ÜZVİ Kİmya fənni üzrə TƏDRİs proqrami

Əczaçılıq fakültəsinin II kurs tələbələri üçün
“Üzvi kimya-1” fənni üzrə mühazirələrin mövzu planı
Payız (III semestr)

№	Mövzular	saat
1.	Üzvi birləşmələrin təsnifatı. Üzvi molekullarda kimyəvi rabitələr.	2
2.	Üzvi reaksiyaların mexanizmi.	2
3.	Üzvi birləşmələrin quruluşu. Stereoizomerlik.	2
4.	Spektral üsullarla üzvi birləşmələrin quruluşunun təyini. Xromatoqrafiya	2
5.	Atsiklik karbohidrogenlər.Alkanlar, alkenlər, alkadienlər və alkinlər.	2
6.	Tsiklik karbohidrogenlər. Tsikloalkanlar. Arenlər.	2
7.	Karbohidrogenlərin halogenli törəmələri.	2
8.	Spirtlər və fenollar.	2
9.	Azot-üzvi birləşmələr.Aminlər, azo- və diazobirləşmələr.	2
10.	Aldehidlər və ketonlar.	2
11.	Üzvi turşular.	2
12.	Sadə və mürəkkəb efirlər.	2
13.	Heterofunksional birləşmələr.Aminspirtlər və aminfenollar	2
14.	Oksiturşular.	2
15.	Oksoturşular.	2

Əczaçılıq fakültəsinin II kurs tələbələri üçün
“Üzvi kimya-1” fənni üzrə təcrübi məşğələlərin mövzu planı
Payız (III semestr)

№	Mövzular	saat
1.	Üzvi kimya laboratoriyasında iş qaydaları. Təhlü­kə­siz­lik texnikası. Kimyəvi qablar və ləvazimatlar	4
2.	Üzvi molekullarda atomların qarşılıqlı təsiri. Kim­yəvi rabitələr.Elektron effektləri. Üzvi bir­ləş­mə­lərdə turşuluq və əsaslıq. Adi və fraksiyalı distillə.	4
3.	Stereoizomerlik. Konfiqurasiya və konformasiya. Enan­­ti­omerlər və diastereomerlər. Şüasındırma əmsalının və ərimə tempera­tu­ru­nun təyini.	4
4.	Spektral üsullarla üzvi birləşmələrin quruluşunun təyini.	4
5.	Kollokvium 1. İki və üçqat rabitələrə aid vəsfi reaksiyalar.	2 2
6.	Karbohidrogenlər. Alkanlar və tsikloalkanlar. Al­ken­lər, alka­dienlər və alkinlər. Arenlər. Etilen və asetilenin alınması..	4
7.	Karbohidrogenlərin halogenli törəmələri. Spirt­lər və fenollar. Karbohidrogenlərin halo­gen­li tö­rə­mə­lərinin vəsfi təyini	4
8.	Azot-üzvi birləşmələr. Aldehid və ketonlar. Aminlərin vəsvi təyini. Aldehidlər üçün vəsfi reaksiyalar.	2
9.	Üzvi turşular. Benzoy turşusunun sintezi.	2
10.	Kollokvium 2	2
11.	Sadə və mürəkkəb efirlər. Etil efirinin alınması.	2
12.	Aminspirtlər və aminfenol­lar. Aminspirtlərin vəsfi reaksiyaları.	2
13.	Oksi-və fenolturşular. Salisil turşusunda olan funksional qrupların vəsfi təyini.	2
14.	Oksoturşular. Oksoturşular üçün vəsvi reksiyalar.	2
15	Kollokvium 3	2

Əczaçılıq fakültəsinin II kurs tələbələri üçün
“Üzvi kimya-2” fənni üzrə mühazirələrin mövzu planı
Yaz (IV semestr)

№	Mövzular	saat
1.	Beşüzvlü bir- və ikiheteroatomlu heterotsiklik birləşmələr.	2
2.	Altıüzvlü bir- və ikiheteroatomlu heterotsiklik birləşmələr.	2
3.	Kondensləşmiş beç- və altıüzvlü heterotsiklik birləşmələr	2
4.	Azot heteroatomlu biheterotsiklik birləşmələr.	2
5.	Alkaloidlər.	2
6.	Təbii və sintetik polimerlər.	2
7.	α-Aminturşular.	2
8.	Peptidlər və zülallar	2
9.	Karbohidratlar. Monosaxaridlər	2
10.	Di- və polisaxaridlər	2
11.	Nuklein turşuları	2
12.	Hidrolis olunan lipidlər.	2
13.	Monoterpenlər və monoterpenoidlər. Seskviterpenlər və seskviterpenoidlər.	2
14.	Diterpenlər və diterpenoidlər. Triterpenlər və triterpenoidlər.	2
15.	Steroidlər.	2

Əczaçılıq fakültəsinin II kurs tələbələri üçün
“Üzvi kimya-2” fənni üzrə təcrübi məşğələlərin mövzu planı
Yaz (IV semestr)

№	Mövzular	saat
1.	Beşüzvlü heterotsiklik birləşmələr.Furfurolun quru ağac yonqarından alınması və anilinlə reaksiyası.	4
2.	Altıüzvlü heterotsiklik birləşmələr. Nikotin turşusun sintezi.	4
3.	Kondensləşmiş heterotsiklik birləşmələr. Kofeynin çaydan alınması.	4
4.	Azot heteroatomlu biheterotsiklik birləşmələr. Alkaloidlər. Adi dəlibəndin çiçəklərinin alkaloidlərinin təyini.	4
5.	Kollokvium 1. Sidik turşusunun natrium duzunun alınması.	2 2
6.	α-Aminturşular. Qlisinin ninhidrinlə reaksiyası.	4
7.	Peptidlər və zülallar. Zülalların denaturalaşması. Zülalların Biuret reaksiyası.	4
8.	Monosaxaridlər.	2
9.	Di- və polisaxaridlər. Nişastanın yodla reaksiyası. Sellülozanın hidrolizi.	2
10.	Kollokvium 2	2
11.	Nuklein turşuları.	2
12.	Hidroliz olunan lipidlər.Gənəgərçək yağının qələvi mühitdə hidrolizi.	2
13.	Terpenlər və terpenoidlər. Adi daşsarmaşığı bitkisindən alınmış triterpen saponinlərinin xromatoqrafiya üsulu ilə təyini.	2
14.	Steroidlər	2
15	Kollokvium 3	2

Metodiki təminat

1. 
   Faiq Həsənov. “Üzvi kimya” II cild, dərslik. 541s. Bakı, “Təbib”, 2018.
   
2. 
   Namiq Rəsulov, Kəmalə Bədəlova. “Üzvi kimyadan laboratoriya işləri”, dərs vəsaiti.107s.
   

Bakı, “Təbib”, 2019.

3. 
   F. P. Həsənov “Üzvi kimya praktikumu”, dərslik. 386 s. Bakı,”Təbib”,1993
   
4. 
   Faiq Həsənov “Bioüzvi kimya”, dərslik. 574 s. Bakı, 2014
   
5. 
   Faiq Həsənov.”Bioüzvi kimya”, dərslik. 366 s. Bakı, Şirvan­nəşr, 2002.
   
6. 
   Q.B.İskəndərov., N.Ş.Rəsulov “Alkaloidlər və izoprenoidlər”, metodik vəsait. 37 s. Bakı,1999.
   
7. 
   N.Ş. Rəsulov “Üzvi birləşmələrin adlandırılması və fəza quruluşu”, dərs vəsaiti. 165 s. Bakı, “Təbib”, 2006.
   
8. 
   N.Ş.Rəsulov, Ü.Ə.Həsənova ”Bəzi azotlu, fosforlu və kü­kürd­lü birləşmələr”, dərs vəsaiti 126 s. Bakı, ”Təbib”, 2003.
   
9. 
   N.Ş.Rəsulov., Ü.Ə.Həsənov” Oksobirləşmələr” dərs vəsaiti. 126 s. Bakı, “Təbib”, 2005.
   
10. 
    N.Ş.Rəsulov: “Bəzi mono-, poli və heterofunksional üzvi birləşmələr”, dərs vəsaiti 136 s. Bakı 2013.
    
11. 
    Н.А Тюкавкина «Биоорганическая химия» 478 с. Москва, «Медицина» 1985
    
12. 
    Namiq Rəsulov, Kəmalə Bədəlova.”Təbii üzvi birləşmələrə aid laboratoriya işləri”, dərs vəsaiti 108s.
    

Texniki təchizat: Mühazirə auditoriyasında və üzvi kimya laboratoriyasında proyektor quraşdırılmış, mühazirə və məşğələ dərslərinin elektron versiyası hazırlanmış, slayd şəklinə salın­mış­dır ki, bu da mühazirələrin həm məruzəçi tərəfindən oxunmasının səmərəliyini artırır, həm də tələbələr tərəfindən yaxşı mənimsənilməsinə zəmin yaradır. İstifadə olunan qurğular aşağı­dakı­lardır: Maye qarışıqlarının saflaşdırılması üçün qurğu. Şüasındırma əmsalını təyin etmək üçün cihaz. Ərimə tem­pe­raturunu təyin etmək üçün cihaz. Polyarimetr.