqish jarayoni nazariyasi ideal gaz termodinamikasiga asoslanadi va ushbu tenglama bilan ifodalanadi: p = p R T (2.100) 102 Kompressordan chiqishdagi 10 MPa va undan yuqori bo‘lgan gaz uchun real gazning holat tenglamasidan foydalansa bo‘ladi:

Siqish jarayonidagi ish va iste’mol qilinayotgan quwat.

• Siqish jarayonidagi ish va iste’mol qilinayotgan quwat. Gazni r1 bosimdan r2
• gacha izotermik siqish jarayoni T-S diagrammada J ^ co n s t chizig‘i bo‘ylab o‘tkazilgan
• AB to‘g‘ri kesma bilan ifodalanadi (2.61-rasm).
• Adiabatik siqish jarayoni gaz va
• atrof-muhit o‘rtasida umuman issiqlik
• almashmasligi bilan xarakterlanadi. Gazni
• adiabatik siqishda dQ=0 va dS=0. Shunday
• qilib, adiabatik jarayonda entropiya
• o‘zgarmas va u T-S diagrammada SA =const
• chizig‘i bo‘ylab o‘tkazilgan AD to‘g‘ri
• chiziq bilan tasvirlanadi

Gazlarni siqish yordamida ularni quvurlarda va qurilmalarda harakati ta’minlanadi va vakuum hosil qilinadi. Bundan tashqari, havo va gazlarni siqish, ularni aralashtirish, suyuqliklami purkash uchun ishlatiladi. Kimyo sanoatida qoMlaniladigan bosim miqdorlari Iff3dan l(f H/m2 (Iff8... 10? atm) gacha bo‘ladi. Gazlarni uzatish va siqish uchun moMjallangan mashinalar kompressor mashinalar deyiladi

Kompressor mashinalari ishlash usuli (prinsipi) bo‘yicha porshenli, rotorli,

markazdan qochma, o ‘qli va boshqa mashinalarga boMinadi.

Porshenli mashinalarda gazlarni siqish hajmining kamayishi hisobiga amalga

oshadi. Bunda porshenning ilgarilama-qaytma harakati tufayli gazning bosimi oshiriladi.

Markazdan qochma mashinalarda ishchi gMldirakning aylanishida hosil boMadigan inersiya kuchlari yordamida gaz siqiladi.

• Rotorli mashinalarda gazlarni siqish ekssentrik joylashgan rotorning
• aylanishi tufayli hajmning kamayishi oqibatida hosil boMadi.

Oddiy bug‘latish jarayonidagi issiqlik oqimlar sxemasi.

• 0‘qli mashinalarda ishchi gildirak va yo‘naltiruvchi qurilma uzunligi bo‘ylab,
• gaz harakatlanganda uning siqilishi sodir bo’ladi. Vakuum-nasos sifatida har qanday kompressordan foydalanish mumkin. Faqat vakuum-nasos bilan kompressor orasida farq shundaki, vakuum-nasosda so‘rish bosimning atmosfera bosimidan sezilarli kam boMsa, uzatish esa atmosfera bosimidan ko‘proq boMadi. Porshenli kompressorlar kam miqdordagi gazlarni katta bosimlargacha (0,5 ... 20 MPa va undan yuqori) siqishda ishlatiladi. Turbokompressorlar esa, katta miqdordagi gazlarni nisbatan past bosimlarda (0,15... 1,5 MPa) uzatib ber

2.62-rasm. Oddiy porshenli kompressor:

.

• Etiboringiz uchun Rahmat.
• Tayyorladi Qayimov Barkamol 8-20 gruh talabasi
• Tekshirdi: Mavlonov Elbek_________