|
Psixologik tadqiqotlar natijalarini matematik- statistik qayta ishlash metodlari
Tadqiqotdan olingan ma’lumotlarni (miqdoriy) tahlil qilish va tavsiflashga kirishishdan avval ularni umumlashtirish, bir tizimga solish va ixcham shaklga keltirish zarur. Buning uchun esa matematik statistika tushunchalarini albatta bilish va ular bilan ishlay olish talab qilinadi.
Odatda o‘lchov natijalarini aks ettiruvchi sonlar statistikada variantlar deb ataladi va bilan belgilanadi. Barcha o‘lchovlar, ya’ni o‘sib borish yoki kamayish tartibida joylashgan o‘lchovlar variatsion qatorni tashkil qiladi. Variatsion qator tarkibida takrorlanadigan o‘lchovlar soni chastota deyiladi.
Masalan, tadqiqotchi “Sening fikr va qarashlaring sinfdoshlaringniki bilan ko‘pincha mos keladimi? ” kabi anketa savoliga 36 o‘quvchidan javob olingan deylik. Bunda 5 xil javob ko‘zda tutilgan : “har doim”, “ko‘pincha”, “ba’zida”, “kamdan-kam”, “hech qachon”. Agar har 1 javob varianti uchun son belgisi berilsa (“har doim ” – 5, “ko‘pincha” – 4, “ba’zida” – 3, “kamdan-kam” – 2, “hech qachon” – 1)
Hamda sonlarning kamayib borish tartibi bo‘yicha bir qatorga joylashtirilsa, biz quybdagicha variatsion qatorga ega bo‘lamiz:
555555444444444333333333333222222211
Olingan ma’lumotlarni qayta ishlash oson bo‘lishi uchun jadval shakliga keltiramiz:
Dostları ilə paylaş: | 
