Учебное пособие для бакалавров и магистров по направлениям «Экономика» и«Менеджмент». М.: Рут(миит), 2018. 42 с

Nazariy qism:
Raqamli biznes

Bugungi kunda raqamli biznesni ancha keng ma’noda tushunish mumkin: raqamli biznes jismoniy va raqamli olamlarning kesishmasida odamlar, kompaniyalar va aqlli qurilmalarning o'zaro munosabatlariga asoslangan biznes loyihadir. Ya'ni, uning asosida o'zaro ta'sir va murakkablik yotadi. Bundan tashqari, mutaxassislar texnologiyani raqamli biznesning yadrosi deb hisoblash mumkin emas deb ta'kidlaydilar. Bundan tashqari, har qanday texnologiyadan foydalanish orqali biznesni raqamli qilib bo’lmaydi. Asosiy e'tibor biznes modellariga va ularni amalga oshirish usullariga qaratilishi kerak. Agar biznesning bu darajasi optimallashtirilmasa, hech qanday IT tizimlar kerakli natijaga erishishga yordam bermaydi.

Agar 90 -yillarning an'anaviy modelini eslasak, biznesni raqamlashtirish quyidagi vazifalarga ega edi:

• 
  Operatsion samaradorlik.
  
• 
  Markazlashtirish va standartlashtirish.
  
• 
  Xarajatlarni kamaytirish.
  
• 
  Nazorat va boshqarish.
  

Bularning barchasi asosan buxgalteriya va ish yuritish sohasiga tegishli ekanligini ko'rish qiyin emas. Mutaxassislar raqamli biznesning zamonaviy kontseptsiyasini qabul qilishdan ogohlantiradilar, chunki bu quyidagi muammolarga olib keladi:

• 
  Yangi texnologiyalar qo'llaniladi, biroq ayni paytda biznes avvalgi printsiplarga muvofiq ishlaydi.
  
• 
  Umumiy standartlashtirish kompaniyani zamonaviy dunyoda juda zarur bo'lgan moslashuvchanlikdan mahrum qiladi.
  

ERP-ga asoslangan raqamlashtirish loyihalari (ERP loyihalari) operatsion samaradorlik, standartlashtirish, markazlashtirish bilan chambarchas bog'liq va ularning asosiy maqsadi xarajatlarni kamaytirish va kompaniyaning boshqaruvini oshirish hisoblanadi.

IT-ekotizim kompaniyaning strategiyasiga qarab, bulutli va mahalliy yechimlar kombinatsiyasi orqali yig'iladi.

Zamonaviy IT strategiyasining maqsadi - jarayonlarni standartlashtirishga qaratilgan asosiy funktsiyalar to'plamiga ega yangilangan ERP yadrosini yaratish, kompaniyaning boshqa tijorat faoliyati to'g'risidagi ma'lumotlar va jarayonlarni qo'llab –quvvatlash hisoblanadi. Gartner ushbu IT boshqaruv modelini ikki bosqichli deb atadi.