Urganch-2022 Mundarija I kirish

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI

Urganch Davlat Universiteti

Fizika-matematika fakulteti

222-Guruh Amaliy matematika ta’lim yo’nalishi talabasining

„Dastutlash asoslari“ fanidan

KURS ISHI

Mavzu: C# Dasturlash tilida o’yin yaratish

Topshirdi: O’razmetov Dilshodbek

Qabul qildi:

Baholash: _________

URGANCH-2022
Mundarija
I Kirish.
1.1 C# dasturlash tili haqida umumiy malumotlar
II.Asosiy qism:
2.1 O’yin algoritmini tuzish;
2.2 O’yin davomida kerak bo’ladigan funksiyalar sinfi;
2.3
III. Xulosa……………………………………………………….24
Foydalanilgan adabiyotlar……………………………………………………25


Kirish
Bugungi kunda C# dasturlash tili IT sohasidagi eng kuchli, tez rivojlanayotgan va talabga javob beradigan tillardan biri hisoblanadi. Hozirgi vaqtda unda turli xil dasturlar yozilgan: kichik stol dasturlaridan tortib to har kuni millionlab foydalanuvchilarga xizmat ko'rsatadigan yirik veb-portallar va veb-xizmatlar.
C# endi yosh til emas va NETplatformasi uzoq yo'lni bosib o'tdi. Tilning birinchi versiyasi 2002 yil fevral oyida Microsoft Visual Studio .NET-ning chiqarilishi bilan birga chiqdi. Tilning amaldagi versiyasi - C# 9.0, 2020 yil 10-noyabrda NET5 bilan birga chiqarilgan.
C# - bu C ga o'xshash sintaksisga ega til va bu jihatdan C++ va Java-ga yaqin. Shuning uchun, agar siz ushbu tillardan birini yaxshi bilsangiz, C# ni o'rganish osonroq bo'ladi.
C # ob'ektga yo'naltirilgan bo'lib, bu jihatdan Java va C ++ dan juda ko'p narsalarni oldi. Masalan, C # polimorfizm, vorislik, operatorning haddan tashqari yuklanishi, statik yozishni qo'llab-quvvatlaydi. Ob'ektga yo'naltirilgan yondashuv katta va lekin shu bilan birga moslashuvchan, kengaytiriladigan va kengaytiriladigan dasturlarni yaratish muammolarini hal qilishga imkon beradi. C # rivojlanishda davom etmoqda va har bir yangi versiya bilan lambdalar, dinamik bog'lanish, asenkron usullar va boshqalar kabi yanada qiziqarli funksiyalar paydo bo'lyapti.
NET platformasining roli: Odamlar C # deb aytganda, ular ko'pincha NETplatforma texnologiyalarini (Windows Forms, WPF, ASP.NET, Xamarin) tushunishadi. Biroq, bu tushunchalar bir-biriga bog'liq bo'lsa-da, ularni taqqoslash noto'g'ri. C# tili NETFramework bilan ishlash uchun maxsus yaratilgan, ammo NET tushunchasining o'zi biroz kengroq. Bill Geyts bir paytlar NETplatformasi Microsoft yaratgan eng yaxshi narsa deb aytgan edi. Ehtimol, u haq edi. NETramkasi dasturlarni yaratish uchun kuchli asos yaratadi. Uning asosiy xususiyatlari:
Bir nechta tillarni qo'llab-quvvatlash. Platforma Common Language Runtime (CLR) ga asoslangan bo'lib, uning yordamida NETbir nechta tillarni qo'llab-quvvatlaydi: C # bilan bir qatorda VB.NET, C ++, F #, shular jumlasidan. NETbilan bog'langan boshqa tillarning turli xil dialektlarini o'z ichiga oladi, masalan, Delphi. NET. Tuzilganida, ushbu tillarning har qanday biridagi kod NETplatformasi uchun assambleyerning bir turi bo'lgan Umumiy O'rta Til (CIL) tarkibiga yig'iladi. Shuning uchun, ma'lum sharoitlarda biz bitta dasturning alohida modullarini alohida tillarda tayyorlashimiz mumkin.
O'zaro faoliyat platforma. NETko'chma (ba'zi cheklovlar bilan). Masalan, hozirgi vaqtda platformaning so'nggi versiyasi - NET5 eng zamonaviy Windows, MacOS, Linux operatsion tizimlarida qo'llab-quvvatlanadi. NETplatformasidagi turli xil texnologiyalardan foydalangan holda siz C # da turli xil platformalar uchun dasturlar ishlab chiqishingiz mumkin - Windows, MacOS, Linux, Android, iOS, Tizen.
Kuchli sinf kutubxonasi. NETbarcha qo'llab-quvvatlanadigan tillar uchun bitta sinf kutubxonasini taqdim etadi. Va har qanday dasturni C # -ga yozmoqchimiz - matn muharriri, suhbat xonasi yoki murakkab veb-sayt - bu holda biz NETsinf kutubxonasidan foydalanamiz.
Texnologiyalarning xilma-xilligi. Umumiy tilni ishlash vaqti CLR va asosiy sinf kutubxonasi dasturchilar dasturlarni yaratish uchun foydalanishi mumkin bo'lgan texnologiyalar to'plamining asosidir.
Masalan, ADONETva Entity Framework Core ushbu texnologiya to'plamidagi ma'lumotlar bazalari bilan ishlashga mo'ljallangan. Boy interfeysga ega bo'lgan grafik dasturlarni yaratish uchun - WPF va UWP texnologiyalari, oddiyroq grafik dasturlarni yaratish uchun - Windows Forms. Mobil ilovalarni ishlab chiqish uchun - Xamarin. ASPNETveb-saytlari va veb-ilovalarni yaratish uchun.
Ishlash. Bir qator testlarda NET5 veb-ilovalari bir qator toifadagi boshqa texnologiyalar bilan qurilgan veb-dasturlardan ustun turadi. NET5 dasturlari, asosan, yuqori ishlashga ega.
Shuningdek, C # tili va NETramkasining axlatni avtomatik yig'ish kabi xususiyati ham e'tiborga loyiqdir. Bu shuni anglatadiki, aksariyat hollarda biz C ++ dan farqli o'laroq xotirani bo'shatish haqida qayg'urmasligimiz kerak. Yuqoridagi umumiy tilni ishlash vaqti CLR o'zi axlat yig'uvchini chaqiradi va xotirani tozalaydi.
NET Framework va NETCore
Shuni ta'kidlash kerakki NETuzoq vaqt davomida asosan NETFramework deb nomlangan Windows platformasi sifatida rivojlanib kelgan. 2019 yilda ushbu platformaning so'nggi versiyasi - NETFramework 4.8 chiqdi.
2014 yildan beri Microsoft muqobil platformani ishlab chiqara boshladi - NETCore, u allaqachon turli xil platformalar uchun mo'ljallangan va eskirgan NETFramework-ning barcha xususiyatlarini o'zlashtirishi va yangi funksiyalar qo'shishi kerak edi. Keyin Microsoft ushbu platformaning bir qator versiyalarini doimiy ravishda chiqardi: NETCore 1, NETCore 2, NETCore 3. NETCore 3.0 ning mantiqiy rivojlanishi ushbu qo'llanmada muhokama qilingan NET5 edi. Shuning uchun birinchi navbatda NETFrameworkni ajratib ko'rsatish kerak. Windows va NET5. o'zaro faoliyat platformasi. Ushbu qo'llanmada C # haqida NET5 bilan birgalikda gaplashamiz, chunki u hozirgi platforma.
Shuningdek, 2004 yilda yaratilgan va Linux va MacOS uchun NETFramework-ning ochiq manbali versiyasini taqdim etgan Mono platformasini ham eslatib o'tish kerak. Mono-dan foydalanib, o'zaro faoliyat platformali C # dasturlarini yaratish mumkin edi. Mono hali ham ishlatilmoqda. Masalan, C # yordamida Android va iOS uchun mobil ilovalarni yaratish texnologiyasi bo'lgan Xamarin Mono-dan foydalanadi. Ammo kelajakda NET6 yangi versiyasi chiqqandan keyin NET6 Mono platformasini o'z ichiga olishi rejalashtirilgan.

C# (Si Sharp — deb talaffuz qilinadi) leksik jihatdan kengaytirilgan, imperativ, deklarativ, funksional, umumiy, obyektga yoʻnaltirilgan (sinfga asoslangan) va komponentlarga yoʻnaltirilgan dasturlash fanlarini oʻz ichiga olgan umumiy maqsadli, koʻp paradigmali dasturlash tili. U 2000-yilda Microsoft tomonidan .NET tashabbusi doirasida ishlab chiqilgan va keyinchalik Ecma (ECMA-334) va ISO (ISO / IEC 23270: 2018) tomonidan xalqaro standart sifatida tasdiqlangan.

Kompyuter tillari oʻz-oʻzidan emas, balki oʻzaro bir-biriga bogʻliqlikda mavjud boʻladi. Har qanday yangi til u yoki bu shaklda oldingi yaratilgan tillarning xossalarini oʻziga meros qilib oladi, yaʼni ketma-ketlik prinsipi amalga oshiriladi. Natijada bitta tilning imkoniyatlari boshqalari tomonidan foydalaniladi (masalan, yangi xususiyatlar mavjud kontekstga birlashtiriladi, tilning eski tuzilishlari esa oʻchirib yuboriladi). Kompyuter tillarining evolyutsiyasi shunday tarzda roʻy beradi va dasturlash mahorati takomillashtiriladi. C# tili yuqoridagilardan istisno emas, u boshqa dasturlash tillarining koʻplab foydali imkoniyatlarini meros qilib oldi va dunyoda eng koʻp qoʻllaniladigan ikkita kompyuter tillari — Ci, C++, shuningdek Java tili bilan uzviy bogʻliqdir. C# tili 1972-yilda Nyu-Djersi shtatining Myurrey-xill shahrida Bell Laboratories kompaniyasining tizimli dastur tuzuvchisi Dennis Richie tomonidan yaratilgan. Bu til oʻzini shunchalik yaxshi koʻrsatdiki, oxir oqibatda unda Unix operatsion tizimlarining 90 % yadro kodlari yozildi (oldin quyi darajadagi til assemblerda yozilgan). C# ning vujudga kelishidan oldinroq yaratilgan tillardan, (Pascal ulardan eng mashhuri hisoblanadi), yetarli darajada muvaffaqiyatli foydalanilgan, lekin aynan C# tili dasturlashning zamonaviy davri boshlanishini belgilab berdi. 1960-yillarda dasturlash texnologiyalaridagi strukturaviy dasturlashlarning paydo boʻlishiga olib kelgan inqilobiy oʻzgarishlar C# tilini yaratish uchun asosiy imkoniyatlarni belgilab berdi. Strukturaviy dasturlashlarning paydo boʻlishiga qadar katta dasturlarni yozish qiyin boʻlgan, satr kodlari miqdorining oshishi sababli dasturlarning oʻtish joylari chalkash massalariga aylanib ketishiga olib keladi. Strukturaviy tillar dastur tuzuvchi instrumentariysiga shartli operatorlarni, lokal oʻzgaradigan tartiblarni va boshqa mukammallashtirishlarni qoʻshib bu muammoni hal qildi. Shunday tarzda nisbatan katta dasturlarni yozish imkoniyati vujudga keldi. Aynan C# tili kuch, elegantlik va maʼnodorlikni oʻzida muvaffaqiyatli birlashtirgan birinchi strukturaviy til boʻldi. Uning boʻlishi mumkin boʻlgan xatolar masʼuliyatini tilga emas dastur tuzuvchi zimmasiga yuklaydigan prinsiplar bilan inobatga olgan holda sintaksisdan foydalanishdagi qisqalik va osonlik kabi xususiyatlari tezda koʻplab tarafdorlarini topdi. Bugungi kunda biz mazkur sifatlarni oʻz oʻzidan anglashiladigan deb hisoblaymiz, lekin S da birinchi marotaba dastur tuzuvchiga zarur boʻlgan ajoyib yangi imkoniyatlar mujassamlashtirilgan. Natijada 1980 yillardan boshlab S strukturaviy dasturlash tillari orasida eng koʻp foydalaniladiganlaridan biri boʻlib qoldi. Biroq, dasturlashning rivojlantirish choralariga koʻra bundanda kattaroq dasturlarni qayta ishlash muammosi kelib chiqmoqda. Loyiha kodi maʼlum bir hajmga yetgan zahoti (uning raqamli ahamiyati dastur, dastur tuzuvchi, foydalanilgan instrumentlarga bogʻliq boʻladi, lekin taxminan 5000 satr kodlari nazarda tutilayapti) S-dasturlarini tushunish va kuzatib borishda qiyinchiliklar yuzaga keladi.

Asosiy aism

Xulosa
Hozirgi zamonda yurtimizda Axborat Texnologiyalarini rivojlantirish yo‘lida juda ko‘p ishlar amalga oshirilmoqda. Bu borada davlatimiz ko‘p ishlarni amalga oshirmoqda. Xususan ko‘p joylarga dasturlash orqali ko‘p loyihalarni oson va qulay bajarilyapti.Dasturlash chet davlatlarida anchagina rivojlangan masalan Amerika,Malayziya, Koreya,Hindiston.Hozirgi kunda har-xil dasturlash tillari mavjud C++,C#,Java, va hokozo. Shularning orasidan C# Windows muhitida ishlaydigan dastur tuzish uchun qulay vosita bo‘lib,kompyuterda dastur yaratish ishlarini avtomatlashtiradi, xatoliklarni kamaytiradi va dastur tuzuvchi ishini kamaytiradi. C# dastur zamonaviy visual loyihalash texnalogiyasi asosida obyektga yo‘naltirilgan dasturlash tili hisoblanadi.
Men bu kurs ishim davomida C# dasturlash tilining bir qator imkoniyatlarini ko’rib chiqdim. Matematik funksiyalar orqali biz tayyor oldindan yozilgan codlar orqali matematik ishlarimizni anchagina osonlashtiramiz. Agar bu kutubxona bo’lmaganida edi, biz murakkab matematik masalalarni ishlashga qaratilgan codlarni yozish uchun ancha vaqtimizni sarflagan bo’lar edik. C# dasturlash tilida esa bunday muammolarni bartaraf etish uchun esa shunga o’xshash kutubxonalar mavjud. C# bilan ishlash davomida men kurs ishimda yozigan ma’lumotlarimdan boshqa anachagina bilimga ham ega bo’ldim. C# dasturlash tili bugungi kunda mashhur dasturlash tillari qatorida turadi va undan foydalanuvchilar ham anchaginani tashkil etadi. Bu til yordamida ko’plab ilovalarni va o’yinlarni ham yaratish mumkin.Yana bir bor takidlab o‘tish joizki men bu kurs ishi bajarish davomida o‘zim uchun murakkab deb keraksiz deb o‘ylagan fikrlarim noto‘g‘ri ekanligini tushunib yetdim. O‘zimni bilimlarimni yanda oshira oldim deb o‘ylayman.
Foydalanilgan adabiyotlar.
Ushbu kurs ishini yozishda asosan internet manbalaridan foydalandim:


www.w3schools.com
www.uzbekdevs.uz
www.uz.wikipedia.org
www.geeksforgeeks.com
www.terabayt.uz
www.programiz.com