11.Uzoq umr ko’ruvchilarning psixologik xususiyatlari Nima uchun sxemasi mavjud muammoni keltirib chiqargan sabablarini aniqlashga yordam beruvchi sxemadir. Sabab-oqibat qonuniga asosan muammoni keltirib chiqaruvchi sabablarni aniqlamay turib muammoni hal etish qiyin. Muammoniechimini topish uchun uni keltirib chiqargan sababalarni aniqlash va yo‘qotish talab etiladi. Talabalarda sabab-oqibat qonuniyati asosida fikr yuritishni tarbiyalash muhim. Ushbu sxema talabalarda aynan ana shu xususiyatni rivojlantiradi. Talabalarda tizimli, ijodiy, tahliliy mushohada qilish ko‘nikmalarini rivojlantiradi.
12.Psixologiyada shaxs va jamiyat muammosi ФСМУ ТЕХНОЛОГИЯСИ (Ф) - Фикрингизни баён этинг.
(С) - Фикрингизни баёнига бирон сабаб кўрсатинг.
(М) - кўрсатинг сабабингизни исботлаб мисол (далил) келтиринг.
(У) - фикрингизни умумлаштиринг.
Bу технология тингловчиларни ўз фикрини ҳимоя қилишга, эркин фикрлаш ва ўз фикрини бошқаларга ўтказишга, очиқ ҳолда баҳслашишга, шу Билан бир қаторда ўқувчи талабаларнинг, ўқув жараёнида эгаллаган билимларини таҳлил этишга, қай даражада эгалаганликларини баҳолашга ҳамда тингловчиларни баҳслашиш маданиятини ўргатади. Ушбу технология тингловчиларга тарқатилган оддий қоғозга ўз фикрларини аниқ ва қисқа ифода этиб, тасдиқловчи даллиллар ёки инкор этувчи фикрларни баён этишга ёрдам беради.