U. Inoyatov, S. Ahmedov, R

---

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O‘RTA MAXSUS
O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O‘RTA MAXSUS
O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O‘RTA MAXSUS
O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O‘RTA MAXSUS
O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O‘RTA MAXSUS
TA’LIM VAZIRLIGI
TA’LIM VAZIRLIGI
TA’LIM VAZIRLIGI
TA’LIM VAZIRLIGI
TA’LIM VAZIRLIGI
O‘RTA MAXSUS, KASB-HUNAR TA’LIMI MARKAZI
O‘RTA MAXSUS, KASB-HUNAR TA’LIMI MARKAZI
O‘RTA MAXSUS, KASB-HUNAR TA’LIMI MARKAZI
O‘RTA MAXSUS, KASB-HUNAR TA’LIMI MARKAZI
O‘RTA MAXSUS, KASB-HUNAR TA’LIMI MARKAZI
O‘RTA MAXSUS, KASB-HUNAR TA’LIMINI
O‘RTA MAXSUS, KASB-HUNAR TA’LIMINI
O‘RTA MAXSUS, KASB-HUNAR TA’LIMINI
O‘RTA MAXSUS, KASB-HUNAR TA’LIMINI
O‘RTA MAXSUS, KASB-HUNAR TA’LIMINI
RIVOJLANTIRISH INSTITUTI
RIVOJLANTIRISH INSTITUTI
RIVOJLANTIRISH INSTITUTI
RIVOJLANTIRISH INSTITUTI
RIVOJLANTIRISH INSTITUTI
U. Inoyatov, S.Ahmedov, R.Nurimbetov
U. Inoyatov, S.Ahmedov, R.Nurimbetov
U. Inoyatov, S.Ahmedov, R.Nurimbetov
U. Inoyatov, S.Ahmedov, R.Nurimbetov
U. Inoyatov, S.Ahmedov, R.Nurimbetov
IQTISODIYOT VA
IQTISODIYOT VA
IQTISODIYOT VA
IQTISODIYOT VA
IQTISODIYOT VA
TADBIRKORLIK
TADBIRKORLIK
TADBIRKORLIK
TADBIRKORLIK
TADBIRKORLIK
Kasb-hunar kollejlari uchun o‘quv qo‘llanma
ÒOSHKENT „O‘QITUVCHI“ 2004
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

Ushbu qo‘llanma o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limining muhandislik,
ishlov berish va qurilish tarmoqlari bilim sohasidagi tayyorlov yo‘nalishlari
o‘quvchilari uchun „Iqtisodiyot va tadbirkorlik“ fani dasturiga muvofiq
tuzilgan.
Mazkur o‘quv qo‘llanmaga ushbu fanning asosiy mavzulari bo‘yicha
va hozirgi davrdagi iqtisodiyot va tadbirkorlikning dolzarb masalalari qamrab
olgan hamda korxonalarda tadbirkorlik tizimini takomillashtirish bo‘yicha
fikrlar bildirilgan.
Ò a q r i z c h i l a r :::::
Sh.
Sh.
Sh.
Sh.
Sh. N.
N.
N.
N.
N. Zaynutdinov 
Zaynutdinov 
Zaynutdinov 
Zaynutdinov 
Zaynutdinov — Òoshkent davlat iqtisodiyot
universitetining „Menejment“ kafedrasi mudiri,
i.f.d., professor,
X.Usmonov
X.Usmonov
X.Usmonov
X.Usmonov
X.Usmonov — Òoshkent tumani Qishloq xo‘jalik
texnika iqtisodiyot kasb-hunar kollejining „Iqti-
sodiyot“ kafedrasi mudiri,
I.X.Davletov
I.X.Davletov
I.X.Davletov
I.X.Davletov
I.X.Davletov — Òoshkent arxitektura-qurilish
institutining „Iqtisodiyot va menejment“ kafedrasi
dotsenti, iqtisod fanlari nomzodi,
R.O.Hasanova
R.O.Hasanova
R.O.Hasanova
R.O.Hasanova
R.O.Hasanova — Òoshkent moliya va iqtisodiyot
kollejining „Umumkasbiy fanlar“ kafedrasi mudiri.
M a x s u s m u h a r r i r :
S.X.Fayzullayev
S.X.Fayzullayev
S.X.Fayzullayev
S.X.Fayzullayev
S.X.Fayzullayev — O‘MKXÒV kasb-hunar
ta’limini rivojlantirish institutining „Axborot
texnologiyalari“ kafedrasi dotsenti, texnika
fanlari nomzodi
ISBN 5—645—04176—3
© „O‘qituvchi“, 2004
Qat’iy buyurtma—2004
Qat’iy buyurtma—2004
Qat’iy buyurtma—2004
Qat’iy buyurtma—2004
Qat’iy buyurtma—2004
IIIII
0605010201 —119
0605010201 —119
0605010201 —119
0605010201 —119
0605010201 —119
353 (04)—2004
353 (04)—2004
353 (04)—2004
353 (04)—2004
353 (04)—2004
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

SO‘ZBOSHI
SO‘ZBOSHI
SO‘ZBOSHI
SO‘ZBOSHI
SO‘ZBOSHI
Bozor munosabatlariga o‘tish sharoitida O‘zbekistonda kichik
va o‘rta biznes sohasi bilan shug‘ullanuvchi ishbilarmonlarga talab
yanada oshmoqda. Bu respublikamizdagi Oliy va o‘rta maxsus o‘quv
yurtlarining oldiga ham bir qator vazifalar qo‘yadi. Ulardan biri
kichik va o‘rta biznes uchun malakali mutaxassislar tayyorlash,
qayta tayyorlash, xodimlar malakasini oshirish, ularni zamonaviy
ijtimoiy-iqtisodiy va huquqiy bilimlar bilan qurollantirishdir. Bu
yo‘nalishda zarur bo‘lgan moddiy texnika bazasi respublikada bozor
munosabatlariga o‘tish bilan bir qatorda yaratilib, rivojlantirilib
borilmoqda. Shu bilan birga, zamonaviy iqtisodiy fanlar, ayniqsa,
tadbirkorlik va biznes, marketing, menejment kabi fanlar bo‘yicha
o‘zbek tilidagi yangi adabiyotlarni yuzaga kelishi bu sohadagi
ishlarni yanada rivojlantirishga yo‘l ochadi.
Kichik biznes faoliyatida tadbirkorlik fani muayyan iqtisodiy
fanlar bilan: korxonalarda ishlab chiqarishni rejalashtirish va
uyushtirish, menejment, boshqaruv faoliyati asoslari, buxgalteriya
hisobi, moliya va kredit, statistika, rejalashtirishning iqtisodiy-
matematik usullari kabi ko‘plab fanlar bilan chambarchas bog‘liq.
Ushbu fanning vazifasi iqtisodiy bilimlardan amalda maqsadga
muvofiq foydalanish va buning natijasida kichik korxonalarning
samaradorligini oshirish, jahon bozoriga yuqori sifatli raqobat-
bardosh mahsulot turlarini ishlab chiqarishni ta’minlash va xalq
farovonligini oshirishdir. Mazkur fanning o‘rganish obyektini
tadbirkorlik faoliyati bilan shug‘ullanuvchi shaxslar, korxonalar,
muassasalar va tashkilotlar tashkil qiladi.
3
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

4
1. Fanning vazifalari
1. Fanning vazifalari
1. Fanning vazifalari
1. Fanning vazifalari
1. Fanning vazifalari
Jamiyat va undagi har bir shaxsning asosiy vazifasi cheklangan
resurslardan maqsadga muvofiq foydalanishni ta’minlaydigan
yo‘nalishlarni tanlash va maksimum natijalarga erishishdan iborat.
Odatda, har bir shaxs o‘z manfaati yo‘lida, korxonalar — foyda
miqdorini ko‘paytirish yo‘lida harakat qiladi, ayni vaqtda davlat
ana shular faoliyatini yagona maqsad yo‘lida — jamiyatning
farovonligini, kishilar turmush sharoitini yuksaltirishga qaratishi
lozim.
„Mikroiqtisodiyot“ fani korxonalar, firmalar va shu kabi
mamlakat xalq xo‘jaligining quyi bo‘g‘inidagi obyektlar faoliyatiga
taalluqli fan bo‘lgani uchun u shu korxona (firma)larda cheklangan
resurslardan maqsadga muvofiq tarzda foydalanilgan holda kishilar
ehtiyoji uchun zarur bo‘lgan moddiy ne’matlarni ko‘paytirishni
tashkil etishda muhim rol o‘ynaydi.
Korxona (firma)lar mavjud cheklangan imkoniyatlar sharoitida
o‘z faoliyatlari yo‘nalishlarini belgilashda 3 asosiy vazifani hal
qilishlariga to‘g‘ri keladi. 
Birinchidan, nima, ya’ni qanday tovarlar
ishlab chiqarish yoki xizmatlar bajarish va qancha miqdorda?
Ikkinchidan, qanday, ya’ni cheklangan qancha resurslar,
texnologik usullar yordamida? 
Uchinchidan, kim uchun cheklangan
miqdordagi mahsulotlar ishlab chiqarish.
Yuqoridagilardan kelib chiqib aytishimiz mumkinki, „Mikro-
iqtisodiyot“ fani mamlakat xalq xo‘jaligining asosiy bo‘g‘ini bo‘l-
gan, mamlakat milliy boyligini ko‘paytirishga bevosita ta’sir etadi-
gan, mamlakat xalq xo‘jaligi uchun zarur bo‘lgan turli-tuman
tovarlar ishlab chiqaradigan korxonalar, firmalar, assotsiatsiyalar
va shu kabi boshqa ijtimoiy ishlab chiqarish sohasida faoliyat
yuritayotgan korxonalar iqtisodiyotini cheklangan imkoniyatlar
doirasida, talab va taklif asosida tashkil etishning asosiy qonu-
niyatlarini o‘rgatuvchi fan bo‘lganligi uchun u jamiyatdagi mavjud
iqtisodiy muammolarini hal etishda, shubhasiz muhim rol
o‘ynaydi.
I bo‘lim
MIKROIQÒISODIYOÒ ASOSLARI
MIKROIQÒISODIYOÒ ASOSLARI
MIKROIQÒISODIYOÒ ASOSLARI
MIKROIQÒISODIYOÒ ASOSLARI
MIKROIQÒISODIYOÒ ASOSLARI
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

5
Òakrorlash uchun savollar
Òakrorlash uchun savollar
Òakrorlash uchun savollar
Òakrorlash uchun savollar
Òakrorlash uchun savollar
1. Jamiyat va undagi har bir shaxsning asosiy vazifasi nimadan
iborat?
2. Mikroiqtisodiyot fani qanaqa fan?
2. Bozor tizimi
2. Bozor tizimi
2. Bozor tizimi
2. Bozor tizimi
2. Bozor tizimi
Bozor haqida so‘z yuritganda, avvalo, uning lug‘aviy ma’no-
siga e’tibor berish kerak bo‘ladi.
Bozor deganda biz keng doiradagi tovar almashishini, iqtisodiy
jihatdan bir-biridan alohida bo‘lgan tovar ishlab chiqaruvchilar
bilan tovar xaridorlari o‘rtasidagi almashuv munosabatlarining
doimo yangilanib turadigan keng tarmoqli tizimini aks ettiruvchi
butun tovar oldi-sotdi jarayonlari majmuasini tushunamiz.
Bozor tovar sotuvchi, tovar sotib oluvchining iqtisodiy
manfaatlarini ro‘yobga chiqaradigan asosiy maydon bo‘lib xizmat
qiladi.
Insoniyat tarixida iqtisodiyotni tashkil etishning bozor shakli
juda samarali bo‘lib chiqdi. Nima uchun? Asosiysi shundan iboratki,
u jamiyatda mavjud muammolarni eng kam xarajatlar bilan hal
etishni talab qiladi. Bozor tizimida uning subyektlari (firma, uy
xo‘jaligi, davlat) o‘zaro bog‘liq bo‘lib, ular bir-birisiz alohida
harakat qila olmaydi; ishlab chiqaruvchilar baho tilida so‘zlashadilar
va uning yordamida iqtisodiyot uchun zarur bo‘lgan iqtisodiy
muammolar hal etiladi.
Bozor tizimida, baho va raqobat muvofiqlashtiruvchi va tashkil
etuvchi mexanizm hisoblanadi. Bozor tizimi bir vaqtning o‘zida
ikki vazifani: a) iste’molchilarga, ishlab chiqaruvchilarga va
resurslarni yetkazib beruvchilarga qabul qilingan qarorlarni
bildirish; b) ushbu qarorlarni bir-biriga moslash, bu esa ishlab
chiqarish maqsadlarini muvofiqlashtirishni ta’minlab beradi. Bozor
tizimining qanday harakat qilishini tushunish uchun, uning oldida
turgan bir qator muammolarning mavjudligini e’tirof etgan holda,
har qanday tizim, shu jumladan, bozor tizimi o‘z harakati da-
vomida shu muammolarga to‘qnash keladi va ularning yechimla-
rini topishga majbur bo‘ladi.
Bu muammolar quyidagilardan iborat
Bu muammolar quyidagilardan iborat
Bu muammolar quyidagilardan iborat
Bu muammolar quyidagilardan iborat
Bu muammolar quyidagilardan iborat:
1. Qanday tovar va xizmatlar to‘plamini jamiyat ehtiyojlari
uchun, ularni to‘liq qondirish uchun ishlab chiqarmoq zarur,
?
??
??
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

6
mavjud resurslarning qanday qismini ishlab chiqarish jarayoniga
tortmoq zarur? Qisqacha aytganda, nimani va qanday hajmda ishlab
chiqarish zarur?
2. Qaysi korxonalar ishlab chiqarishda qatnashmoqlari va ishlab
chiqarishlarini qay yo‘sinda tashkil etishlari lozim. Mahsulotni
qanday ishlab chiqarish kerak?
3. Ishlab chiqarilgan mahsulot qanday qilib alohida
iste’molchilar o‘rtasida taqsimlanishi kerak? Mahsulotni kim olishi
kerak?
4. Iste’mol talablarining texnologiyadagi o‘zgarishlarga muvofiq
tizim kerakli o‘zgarishlarni amalga oshira oladimi?
Bu muammolar ehtiyojlarning cheksizligi va resurslarning
cheklanganligidan kelib chiqadi. Resurslarning cheklanganligi
sababli iqtisodiyot cheklanmagan hajmda tovar va xizmatlarni ishlab
chiqarishni ta’minlab bera olmaydi. Shuning uchun iqtisodiyot
doim tanlash oldida turadi, ya’ni iqtisodiyot biror bir mahsulot
ishlab chiqarishdan voz kechadi, bundan maqsad boshqa tovardan
ko‘proq ishlab chiqarishdir. Resurslar cheklanganligi iqtisodiyotda
bir vaqtning o‘zida ikki xil yoki zarur bo‘lgan barcha tovarlarni
ishlab chiqarish imkonini bermaydi.
Bozor tizimi to‘qnash keladigan muammolarni tushuntirish
uchun avvalo, bozor tizimida resurslar va daromadlarning doiraviy
aylanish modelini ko‘rib chiqamiz, u quyidagi 1- chizmada aks
ettirilgan.
1- chizma. Resurslar va daromadlarning doiraviy harakat modeli.
1- chizma. Resurslar va daromadlarning doiraviy harakat modeli.
1- chizma. Resurslar va daromadlarning doiraviy harakat modeli.
1- chizma. Resurslar va daromadlarning doiraviy harakat modeli.
1- chizma. Resurslar va daromadlarning doiraviy harakat modeli.
Resurslar
bozori
Korxonalar
Mahsulot
bozori
Uy xo‘jaligi
pul daromadlari
Resurslar
sotishdan tushgan
pul tushumi
tovar va xizmatlar
tovar va xizmatlar
iste’mol xarajatlari
Xarajatlar
resurslar
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

7
Uy xo‘jaligi bevosita yoki bilvosita (mulkiga kiruvchi savdo-
sanoat korporatsiyalari orqali) iqtisodiy resurslarga egalik qiladi va
ular korxonalarga yetkazib beradi. Bizning modelda korxona oddiy
tashkiliy tasvir deb olingan. Darvoqe, uy xo‘jaligi bu bitta yoki
undan ortiq shaxslardan iborat iqtisodiy birlikdir.
Korxonalar resurslarni talab etadi, uy xo‘jaligi esa taklif etadi.
Korxonaning resurslarni sotib olishga sarflari xarajatlarni tashkil
etadi, bir vaqtning o‘zida, uy xo‘jaligini (pul) daromadlar oqimini
tashkil etadi.
Diagrammaning pastki qismiga qaraymiz, uy xo‘jaligi pul
daromadlarini tovar va xizmatlarni sotib olishga sarf etadi va u
talabni aks ettiradi. Shu vaqtning o‘zida korxonalar resurslardan
foydalanib, tovar va xizmatlarni ishlab chiqaradi va taklif etadi.
Buning natijasida baho tarkib topadi.
Korxona nuqtayi nazaridan uy xo‘jaligining iste’mol sarflari
ularning asosiy daromadlarining manbayidir. Ushbu 
model —
iqtisodiy faoliyat va qarorlarni qabul qilish murakkab va bir-biri
bilan chirmashib ketgan jarayon ekanligini ko‘rsatadi. Demak,
monetar iqtisodi tizimida uy xo‘jaligi resurslar egasi sifatida ularni
korxonalarga sotadi, undan olingan pul daromadlariga iste’mol
sifatida tovar va xizmatlarni sotib oladi. Òovarlarni ishlab chiqarish
uchun korxonalar resurslarni sotib olishlari kerak, ularning tayyor
mahsuloti esa uy xo‘jaligiga ularning iste’mol sarflari o‘rniga sotiladi.
Pirovard natijada esa aniq iqtisodiy resurslar soat miliga qarama-
qarshi, pul daromadlari va iste’mol xarajatlari esa soat mili bo‘yicha
harakat qiladi. Ushbu oqimlar bir vaqtda uzluksiz harakat qiladi.
Bozor iqtisodiyoti sharoitida ishlab chiqarishni tashkil etish
masalasi qanday hal etilishini tushunish uchun avvalo, qay yo‘sinda
resurslar tarmoqlar o‘rtasida taqsimlanishini ko‘rib chiqish lozim
bo‘ladi.
Bozor tizimida mahsulotlarga yuqori darajada talab bo‘lgan foyda
olayotgan tarmoqlar va mahsulotlarga talab bo‘lmagan, zarar
ko‘radigan tarmoqlar bo‘ladi.
Bozor tizimida zarar ko‘radigan tarmoqlar ishlab chiqarish
resurslaridan mahrum bo‘ladilar, ular faoliyat ko‘rsatmaydilar
(lekin ayrim tarmoqlar bundan mustasno). Ishlab chiqarishni
tashkil etishning ikkinchi masalasi, qaysi korxonalar har bir
tarmoqda ishlab chiqarishni amalga oshirishlari va qanday texnika
hamda texnologiyalarni qo‘llashlari lozim?
Bozor iqtisodiyotida yuqori samara beradigan texnologiyani
qo‘llashni xohlaydigan va bunga qodir bo‘lgan firmalar ishlab
chiqarishni amalga oshirish huquqiga egadirlar.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

8
Jamiyatning rivojlanishi natijasida iste’molchilarning talabi,
ishlab chiqarish texnologiyalari, yetkazib berilayotgan resurslar-
ning tarkibi o‘zgaradi. Bozor tizimi ushbu o‘zgarishlarga muvofiq
resurslarni taqsimlashga tuzatish kiritish orqali va ishlab chiqarish
samaradorligini ta’minlay oladi. Chunki raqobatga asoslangan bozor
tizimi tadbirkorlarga iste’molchilarning didlaridagi o‘zgarishlari
to‘g‘risidagi xabarni yetkazadi, iqtisodiyot esa unga muvofiq
resurslarni taqsimlash jarayoniga tuzatishlar kiritadi.
Bozor tizimining harakat qilishini, taraqqiy etishini tushunish
uchun bir-biri bilan bog‘liq o‘zgarishlar, ya’ni texnika taraqqiyoti
va kapital jamg‘arish masalalarini ko‘rib chiqmoq zarurdir. Bozor
tizimi texnika taraqqiyotining rivojlanishi, uning yutuqlarini hayotga
tatbiq etishni rag‘batlantirib turadi. Òadbirkor har doim raqobatning
mavjudligi sababli korxonasini yuqori samaraga ega bo‘lgan texnika
va texnologiya bilan jihozlashga, shunga yarasha yuqori malakaga
ega bo‘lgan ishchilar yollashga, mehnatni ilmiy asosda tashkil etishga
harakat qiladi. Maqsad—yuqori foyda olish, raqobatda yutib chiqish.
Ammo texnika taraqqiyoti oqibatida ishlab chiqarish
vositalarining miqdori oshib boradi. 
Qanday qilib bozor tizimi
iqtisodiyotni ishlab chiqarish vositalari bilan ta’minlaydi? Bunga
kapital jamg‘arish orqali erishiladi. Òexnika taraqqiyoti xarajatni
talab etadi, ikkinchi tarafdan xuddi shu xarajatlar tadbirkorlarga
foyda keltiradi, uning kapitalining jamg‘arilishi oqibatida ko‘payishga
olib keladi. Boshqacharoq aytganda, kapital doimo harakatda
bo‘ladi.
Bunday harakatning ifodasi quyidagicha bo‘ladi:
UK
P—Ò
UB...Ur–T
1
–P
1
–
UK
P–Ò
UB...Ur–T
11
–P
11
— va hokazo,
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

9
ya’ni olingan foydaning bir qismi ishlab chiqarishni kengaytirish,
texnika bilan jihozlarga sarf etiladi.
Raqobat ham katta ahamiyatni kasb etadi; chunki uning
iqtisodiy mavqeyini mustahkamlab borgan tadbirkor yutib chiqishi
mumkin. Hozirgi sharoitda raqobatlasha oladigan qobiliyatga ega
bo‘lgan kapitalning hajmi muttasil o‘sib bormoqda.
Òakrorlash uchun savollar
Òakrorlash uchun savollar
Òakrorlash uchun savollar
Òakrorlash uchun savollar
Òakrorlash uchun savollar
1. Bozor deganda nimani tushunasiz?
2. Nima sababdan insoniyat tarixida iqtisodiyotni tashkil etishning
bozor shakli juda samarali bo‘lib chiqdi?
3. Bozor tizimining subyektlari deganda nimani tushunasiz?
4. Bozor tizimida nima muvofiqlashtiruvchi va tashkil etuvchi
mexanizm hisoblanadi.
3. Òalab va taklif. Mukammal va nomukammal
3. Òalab va taklif. Mukammal va nomukammal
3. Òalab va taklif. Mukammal va nomukammal
3. Òalab va taklif. Mukammal va nomukammal
3. Òalab va taklif. Mukammal va nomukammal
raqobat bozori
raqobat bozori
raqobat bozori
raqobat bozori
raqobat bozori
Òalab deb, ma’lum davr mobaynida ma’lum narxda olinishi
mumkin bo‘lgan tovarlar yoki xizmatlar miqdoriga aytiladi.
Òalablar har xil bo‘lib, bir xil tovar yoki xizmatlarga bo‘lgan
talabning ikki turi o‘zaro farq qilinadi: 
yakka talab va bozor talabi.
Har bir iste’molchining, ya’ni alohida shaxs, oila, korxona,
firmaning tovarning shu turiga bo‘lgan talabi 
yakka talab deyiladi.
Bir qancha (ko‘pchilik) iste’molchilarning shu turdagi tovar yoki
xizmatga bo‘lgan talablari yig‘indisi
bozor talabi deyiladi.
Individual, ya’ni yakka talab ham, bozor talabi ham miqdor
jihatdan aniqlanadi. Lekin bu miqdor har doim ham bir xil bo‘lib
turmaydi, balki o‘zgaruvchan bo‘ladi. Òalab miqdorining o‘zgari-
shiga bir qancha omillar ta’sir qiladi. Ularning ichida eng ko‘p
ta’sir qiladigan omil narx omilidir.
Narx va sotib olinadigan tovarlar miqdori o‘rtasidagi bo‘ladigan
bog‘liqlikni quyidagi jadval ma’lumotlari asosida ko‘rib chiqishimiz
mumkin.
Narx va sotib olinadigan tovar miqdori o‘rtasidagi bog‘liqlik
Narx va sotib olinadigan tovar miqdori o‘rtasidagi bog‘liqlik
Narx va sotib olinadigan tovar miqdori o‘rtasidagi bog‘liqlik
Narx va sotib olinadigan tovar miqdori o‘rtasidagi bog‘liqlik
Narx va sotib olinadigan tovar miqdori o‘rtasidagi bog‘liqlik
Jadval ma’lumotlaridan shuni ko‘rishimiz mumkinki, tovarga
narxning pasayishi sotib olinadigan tovar miqdorining o‘sishiga va
aksincha, narxning o‘sishi esa uning miqdorining kamayishiga olib
kelishini ko‘rsatadi.
Narx bilan talab o‘rtasidagi bog‘liqlikni ifodalovchi qonun 
talab
qonuni deyiladi.
?
??
??
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

10
Òalab hajmining o‘zgarishi faqat tovar narxiga emas, balki
boshqa bir qator omillarga ham bog‘liq bo‘ladi. Bu omillar talabning
narxdan tashqari omillari deyiladi.
1- jadval