Тошкент тиббиёт академияси ҳузуридаги педагог кадрларни қайта тайёрлаш ва уларнинг

Yelka fassiyasi 
(fascia brachii) yelka kamari, to‘sh osti (Yuza) fassiyasi davomi 
bo‘lib, yelka suyagining oldingi va orqa tomonlarida joylashgan muskullarni qin hosil 
qilib o‘raydi. Yelkaning bukuvchi va yozuvchi muskullari orasiga fassiyadan ularni 
ajratib turuvchi lateral (septum intermusculare brachii laterale), medial (septum 
intermusculare brachii mediale) to‘siqlar chiqib suyakka yopishadi. Yelka fassiyasi 
tirsak Bo‗g‗imiga o‘tib, bilak fassiyasi (fascia antebrachii) nomi bilan davom etadi. 
Fassiyaning tirsak Bo‗g‗imi sohasidagi qalinlashgan qismi yelkaning ikki boshli 
muskul payi –aponeurosis m. bicipitis brachii ni hosil qiladi. 
Bilak fassiyasi 
yelka fassiyasining davomi bo‘lib, bilakda joylashgan 
muskullarni o‘raydi. Lateral va medial muskullararo to‘siqlar orqa guruh muskullarni 
ajratadi. Bilak fassiyasi bilak-kaft Bo‗g‗imi sohasida qalinlashib, orqa tomonda kaftni 
yozuvchi muskulni ushlab turuvchi ko‘ndalang pay boylami (retinaculum 
extensorum)ni hosil qiladi. Orqa tomondagi ko‘ndalang pay boylami ostida 6 ta 

---

308 
suyak-do‘mboq kanalcha mavjud bo‘lib, undan pay qinlar (vaginae tendinum)ga 
o‘ralgan 6 ta fibroz kanalchalar o‘tadi. Birinchi kanaldan (bosh barmoq tomonidan 
hisoblaganda) m. extensor pollicis, m. adductor pollicis longi paylari, ikkinchi 
kanaldan mm. extensores carpi radialis longus et brevis paylari, uchinchi kanaldan 
(oldingi kanallarga nisbatan kesishib joylashgan) m. extensor pollicis longus payi, 
to‘rtinchi kanaldan m. extensor digitorum va m. extensor indicis, beshinchi kanaldan 
m. extensor digiti minimi va oxirgi, oltinchi kanaldan m. extensor carpi ulnaris 
paylari o‘tadi.
Kaft sohasidagi fassiya 
bosh barmoq va jimjiloq tomonidagi muskullarni o‘rab 
turadi. Kaft o‘rta chuqurchasini esa keng uchburchak shaklli kaft aponevrozi yopadi, 
uning uchi to‘rtga bo‘linib, barmoqlarga tarqaladi. Barmoqlarga bo‘lingan 
aponevrozlar oralig‗ida ko‘ndalang fassiyalar (fasciculi transversi) tortilgan. 
Panjaning kaft tomonida, aponevroz ostida ko‘ndalang boylam va ikkita fibroz 
kanalcha bo‘lib, ularning biridan pay qiniga o‘ralgan bosh barmoqni bukuvchi 
muskul o‘tsa, ikkinchisidan panjalarni bukuvchi muskul paylari o‘tadi. Pay qinlarida 
sinovial suYuqlik bo‘lganidan muskullar qisqarganda ular ravon sirg‗aladi. Pay 
(sinovial) qinlar kaftning o‘rtasida (jimjiloqqa boruvchi paydan tashqari) tugaydi. 
Jimjiloq tomondagi sinovial qin tirnoq falangalarigacha davom etadi. II–V 
barmoqlarga boruvchi muskul paylarining har biri alohida fibroz qinga egadir.