P.F.Lesgaft 1876 yilda o’zining «Anatomiyaning jismoniy tarbiyaga munosabati va maktabda jismoniy ta’limnning asosiy vazifasi» degan asarini nashrdan chiqardi. Endilikda bu asarda jismoniy tarbiyaning vazifalari anchagina kengroq bayon qilingan edi. U jismoniy tarbiyaning bilim sifatidagi xarakterini ta’kidlab o’tishga harakat qilib, uni jismoniy tarbiya deb emas, balki jismoniy ta’lim deb atadi. Undan keyingi yillarda Lesgaft «Maktab yoshidagi bolalar jismoniy tarbiyasiga doir qo’llanma» (1-qismi 1888 yilda, 2-qismi esa 1901 yilda yozilgan), «Nazariy anatomiya asoslari», «Oila tarbiyasi» va boshqa yiri-yirik asarlarini yozdi. Lesgaft o’z nazariyasini yarata borib, jismoniy tarbiyani turmushga tatbiq qilish sohasida zo’r tashabbus ko’rsatdi. U 1874 yildan boshlab ko’p yillar mobaynida harbiy o’quv yurtlari o’quvchilarining jismoniy tarbiyasiga umumiy rahbarlik qildi. Xuddi shu yillar ichida u jismoniy tarbiya rahbarlari tayyorlash kurslarida jismoniy tarbiya materiallariga doir bir qancha ma’ruzalar o’qidi. P.F.Lesgaft garchi o’quvchi yoshlar jismoniy tarbiyasiga yordam berish jamiyatida faqat kotib bo’lib hisoblansa ham, aslida uning rahbariga aylanib qolgan edi.
