Amazon kompaniyasi
Groupon ga raqobatchi
sifatida
LivingSocial servisini tashkil qildi va unga a’zo bo’lganlarga
Amazonning $20 dollarli sovg’a kartasini $10 dollardan taklif qildi va bu juda
katta sho-shuvlarga sabab bo’ldi.
Amaliyot biznes modellar tavsifi Elektron biznesning rivovlanishi jarayonida internetda faoliyat yurgizadigan
kompaniyalar biznes-modellarining bir qancha turlari vujudga keldi va rivojlandi,
shu jumladan,
Freemium, Free-to-Play, Full-Crowdsourcing, Donation, Print-on- Demand, Video-on-Demand va boshqalar. Ular orasidagi farq monetizatsiya
modellarida hamda narx belgilash strategiyalaridadir. Quyida ularning
ba’zilarining ko’rsatgichlarini va ishlatilish imkoniyatlarini ko’rib chiqishga
harakat qilamiz:
Freemiummodeli (Free – tekin, premium – yaxshilangan, mukammallashgan) –
ushbu model bo’yicha asosiy funktsional yoki demonstratsion versiya tekinga
taklif qilinadi, foydalanuvchi uchun kerakli bo‘lgan qo’shimcha imkoniyatlar esa
alohida to’lovga taqdim etiladi. Yoki boshqa variantdan ham foydalanish mumkin
– sun’iy ravishda yaratilgan kamchiliklardan qutulish uchun qandaydir miqdorda
pul to’lash kerak bo‘ladi.
Freemium modeli ko\pchilik komp’yuter o’yinlarida,
mobil xizmatlarda va ilovalarda, onlayn-kouchingda va elektron ta’limda juda
ommabop hisoblanadi. Misol sifatida
Skype, Flickr, Fruit Ninja, Angry Birds, Angry Birds Space HD larni keltirish mumkin. Bu modelning kamchiligi foydaga
chiqishning katta muddatliligidir, chunki statistika bo’yicha, bor-yo’g’i 0,5-1%
gina foydalanuvchilar qo’shimcha funktsionallarni sotib olar ekanlar.
Toshkent Moliya instituti R.H. Ayupov va G.R. Boltaboeva
