Transformator cho‘lg‘amlari, ularni tanlash. Transformator cho‘lg‘amlari ulanish sxemalari va guruhlari

Energetika fakulteti 56-20E guruh talabasi Maxmudov Jumanazar

Transformator cho‘lg‘amlari , ularni tanlash . Transformator cho‘lg‘amlari ulanish sxemalari va guruhlari.

Reja:

• Transformator cho‘lg‘amlari
• Transformator cho‘lg‘amlari ulanish sxemalari va guruhlari

Chulg‘amlar transformatoming muhim tarkibiy qismi bo ‘lib, ular elektr

• Chulg‘amlar transformatoming muhim tarkibiy qismi bo ‘lib, ular elektr
• cnergiyani o‘zgartirish uchun zarur bo'lgan magnit maydonni vujudga
• keltirishni hamda transformatorni amalda ishlatish uchun muhim
• bo‘lgan EYK lar hosil qilishni ta’minlaydi.
• Chulg'amlarni tayyorlashdagi sarflanadigan materiallar narxi va
• ularni o‘rash uchun to‘lanadigan ish haqi transformator narxining
• taxminan 50 foizini tashkil etadi. Transformatoming xizmat muddati
• uning og‘ir sharoitlarda ishlaydigan chulg‘amlarining xizmat muddati
• hilan aniqlanadi._x0000_

O ‘zakda joylashishiga ko ‘ra chulg‘amlar konsentrik va almashinuvchi

• O ‘zakda joylashishiga ko ‘ra chulg‘amlar konsentrik va almashinuvchi
• lurlarga bo‘linadi. Almashinuvchi chulg‘amlarda YK va PK g‘altaklar
• o‘zak balandligi bo‘yicha navbatma-navbat o‘zaro almashingan bo'ladi.
• Almashinuvchi chulg‘amlar asosan maxsus transformatorlar uchun
• qo'llaniladi. Umumiy maqsadli kuch transformatorlarida va maxsus
• transformatorlarning ayrimlarida, odatda, konsentrik chulg‘amlar
• qo'llaniladi. Bunda o'zak yaqiniga PK chulg'am, uning tashqarisiga
• esa YK chulg'am joylashtiriladi. Konstruksiyasi va o ‘rash usuliga ko ‘ra
• konsentrik chulg'amlar silindrik, g'altakli va vintsimon turlarga bo'linadi.

2.4-rasm. Kuch transformatorining: a —vintsimon chulg‘amida simlaming

• 2.4-rasm. Kuch transformatorining: a —vintsimon chulg‘amida simlaming
• o 'rin almashinish (transpozitsiya) sxemasi; b — biryo ‘lli vintsimon chulg ‘am:
• (1 — o ‘ramlar; 2 — tenglashtiruvchi segmentlar; 3 — ustki tayanch halqasi;
• 4 — vertikal sovitish kanallari; 5 — izolatsion silindr; 6 — parallel simlar; 7
• — qistirma); d — ko‘p qatlamli silindrik chulg‘am: (8 — vertikal reykalar; 9
• — chulg‘am uchlari; 10 — izolatsion silindr); e — 35 kV kuchlanish uchun
• uzluksiz g ‘altakli chulg ‘am: (11 — izolatsion silindr; 12 — vertikal reykalar;
• 13 — chulg'amning kuchaytirilgan izolatsiyali g ‘altaklari; 14 — qistirma; 15
• — simlaming o ‘mini almashtirish uchun o ‘tishlar).

Katta quwatli transformatorlarda parallel simlaming soni bir necha

• Katta quwatli transformatorlarda parallel simlaming soni bir necha
• o‘nlargacha yetishi mumkin. Shu sababli bunday transformatorlarning
• PK chulg‘ami uchun bir necha to‘g‘riburchak kesimli simlardan parallel
• bajarilgan ko ‘p yo ‘lli vintsimon chulg ‘amlar qo‘llaniladi. Vintsimon
• chulg‘amda (2.4,6-rasm) parallel simlar konsentrik ravishda chulg‘am
• o‘qidan har xil uzoqlikda joylashganligi tufayli o‘zakka yaqinroq
• joylashgan simlarga nisbatan undan uzoqda joylashganlari uzunroq
• bo‘ladi. Bu farq shu simlar aktiv va induktiv qarshiliklarining tengsizligini
• vujudga keltiradi va ularda toklar bir tekis taqsimlanmaydi.

Vinsimon chulg‘amlarda parallel simlardagi tokning bir tekis

• Vinsimon chulg‘amlarda parallel simlardagi tokning bir tekis
• laqsimlanishi uchun bir o‘ramni hosil qiluvchi simlarni ma’lum sxemada

Uch fazali transformator chulg amlarining ulanish usullari. Umumiy

• Uch fazali transformator chulg amlarining ulanish usullari. Umumiy
• maqsadli uch fazali transformatorlarning chulg‘amlari asosan «yulduz»
• (Y) (2.6, fl-rasm) va «uchburchak» (A) (2.6,b-rasm), ayrimlari esa
• «zigzag» (Z) (2.6,c-rasm) usulida ulanadi. Chulg‘amlar Y usulida ulanganda, liniya kuchlanishi U — ^/3 Ur,
• üniya toki esa I = Irbo'ladi. Bu nísbatlarsimmetrik rejim uchun to‘g ‘ridir.
• Odatda, uch fazali ikki chulg‘amli transiórmatorning YK chulg‘ami
• ulanish usulining shartli belgísí kasr suratida, PK chu!g‘aminiki esa
• kasr maxrajida ko'rsatiladi (masalan, Y/Y, Y/A, Y/Z). Uch fazali uch
• chulg‘amli transformatorlarda chulg‘amlarning sxemalari YK/ 0 ‘K /
• PK ketma-ketlikda, ya’ni Y/Y/A yoki Y/A/A ko‘rinishda belgilanadi._x0000_

Zigzag usulida ulangan ikkilamchi chulg‘am ikkita teng qismga

• Zigzag usulida ulangan ikkilamchi chulg‘am ikkita teng qismga
• ajratilib, magnit o‘tkazgichning har xil steijenlariga joylanadi va ular
• o‘zaro qarshi ulanadi. Bu holda fazaviy chulg‘am g‘altaklarining EYK
• vektorlarini geometrik ayirish natijasida hosil bodadigan fazaviy EYK,
• shu fazani hosil qiluvchi har qaysi g‘altak EYK dan V3 marta katta
• bo‘ladi (2.7.¿>-rasm).Bu g‘altaklar mos ulanganida esa, fazaviy chulg‘am g‘altaklarining
• EYK lari geometrik qo‘shilib, natijaviy EYK kam bo‘lishidan amalda
• g‘altaklami teskari ulaydilar.
• Teskari ulangan g‘altaklardagi natijaviy EYK normal fazaviy
• chulg‘amning EYK (Ef = 2 E'f)ga nisbatan 2/ ^/3 =1,15 marta kichik
• bodishidan (E'f — bitta g'altakning EYK) chulg'am «Z» sxemasiga
• ulanganda zaruriy EYK Ef ni olish uchun o‘rov simi 15 % ko‘p
• sarflanadi. Bu esa uning kamchiligidir.