Toshkent tibbiyot akademiyasi Mavzu: 1- zamonaviy tillarda lotin atamalari

Rus tilida ko’plab so’zlar ham lotin tilida joylashgan. Masalan, “animatsiya” – Lotin ildizidan anima – “hayot”, vokallar – voksdan – “ovoz”, karam – kaputdan – “bosh” va boshqalar. Shuningdek, biz Rimliklardan ko’plab kundalik tushunchalarni oldik. Masalan, oylarning nomlari yoki sayyoralarning nomlari. Bundan tashqari, biz kundalik nutqimizda ko’pincha lotin tilidan to’g’ridan-to’g’ri qarz olish, masalan, inkognito, status-kvo, va hokazo, de-fakto, va hokazo.

• Lotin tili ko’plab tillarga shu qadar mustahkam o’rnashgan va kundalik aloqa va adabiyotning ajralmas qismiga aylangani sababli, Lotin haqiqatan ham o’lik tilmi yoki u tirikmi degan savol ochiq qolmoqda

Ulardan eng mashhurlari:

• Ulardan eng mashhurlari:

amor omnia vincit – hamma narsa sevgini zabt etadi;

amor tussisque non celantur – sevgi va yo’talni yashira olmaysiz;

amor caecus – sevgi ko’r.

Boshqa mashhur kliklar:

Boshqa mashhur kliklar:

Zarar etkazmang – Noli nocere (Gippokrat);

Keldim ko “rdim yutdim – Veni, vidi, vici (Yuliy Tsezar);

Qog’oz hamma narsaga bardosh beradi – Epistula bo’lmagan erubescit(Tsitseron);

Jaholat javobgarlikdan ozod qilmaydi – Ignorantia no argumentum (muallif o’rnatilmagan);

Vaqtlar haqida, odob-axloq haqida! – ey tempora, ey mores! (Tsitseron)

• Mashhur Lotin diktimi: “Mens sana in korpore sano” (“Sog’lom tanada – sog’lom ong”). Aslida, asl nusxa boshqacha ko’rinardi: “Orandum est, uit sit mens sana in corpore sano” (“Biz sog’lom tanada sog’lom bo’lishini so’rashimiz kerak”). Bunday nozik narsalarni o’rganish qiziq. Zamonaviy tibbiy va biologik Lotin – Uyg’onish davrida klassik Lotinning qadimgi yunon tili bilan “kesib o’tish” orqali paydo bo’lgan o’ziga xos yangilik.

Mashhur Lotin diktimi: “Mens sana in korpore sano” (“Sog’lom tanada – sog’lom ong”). Aslida, asl nusxa boshqacha ko’rinardi: “Orandum est, uit sit mens sana in corpore sano” (“Biz sog’lom tanada sog’lom bo’lishini so’rashimiz kerak”). Bunday nozik narsalarni o’rganish qiziq. Zamonaviy tibbiy va biologik Lotin – Uyg’onish davrida klassik Lotinning qadimgi yunon tili bilan “kesib o’tish” orqali paydo bo’lgan o’ziga xos yangilik.

• Mashhur Lotin diktimi: “Mens sana in korpore sano” (“Sog’lom tanada – sog’lom ong”). Aslida, asl nusxa boshqacha ko’rinardi: “Orandum est, uit sit mens sana in corpore sano” (“Biz sog’lom tanada sog’lom bo’lishini so’rashimiz kerak”). Bunday nozik narsalarni o’rganish qiziq. Zamonaviy tibbiy va biologik Lotin – Uyg’onish davrida klassik Lotinning qadimgi yunon tili bilan “kesib o’tish” orqali paydo bo’lgan o’ziga xos yangilik.