205
Biznesning boshqa jabhasi singari, yangi mahsulot, xizmat yoki biznes-
jarayonlarning ishlanmalari va ilmiy tadqiq etish samarali boshqaruvni talab etadi.
ITTKI va biznes rahbarlari ITTKI boshqaruvi sohasida hamkorlikda ishlashlari
uchun muhim. Bu kompaniya egasi yoki menejeriga muvaffaqiyatsizlik riskini
pasaytirish va ko'plab g'oyalarni amalga oshirish imkonini beradi. Kompaniya
rahbari, tadqiqot va ishlanmalarda ishtirok etuvchi xodim umumiy biznes
strategiyasiga rioya qilishi ga ishonch hosil qilish lozim. Marketing, tadqiqotlar va
jamoalar ishlanmalari o'rtasida uzviy ishbilarmonlik munosabatlarini qurish
ahamiyati ortib bormoqda.
121
8.3.Innovatsion tashkilotning patent-litsenziyalari faoliyati
Xalqaro darajadagi aqliy mulkni huquqiy tartibga solishni vujudga kelishini
Sanoat mulkini muhofaza qilish, patentlar, tovar nomlaridan foydalanish, shu
jumladan ulardan noqonuniy foydalanilganlik uchun jazolash bo‘yicha tadbirlar
Parij konvensiyasi (1883 y) bog‘laydilar. Aqliy mulkka huquq iqtisodiy, sotsial va
madaniy huquqlar bo‘yicha xalqaro aktda beglilab berilgan.
Patent mahsulot yoki jarayonga taqdim etilgan qat'iy huquqni namoyon etadi,
u biror-bir yangi ishni ta'minlaydi yoki muammoning yangi texnik echimini taklif
etadi. Patent kompaniyaga cheklangan vaqt mobaynida (20 yil, mamlakatga bog'liq
holda farqlanishi mumkin) mahsulot ishlab chiqarish, foydalanish va sotish
huquqini beradi. Patent berilgandan so'ng kashfiyotchi hisoblanuvchi shaxslar
uchun foyda olish imkoniyati hisoblanadi. Patent xalqaro hisobolanmaydi, va
shuning uchun u, o'z mahsulotingizni siz sotishni xohlagan mamlakatda
himoyalangan bo'lishi lozim.
122
Innovatsion korxona tomonidan taqdim etiladigan patent xizmatlariga
tashkilotlar talabnomalari bo‘yicha patent fodida qidiruv, patent – axborot ishlarini
121
Innovation management [Elektronski vir] / authors Borut Likar ... [et al.] ; editor Borut Likar, co-editors Peter
Fatur, Urška Mrgole ; translation Arslingue K. Žontar, TEFL, TBE. - 1st. ed. - El. knjiga. - Ljubljana : Korona plus -
Institute for Innovation and Technology, 2013 –P. 124.
122
Innovation management [Elektronski vir] / authors Borut Likar ... [et al.] ; editor Borut Likar, co-editors Peter
Fatur, Urška Mrgole ; translation Arslingue K. Žontar, TEFL, TBE. - 1st. ed. - El. knjiga. - Ljubljana : Korona plus -
Institute for Innovation and Technology, 2013 –P. 140.
206
tashkil etish, texnika obyektining patent haqiqiyligi ekspertizasini olib borish,
talabnoma materiallarini rasmiylashtirish hamda mos talab belgilarini ishlab
chiqish bilan shug‘ullanishadi (8.2-rasm).
Bizning davlatimiz kashfiyotga mamlakat ustuvorligini himoyalanishini
ta‘minlash maqsadida Parij konvensiyasiga qo‘shilgan. Hozirgi vaqtda O‘zbekiston
qonunchilik bu sohadagi ko‘pgina xalqaro huquqiy hujjatlarning mazmuni va
yo‘nalishini aks ettiradi. Kashfiyotlarni xorijiy patentlantirishda markaziy o‘rinni
konvension ustuvorlikni taqdim etish haqidagi masala egallaydi. Konvensiya
ishtirokchisi bo‘lgan mamlakatlardan biri tomonidan patentlashtirishga dastlabki
ariza bergan sanani e‘tiborga olish , u ushbu dastlabki arizani bergan kundan bir
yildan ko‘p bo‘lmagan chegarada belgilanadi.
8.2-rasm.
Dostları ilə paylaş: