Vektorlarning geometrik va mexanik masalalarga tadbiqi

Arifmetik vektorlar ustida chiziqli amallar va ularning xossalari
n o`lchovli arifmetik vektorlar ustida chiziqli amallar quyidagicha bajariladi:

1. Berilgan x va y vektorlarni qo`shganda ularning mos koordinatalari qo`shiladi: x + y = (x₁ + y₁; x₂ + y₂; …; x_n + y_n).

   
   

2. Berilgan x vektorni k haqiqiy songa ko`paytirganda uning har bir koordinatasi k marta ortadi: kx = (kx₁; kx₂; …; kx_n).

   
   

Vektorlar ustida chiziqli amallar quyidagi xossalarga bo`ysinadi:

1) x + y = y + x; 5) (α + β) x = α x + β x;
2) x + (y + z) = (x + y) + z; 6) α (β x) = (α β) x;
3) x + (- y) = x – y ; 7) x + θ = x;
4) α (x + y) = α x + α y; 8) x 1 = x ,

bu yerda, x, y va z – arifmetik vektorlar, α va β esa haqiqiy sonlar.

Arifmetik vektorlarning skalyar ko`paytmasi. Vektor uzunligi

Skalyar ko`paytma xossalari
Berilgan x = (x<sub>1</sub>; x<sub>2</sub>; …; x<sub>n</sub>) va y = (y<sub>1</sub>; y<sub>2</sub>; …; y<sub>n</sub>) arifmetik vektorlarning skalyar ko`paytmasi deb, vektorlar mos koordinatalari ko`paytmalarining yig`indisiga teng songa aytiladi va (x, y) shaklda yoziladi. Ta`rifga binoan,
(x, y) = x<sub>1</sub>y<sub>1</sub> + x<sub>2</sub>y<sub>2</sub> + …+ x<sub>n</sub>y<sub>n</sub> yoki
Berilgan x = (x<sub>1</sub>; x<sub>2</sub>; …; x<sub>n</sub>) vektorning moduli yoki uzunligi (normasi) deb, quyidagi formula bo`yicha aniqlanadigan nomanfiy |x| songa aytiladi:

yoki .
Vektorlarning skalyar ko`paytmasi quyidagi xossalarga bo`ysinadi:

1) (x, x) ≥ 0 , 3) (x, y + z) = (x, y) + (x, z),
2) (αx, y) = α(x, y), 4) (x, y) = (y, x).