Umumiy ma'lumoti tayyori. Doc

55.
 
Ярочкин
В
.
И
., 
Бузанова
Я
.
В
. 
Основы
безопасности
бизнеса
и
предпринимательства
. 
Издательство
: 
Академический
проект
(
Москва
), 2005.
PDF created with pdfFactory trial version 
www.pdffactory.com

---

161 
«BOZOR IQTISODIYOTI VA BIZNES ASOSLARI» 
FANIDAN ISHCHI DASTUR
 
Tuzuvchilar: Ishmuxamedov A.E., Siddiqova L.A., Eshov M.P. 
1.SO’Z BOSHI 
O’zbekiston iqtisodiy jihatdan qudratli mustaqil davlatga aylanishi esa bozor 
iqtisodiyoti tizimini barpo etish vazifasi bilan bir davrga to’g’ri kelmoqda, ya’ni bu 
ikki bir-biriga uzviy bog’liq ulug’vor ishni bir tarixiy davrda uddalashdek og’ir 
muammoni hal qilishga to’g’ri kelmoqda. Bozor iqtisodiyotiga o’tish, bir tomondan, 
eski iqtisodiy tafakkurdan voz kechish, ya’ni iqtisodiy tizimga o’tish bo’lsa, ikkinchi 
tomondan- mamlakatni og’ir iqitsodiy ahvoldan olib chiqish, iqtisodiyotga yangi 
sifat berish, barqaror o’sish sur’atlarni baxsh etish va biznes asoslarini yaratish bilan 
amal qilinadi. 
Bozor iqtisodiyoti va biznes asoslari butun bir iqtisodiy tizimdir, murakkab 
munosabatlar kompleksidir. Buning ma’nosi shuki, bozor munosabatlarini doimo 
o’rganib borish asosidagina muvaffaqiyatli xo’jalik yuritish, yuksak natijalarga 
erishish, o’z mulkingiz va mablag’larimizdan eng yuqori, oqibati natijasida farovon 
va to’q xayot kechirish mumkin, odamlarda yaxshi yashash ko’nikmalarni hosil 
qilish esa biznes asoslarini egallash orqaligina ta’minlanadi. Buni bozor 
munosabatlari asosida yashayotgan, rivojlanib borayotgan o’nlab mamlakatlar va 
xalqlar hayotidan ko’rib turibmiz. 
Hozirgi vaqtda bozor munosabatlarini o’rganish bo’icha ancha-muncha ishlar 
qilinmoqda, turli mavzularda ma’ruzalar o’qilayapti, kurslar, xilma-xil biznes 
maktablar, seminarlar tashkil etilmoqda, iqtisodiy litseylar, kollejlar va sinflar 
ochilmoqda. Biroq, bunday uslubiy ishlar samara bera olmaydi, chunki kishilarda 
chuqur bazaviy iqtisodiyoti va biznes asoslari bilimi etishmaydi. Axir hanuzgacha 
bizning o’rta maktablarimizda, hunar texnika bilim yurtlarimizda iqtisodiyot va 
biznes asoslari ta’lim berish bilan tushuniladigan iqtisodchi pedagog kam. 
Ushbu vazifalarni o’z vaqtida hal etish va samarali boshqaruv qarorlarini qabul 
qilish kichik va o’rta biznes korxonalarining faoliyat ko’rsatishi va ularning 
rivojlanish qonuniyatlarini tahlil qilish hamda istiqboldagi o’zgarishi haqida ilmiy 
asoslangan iqtisodiy axborotlar mavjud bo’lishini talab etadi. 
Hozirgi vaqtda respublikada kichik va o’rta biznes korxonalarini tashkil etish va 
ularning moddiy-texnika ta’minoti hamda kreditlar ajratish yo’nalishlari bo’yicha 
monitoring joriy etilgan, ular haqida ma’lumotlar muntazam umumlashtirib 
borilmoqda. Ammo kichik va o’rta korxonalar faoliyati samaradorligini o’rganish va 
ularning istiqboldagi rivojlanishini zamonaviy axborot kommunikatsiya 
texnologiyalari hamda matematik modellashtirish asosida tadqiq qilish yo’nalishida 
ilmiy ishlar etarli emas. Shularni hisobga olgan xolda, korxonalarning bozor 
muhitida faoliyat ko’rsatishi va ularning rivojlanish qonuniyatlarini o’zida 
ifodalovchi ekonometrik modellashtirish usullarini va shu asosida ekonometrik 
modellar turkumini ishlab chiqish muhim va dolzarb muammolar qatoriga kiradi.
PDF created with pdfFactory trial version 
www.pdffactory.com

---

162