164
Chizmadan ko‘rinadiki, yalpi investitsiyalar tarkibida
sof investitsiyalar
hajmining ahamiyatli darajada bo‘lishi yil oxirida kapital hajmining o‘sishiga
hamda, pirovardida iqtisodiyotning o‘sishiga olib keladi. Turg‘un
iqtisodiyot
sharoitida esa yalpi investitsiyalar faqat
amortizatsiya ajratmalari, ya’ni iste’mol
qilingan kapitalni qoplash fondi hajmiga teng bo‘lib,
yil oxirida kapital miqdori
o‘zgarmay qoladi. YAlpi investitsiyalarning iste’mol
qilingan kapitalni qoplash
fondi hajmidan ham oz bo‘lishi yil oxirida kapital
miqdorining qisqarishiga va,
buning oqibatida, iqtisodiyot ko‘rsatkichlarining pasayib ketishiga olib keladi.
4. Jamg‘arma va investitsiya o‘rtasidagi muvozanatni ta’minlash
muammolari
Jamg‘arma va investitsiya o‘rtasidagi makroiqtisodiy
muvozanatga erishish
barqaror iqtisodiy o‘sishning sharti hisoblanadi. Biroq,
bu muvozanatga erishish
doimo oson kechavermaydi. Bunga sabab investitsiya darajasi hamda jamg‘arma
darajasining boshqa-boshqa jarayon va holatlarga bog‘liqligi hisoblanadi.
Investitsiya va jamg‘arma o‘rtasidagi muvozanatni ta’minlash
borasida bir
qator nazariy qarashlar farqlanadi. Bu borada eng avvalo klassik iqtisodchilarning
qarashlarini ko‘rib chiqamiz.
Klassik iqtisodchilar nuqtai nazaridagi eng markaziy holat –
bu ular
tomonidan foiz stavkasining ham investitsiyaning, ham jamg‘armaning funksiyasi
sifatida qaralishi hisoblanadi (6-chizma).
r S=S(r)
r
2
E
r
0
r
1
I=I(r)
0 S
0
=I
0
S, I
Dostları ilə paylaş: 
