Ushbu bitiruv malakaviy ishda zamonaviy mobil aloqa tizimlarining asosiy qurilish prinsiplari va shu prinsiplarni amalga oshirishning usullari kor’rsatilgan

BRRL qurilmalarining energetik parametrlarini tanlash

BRRL qurilmalari energetik parametrlarining jamlanmasi (4.8)

munosabatidan olinayotgan mos keluvchi ruhsat etiladigan bo’g’indagi aloqaning

nomo’tadilligini ta’minlashi kerak. BRRL qurilmalarining tehnik ko’rsatkichlarida

bo’g’inning ruhsat etiladigan masofasi va aloqaning nomo’tadilligini ta’minlanishi

---

ko’rsatiladi va bunga mos ravishda quyidagi energetik parametrlar mavjud:

uzatgich quvvatining bir qator ko’rsatkichlari, qabul qilgichning sezgitligining bir

qator ko’rsatgichlari, antennaning kuchaytirish koeffisentining bir qator

ko’rsatkichlari va h.k. 4.4-jadvalda BRRLni tashkil etishda ishlatiladigan

namunaviy radiorele qurilmalarining tehnik harakteristikalari keltirilgan.

4.4-jadval.

BRRL qurilmalarining namunaviy ma’lumotlari

Chastotalar diapazoni, GGs

7; 8; 13; 15; 18; 26; 31; 38

Modulyatsiya turi

4- FM;  4-ChM

Uzatgich quvvati, dBm

0…25 (o’rnatiladi)

Aloqaning masofasi, km

3…25

1 ta stvoldagi uzatish tezligi, Mbit/s

2; 8; 17; 34

Shovqin koeffisenti, dB

5…8 (chastotaga bog’liq)

P

hat

=10

-3

da qabul qilgich sezgirligi, dBm

-91…-81 (tezlikka bog’liq)

Antennaning diametri, m

0,3…0,9

Tizim koeffisenti, dBm

110…99 (tezlikka bog’liq)

RRS konfiguratsiyasi (konstruksiyasi)

1+0; 1+1; 2+0

4.4-jadvalda MiniLink-E va MiniLink-C (Ericsson firmasi), Pasolink (NEC

firmasi), Urbicom2 (Sagem firmasi), CellLink(Nera firmasi) firmalarining shunday

turdagi qurilmalariga oid ma’lumotlar keltirilgan-ki, ular kichik va o’rta

o’tkazuvchanlik qobiliyatiga ega bo’lgan radioreleli tizim qurilmalarining tehnik

harakteristikalariga mosdir. Bunday qurilmalarning o’ziga hosligi quyidagilardan

borat: yuqori darajadagi ishonchlilik; uzatish tezligiga mos ravishda kerak

bo’ladigan stvol polosasini o’rnatish; tizim konfiguratsiyasi tomonidan

o’zgartiriladigan, talab etiladigan chiqish quvvatining o’rnatilishi.

Shu tariqa, bu holatda qurilmaning energetik parametrlari tanlangan holatda

BRRL bo’g’inida me’yoriy aloqa shartlari (MASh) bajarilishini tekshirish asosida

energetik parametrlar tanlanadi.

---

RRL bo’g’inida MAShning buzilishiga sabab - susayishlar ko’paytirgichi V

radiosignallarning susayishi tufayli ruhsat etiladigan V

min

 minimal ko’rsatkichidan

kam bo’lib qoladi. Son jihatdan u V

min

 davomidagi vaqt foizi sifatida

belgilanadi va T(V

min

) bilan belgilanadi. Agar antennaning balandligi 4.4-

rasmdagidek ko’rsatilgan bo’lsa, u holda radiosignallarning qotishi tufayli RRL

bo’g’inlarida aloqaning buzilishi ikki sabab bilan ko’rsatiladi.

4.4-rasm. Shaxardagi BRRL trassasi na’munasi

Birinchisi – signalni qabul qilish nuqtasidagi interferensiya va T

int

(V

min

)

vaziyatidagi ehtimollikni hisobga olib, troposferaning qatlamli nobirjinsligidan

akslanayotgan nur.

Ikkinchisi – radiosignallarni yog’ingarchilik vaqtida susayishi, bunda T

(V

min

) ehtimolligi hisobga olinishi kerak.

BRRL bo’g’inidagi aloqaning buzilish ehtimolligi na’munaviy uslubiyat

asosida hisoblash amalga oshiriladi, ya’ni bunda bo’g’indagi aloqaning buzilish

ehtimolligi (ABE) quyidagicha aniqlanadi:

T(V

min

)=T

int

(V

min

),

(4.18)

Kerak bo’ladigan minimal-ruhsat etiladigan susayish ko’paytirgichi

---

V

min

=-K

s

+a

em

+a

f uz

+a

f qq

-g

a qq

-g

a uz

,

(4.19)

Bu yerda K

s

=p

min

-p

uz

=105,5 dBVt – tizim koeffisenti (3.1-jadval)

a

em

 – erkin muhitda radiosignalni susayishi:

a

em

=20lg(4π·R

0

/λ)=20·lg(4·3,14/10/1,15·10

-5

)

a

f uz

 va a

f qq

 – uzatgich va qabul qilgich fideridagi yo’qotishlar bo’lib, ularni

hisobga olmaslik ham mumkin.

g

a qq

  va  g

a uz

 – RRS antennasining kuchaytirish koeffisenti bo’lib, quyidagi

formula orqali aniqlanadi:

g

a

=10lg[(π·d

a

/λ)

2·

·K]

K=0,7 va antenna diametri 0,3 m uchun:

g

a

=10lg(3,14

2

·0,09·0,7

2

/0,0115

2

) = 40 dB;

V

min

=-105,5+146-80=-39,5 dB;

T

int

(V

min

)ni hisoblash:

V≤-20 dB bo’lganda, sanab o’tilgan RRL bo’g’inlarida:

T

int

(V

min

)≈T

tr

(V

min

)≈(V

min

)

2

·T(Δε),

(4.20)

Bu  yerda  T

tr

(V

min

) – troposferaning nobirjinsliligi akslangan to’lqinlar

natijasida, V

min

 davomidagi vaqt foizi:

Formuladan T(Δε) vaqt foizi topiladi, uning davomida troposferaning

nobirjinsligidan akslanishlar yuzaga kelishi mumkin, ya’ni f= 38 GGs va R

0

=4km

da quyidagini topamiz:

T(Δε)= 4,1·10

-4

·ξ·R

0

2

f

1,5

=4,1·10-4·16·(26)

2

 ≈1%.

(4.21)

Troposferadagi nobirjinsliklardan akslangan to’lqinlar ta’siri natijasida

Vmin

davomidagi vaqt foizini aniqlaymiz:

T

int

(V

min

)=10

-0.2·39.5

·1=1,1·10

-4

 %