Va innovatsiyalar vazirligi navoiy davlat konchilik va texnologiyalar universiteti

3.2. Nochiziqli ABSni tekshirish


3.2.1. Nochiziqli ABSdagi avtotebranishlar rejimini Goldfarb usuli yordamida tekshirish [1–3,5,7,8]

Hisoblash uchun berilgan:

1. 
   strukturaviy sxema
   

b) elementlarning uzatish koeffitsientlari va vaqt doimiyligi:

K₂ = 20 grad/s; T₁ = 0,08s;
v) nochiziqli element parametrlari:
c =9 b=2.8 m=0,4
Avtotebranishlar hosil bo‘lishi imkoniyati quyidagi tartibda tekshiriladi:

Berilgan shartlar

Bu hisoblash sxemasiga asosan

= .

Son qiymatlari o‘rniga qo‘yib,

topamiz.
Berilgan nochiziqli elementning ekvivalent uzatish koeffitsienti ni ilova 4 dan topamiz.








Bu formulaga b,c va m ning son qiymatlarini qo‘yib va A ni 10 dan ∞ gacha o‘zgartirib, kompleks tekislikda ni chizamiz. Shu tekislikda ω ga 0 dan ∞ gacha qiymat berib, ni quramiz (18-rasm). Rasmda ning yuqori qismi a ning (-2; ∞) va pastki qismi (2; ∞) qiymatlariga mos keladi. Goldfarb usuliga asosan turg‘un avtotebranishlarga Z_n(A) ning yuqori qismidagi Z_n(A) va W_ch(jω) ning o‘zaro kesishish nuqtasi mos keladi, chunki bu nuqta Z_n(A) egri chizig‘i A oshishi bilan chiziqli qism AFXsi o‘rab olgan konturning ichkari tomonidan tashqari tomoniga chiqayapti.

6-rasm. Chiziqli qism AFXsi va nochiziqli elementning garmonik xarakteristkasi.


Xulosa

Biz bu kurs ishini bajarish davomida Avtomatik boshqarish sistemalarini EHM da turli programmalar xususan MatLAB, MatCAD, MS Excel dasturlarida modellarini tuzishni va kechayotgan jarayon haqida qisman bo’lsada ma’lumot olishni o’rgandik.

Shu bilan birga chiziqli va nochiziqli avtomatik boshqarish sistemalarini Popov , Kochenburg , Naykvist, Mixaylov ,Goldfarb usullarida ularning turg’un yoki noturg’unligini, avtotebranish mavjud yoki mavjud emasligini shu usullar yordamida o’rgandik.
Ushbu sistemalarni xalq xo’jaligining va sanoat tarmoqlarining turli soxalarida texnologik jarayonlarni va ob’ektlarini boshqarish, rostlash va nazorat qilishda qo’llashimiz mumkin.