Umumiy ma`lumot Materiallarni kesib ishlash usullari

Qirindi turlari

Materiallarni kesish jarayonida asosan 4 xil qirindi xosil bo’ladi: uvok, sinik, pogonali va tutash qirindilar.

1. 
   Uvoq qirindi. Bunday qirindi bir-biri bilan boglanmagan nomuntazam rasmli ayrim elementlardan iborat). Murt Materiallarni, chuyan va kuymakorlik bronzalarini yo’nishda ana shunday qirindi xosil bo’ladi. Detalning yunilgan yuzasida yo’nish izlari koladi.
   
2. 
   Siniq qirindi. Bunday qirindi bir-biri bilan ma`lum darajada boglangan ayrim elementlardan iborat. Qirindining bu turi urtacha qattiqlikda ega bo’lgan Materiallarni urtacha kesish tezlikda ishlab, urtacha kundalang kesimli qirindi ajratishda xosil bo’ladi.
   
3. 
   Pogonali qirindi. Bunday qirindi sinik qirindiga uxshash bo’lib, fakat uning elementlari bir-biriga mustaxkamrok boglangan. Qirindining bu turi qattiqligi urtacha va yukori Materiallarni (kup uglerodli pulatlarni, alyuminiy va uning kotishmalarini) yo’nishda, Materiallarni urtacha tezlik va surish bilan va oldingi burchagi kichik keskich bilan yo’nishda xosil bo’ladi. Qirindining keskich tomonidagi ichki yuzasi sillik, keskichga teskari tomondagi tashki yuzasi arrasimon tishli eki pogonali bo’ladi
   
4. 
   Tutash (yaxlit) qirindi. Bunday qirindi plastik materiallarni (kaltsiy, mis, ko’rgoshin, yumshoq pulat kabilar) kesib ishlashda keskichning oldingi yuzasi buylab lenta tarzida chikadi. Qirindining keskich tomondagi yuzasi sillik, teskari tomondagi yuzasi esa bir oz gadir-budir bo’ladi. Tutash qirindida ayrim elementlar deyarli bilinmaydi. Balki tasmaga uxshab ko’rinadi.
   

Foydalanilgan adabiyotlar:

1. 
   Arshinov V.A., Alekseev G.A. Rezanie materialov i rejushiy instrument.- M., 1976.
   
2. 
   Ivanova G.A. Osnovы teorii rezaniya, instrumentы stanki. -M., 1953.
   
3. 
   Avagimov V.D. Mashinasozlik materiallarni kesib ishlash, stanoklar va asboblar. – Toshkent, 1976.
   
4. 
   Nikiforov V.M. Materiallar texnologiyasi va konstruktsion materiallar. Toshkent, 1976.
   
5. 
   Gorbunov B.I. Obrabotka metallov rezaniem, metalorejushie instrumentы i stanki. -M., 1981.
   
6. 
   Granovskiy G.I., Granovskiy V.G. Rezanie metallov. -M., 1985.