Учебное пособие по курсу "Электрические измерения и инструменты" написано по типовой программе разработанной на основе Государственных

Tuproq namligini o‘lchash usullari va asboblari. 
8.26-rasm. Tuproqning namligini(uning qarshiligi orqali) o‘zgaruvchan tokda 
o‘lchashning sxemasi. 
8.27-rasm. Tuproqning namligini(uning qarshiligi orqali) o‘zgaruvchan tokda 
o‘lchashning elektron boshqarish sxemasi. 

---

119 
8.28-rasm. Aniq impulslarning shakllanish jarayonlari(dastlab 1-holat, so‘ngra 
2,3,4 – holatlar kuzatiladi).Ordinata o‘qida – kuchlanish va kuchlanish impulsi 
qiymatlari, abssissa o‘qida vaqtning qiymatlari joylashgan. 
 
8.29-rasm. Tuproqning namligini(uning qarshiligi orqali) o‘zgaruvchan tokda 
o‘lchash uskunasining tashqi ko‘rinishi. 
 
8.30-rasm. Tuproqning namligini(uning qarshiligi orqali) o‘zgaruvchan tokda 
o‘lchash uskunasi elektrodining tarkibiy elementlari(1-vint(murvat)-M3x8; 2- 
grover M3; 3- shayba M3; 4- yaproqcha(lepestok) M3; 5- Po‘latli vtulka Ø8x10 
mm; 6- vint(murvat)-M3x6; 7- oynatekstalitli taxtacha s=2 mm; 8- 
zanglamaydigan po‘latdan tayyorlangan elektrod Ø1,6x300 mm. 

---

120 
 
8.31-rasm. Tuproqning namligini(uning qarshiligi orqali) o‘zgaruvchan tokda 
o‘lchash uskunasining ish jarayonidagi tasviri. 
Sig‘imli o‘zgartirgichlar. 
Sig‘imli o‘zgartirgich o‘lchanayotgan noelektrik 
kattalik ta’sirida sig‘imi o‘zgaradigan kondensatordir. Kondensatorning sig‘imi 
elektrodlarning yuziga, ularning o‘lchamiga, ular orasidagi masofa (

) ga, 
shuningdek, dielektrikning o‘lchamlariga va uning singdiruvchanligiga bog‘liq. 
Sig‘imli o‘zgartirgichlardan R, L, C parametrlardan birortasiga ta’sir 
ko‘rsatadigan noelektr kattaliklarni o‘lchashda foydalaniladi. Sig‘imli 
monometrlar va dinamometrlarda o‘lchanayotgan bosim R yoki F kuch ta’sirida 
kondensatorlarning ikkita qoplamalari orasidagi havo tirqishi (

) o‘zgaradi 
(8.32-rasm).