Bajardi: Abdumominov Islomjon Guruh: SS-92 TOSHKENT-2023 Toshkent Davlat Iqtisodiyot Universiteti
Turli mulkchilik shaklidagi xoʻjalik yurituvchi subyektlarda boshqaruv qarorlari qabul qilishda tahlilning ahamiyati.
Reja:
O1 O3 O2 Xususiylashtrish maqsadi Boshqaruv qarorlari qabul qilishda tahlilning ahamiyati Kirish O3 Xulosa
Uzoq yillar mobaynida Sobiq Ittifoq tarkibiga kirgan davlatlar qatori bizning respublikamiz iqtisodiyotida ham umumxalq mulki deb atalgan, aslida esa davlatlashtirilgan mulk to'liq hukmronlik qilib keldi.
Nazariya va amaliyotda umumxalq mulki deb hisoblangan mulk subʼekti sifatida davlatning chiqishi jamiyat aʼzolari o'rtasida bu mulkka “xech kimniki”, “davlatniki”, “birovning mulki” deb qarashlarning shakllanishiga olib keldi. Bozor iqtisodiyotini vujudga keltirish vazifasi o'tish davrida mulkchilikda davlat sektorining salmog’i ancha yuqori bo'lgan mamlakatlarda bu mulkning maʼlum qismini davlat tasarrufidan chiqarish va xususiylashtirishni taqozo qiladi.
Turli mulkchilik shaklidagi xo'jalik yurituvchi subyektlarda boshqaruv qarorlari qabul qilishda tahlilning ahamiyati juda muhimdir.
Tahlil, bir kompaniyaning, tashkilotning yoki boshqa tadbirkorlik subyektlarning faoliyatini o'rganish va boshqarishda o'ziga xos bir qaror qabul qilish jarayonidagi asosiy qadam hisoblanadi.
Tahlil, kompaniyaning o'zining tizimlarini, faoliyatini, xarajatlari va daromadlari, xodimlarini, marketing, moliyaviy muammolarni, iqtisodiyot va boshqa tashkiliy masalalarni o'rganishga yordam beradi. Bu tahlil, kompaniya rivojlanishini tahlil qiladi, qaysi sohalarda muvaffaqiyatga erishib, qaysi sohalarda kamchiliklari borligini aniqlab beradi.
Boshqaruv qarorlari qabul qilishda tahlilning ahamiyati quyidagi sabablarga asoslanadi:
Ko'p tomonlama tahlil:
Tahlil, kompaniya faoliyatining barcha aspektlarini o'rganishga yordam beradi. Bu esa, boshqaruv organlarining muhim ma'lumotlarga ega bo'lishini va ularning faoliyatini barcha sohalar bilan birga ko'rib chiqish imkoniyatini beradi. Bu da qaror qabul qilishda daha yaxshi natijalarni ta'minlaydi.
Moliyaviy tomonlama tahlil:
Tahlil, kompaniyaning moliyaviy holatini tahlil qiladi va moliyaviy muammolarni aniqlaydi. Boshqaruv organlari uchun bu tahlil, kompaniya moliyaviy xolatini tahlil qilish va moliyaviy xatlarni aniqlash imkoniyatini beradi. Bu esa moliyaviy boshqaruv qarorlari qabul qilishda ishonchli bo'lishga yordam beradi.
Demografik tahlil:
Davlatning aholisi, yosh boʻyicha tahlil, jinsiy tahlil kabi demografik koʻrsatkichlarga asoslangan tahlil. Bunday tahlil demografik oʻzgarishlarning iqtisodiy jarayoni va xalqaro munosabatlarga taʼsiri haqida maʼlumot beradi.
Marketing tahlili:
Tahlil, kompaniyada amaliyotdagi marketing faoliyatini o'rganishga yordam beradi. Bu tahlil, kompaniya bozoridagi o'zlashtirishlarni, marketing strategiyalarini va mahsulotlarni sotishni o'rganib chiqishga yordam beradi. Bu esa marketing boshqaruv qarorlari qabul qilishda ishonchli bo'lishga yordam beradi.
Kadr tahlili:
Tahlil, kompaniyada mavjud xodimlar va ularning ish bilan bog'liq muammolarni o'rganishga yordam beradi. Bu tahlil, xodimlar tomonidan o'tkazilgan ishlar, ularda mavjud kamchiliklar va ularning rivojlanishini o'rganishga imkoniyat beradi. Bu esa kadrlar boshqaruv qarorlarini qabul qilishda ishonchli bo'lishga yordam beradi.
Tahlilning mulkchilik shaklidagi xo'jalik yurituvchi subyektlarda boshqaruv qarorlarini qabul qilishda ahamiyati yuqori.
Boshqaruv qarorlari, subyektlarning moliyaviy natijalarni oshirish va risklarni kamaytirishga yordam beradi. Tahlil, mulkchilik shaklidagi xo'jalik yurituvchi subyektlarni iqtisodiyotning umumiy holatini tahlil qilishga imkon beradi va boshqaruv qarorlarini o'rganishda yordam beradi.
Tahlil, mulkchilik shaklidagi xo'jalik yurituvchi subyektlar uchun ma'lumotlarni to'plash, tahlil qilish va ma'lumotlarga asosan qaror qabul qilishni ta'minlashda muhimdir. Bu, subyektlar uchun moliyaviy, iqtisodiy va boshqa ma'lumotlarni to'plash uchun asosiy qo'llanma sifatida xizmat qiladi.
Tahlil, mulkchilik shaklidagi xo'jalik yurituvchi subyektlarning iqtisodiyotning yuqori darajadagi rivojlanishini ta'minlashda ham muhim ahamiyatga ega. Boshqaruv qarorlari, subyektlarning xususiyatlari va iqtisodiy muhitning zarur talablari bo'yicha o'rgatish yoki sozlashda yordam beradi.
Tahlil, mulkchilik shaklidagi xo'jalik yurituvchi subyektlarning iqtisodiyotning boshqa sohalariga ta'sir qilish imkoniyatini ham ta'minlaydi. Boshqaruv qarorlari, subyektlarning iqtisodiyotning boshqa subyektlari bilan aloqalarini, xususiyatlari va kerakli ishga qo'yishning yo'nalishlarini o'rganishda yordam beradi.
Turli mulkchilik shaklidagi xo'jalik yurituvchi subyektlarda tahlilning ahamiyati, kompaniya boshqaruvining samaradorligini oshiradi va muvaffaqiyatga erishishda muhim ahamiyatga ega bo'ladi. Tahlil, boshqaruv organlariga ma'lumotlarni o'rganish va boshqaruv qarorlarini qabul qilishda ishonchli bo'lish imkonini beradi.