137
Kamchiligi:
Odatda,
mashinalar eskirgan sari, inferent turdagi
boshqarishning gidravlik tizimlari ediriladi, bu esa ishqalanish kuchlari va
titrashning boshqa yod kuchlari paydo bo‘lishiga olib keladi.
Mazkur kuchlarni
hisobga olinmasa, bu kuchlar o‘ramani itarib(siqib) chiqaradi yoki uning sifatini
yomonlashishiga olib keladi.
8.47-rasm. Tenzodatchiklar asosidagi siqiluvchi val tizimining sxemasi.
138
Deformatsiya, mexanik kuchlanish va bosimni o‘lchash
Bu kattaliklar asosan tenzorezistorlar va pezo o‘zgartgichlar yordamida
o‘lchanadi. Simli va folgasimon tenzorezistorlarga
nisbatan aniqligi yuqori
bo‘lgan yarim o‘tkazgichlar 0,1% gacha bo‘lgan deformatsiyani o‘lchaydi.
Materialning mexanik kuchlanishini o‘lchash uchun shu kuch o‘qi
yo‘nalishida tenzorezistor ulanadi.
8.48-rasm. Tenzorezistorlarni ko‘prik sxemasida o‘rnatish tasvirlari:
a) turli ishoraga ega bo‘lgan teng diformatsiya; b) korreksiyalovchi
o‘zgartirgich bilan; c) bir xil materialdan tayyorlangan
namuna yordamida
ulanish; d) murakkab turdagi diformatsiya.
Tenzorezistorlar suyuqlik va gazlarning bosimini o‘lchashda ham keng
qo‘llaniladi.