Umumiy ma'lumoti tayyori. Doc

Tadbirkorlik sug’urtasi tadbirkorning faoliyatini kafolatlashda ahamiyatlidir. 
Bunda foydani kam olish yoki 
olmaslik xavfi, pul tushumining o’z vaqtida bo’lmasligi, savdo-sotiqdagi 
noxush hodisalar kabilar sug’urtalanadi. Bu sug’urta tadbirkorning ishonch bilan ish 
boshlashiga yordam qiladi, uni sinish holatidan asraydi, faoliyatiga dalda bo’ladi. 
Sug’urtalar ham oldi-sotdi ob’ekti bo’lib, o’z bozorlarini tashkil etadi. Sug’urta 
resurslaridan kapital sifatida keng foydalaniladi, ayniqsa, ishlab chiqarishga keng jalb 
etishda qo’l keladi. 
Notijorat tashkilot, muassasalar, ya’ni kasaba uyushmalari, ko’ngilli jamiyatlar, 
partiyalar, yoshlar, xotin-qizlar va faxriylar ittifoqlari, ijodiy uyushmalar, ilmiy-
ma’rifiy tashkilotlar kabilarning ham moliyasi mavjud bo’lib, ular ham turli 
manbalardan yig’iladi. Vaqtincha ortiqcha bo’lgan ulardagi pul mablag’lari tijorat 
ishlarda qo’llanilishi va moliya bozorida ishtirok etishi mumkin. 
Хayriya maqsadida homiylik tufayli yig’ilgan pullar ham o’z moliyasini tashkil 
etib, yuqorida aytganimizdek, turli jarayonlarda ishtirok etadilar. Bunda maxsus va 
xayriya fondlari katta o’rin tutadi. Хayriya fondlari ko’ngilli bo’lib, miqdori 
chegaralanmaydi va faqat savob ishlar uchun xayriya sifatida ishlatiladi. Islom 
mamlakatlarida vaqf fondi tashkil etilgan. Bunga er, imorat, antikvar, qadrli kitoblar, 
pul va boshqa boyliklar kiradi. O’zbekistonda shunga o’xshash mahalla, navro’z kabi 
fondlar mavjud. 
Bozor va aralash iqtisodiyot sharoitida, erkin va demokratlashgan ijtimoiy-
iqtisodiy sharoitda moliyaning turlari, ayniqsa makromoliya turlari, xillari juda ko’p 
bo’lib, ular pul xususiyatlaridan keng foydalanish imko-nini beradi va iqtisodiy o’sish 
hamda inson turmushi darajasini ko’tarishda barcha imkoniyatlarni ishga solishga 
yordam beradi. 
Qisqacha xulosalar 
 
Moddiy va mehnat resurslarining to’g’ri yo’nalishda bo’lishi va ularni samarali 
sarflanishi moliya faoliyatiga, uning vazifalariga bog’liq holda amalga oshirilmog’i 
PDF created with pdfFactory trial version 
www.pdffactory.com

---

93 
lozim. 
Moliyaning vazifalari uning xo’jalik faoliyatida mazmunlashuvidir.
Jamiyatdagi moliya munosabatlari yig’indisi moliya tizimini ifodalaydi.