Toshkent tibbiyot akademiyasi biotibbiyot muhandisligi, informatika va biofizika


Bionika tushunchasi yangilik emas. Misol uchun, 3000 yil avval xitoyliklar



Yüklə 170,75 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə22/28
tarix07.01.2024
ölçüsü170,75 Kb.
#205673
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   28
Bionika asoslari. Tibbiyotda bionika (6)

Bionika tushunchasi yangilik emas. Misol uchun, 3000 yil avval xitoyliklar
hasharotlardan ipak yasash usulini qo’llashga harakat qilishgan. Ammo
yigirmanchi asrning oxirida bionika ikkinchi shamolga ega bo’ldi,
zamonaviy texnologiyalar miniatyura tabiiy tuzilmalarini misli
ko’rilmagan aniqlik bilan nusxalash imkonini beradi. Shunday qilib, bir
necha yil oldin olimlar o’rgimchaklarning DNKsini tahlil qilish va ipak
to’rining sun’iy analogini – Kevlar yaratishga muvaffaq bo’lishdi. Ushbu
sharh materialida zamonaviy bionikaning bir nechta istiqbolli yo’nalishlari
ro’yxati keltirilgan va tabiatdan qarz olishning eng mashhur holatlari
keltirilgan.
Nazariy jihatdan tushunilgan butun sintez jarayoni (dizayn va hayvonot
dunyosining shakllanishi qonunlarining uyg’un kombinatsiyasi) ham
izomorf modellashtirish jarayoni – biologik va sanoat dizayni o’rtasidagi
“aloqa nuqtalarini” taqqoslash va topish – ob’ektivni aks ettiruvchi bionik
nazariyalar. Yovvoyi tabiatda va odamning kundalik hayotida sodir
bo’ladigan jarayonlar. Bionika nazariyasi bionikaning umumiy
nazariyasiga nisbatan ham izomorfdir: birinchisi ikkinchisining umumiy
qonunlarini modellashtiradi.
Modellashtirishdan foydalanishning ikkinchi yo’nalishi ob’ektiv voqelikni
aqliy yoki jismoniy shaklda aks ettirishdir. Shu ma’noda, modellar
biodizaynda, masalan, biologik ob’ektlarni ko’paytirish bosqichida
qo’llaniladi, bu biodizaynni modellashtirishning faqat birinchi bosqichi
bo’lib, biologik modellashtirish deb ataladi. Qadim zamonlarda ham fan va
falsafaning rivojlanishi kosmosdagi yoki mikrokosmosdagi hodisalarni
takrorlaydigan vizual rasmlar, voqelik tasvirlarini yaratish bilan birga
kelgan (Ptolemey modeli, harakatsiz Yer atrofida “dunyo” aylanishini

Yüklə 170,75 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   28




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin