192-mashq.
Qavs ichidagi bog‘lovchilardan mosini qo‘yib, gap-
larni ko‘chiring. Jaholat nima? Shu haqdagi tushunchalaringizni aytib
bering.
1. Bu she’r menga bag‘ishlangani uchungina emas, (ammo,
balki, negaki) unda ulug‘ shoirning buloq suvlaridek musaffo
qalbi mavj urib turgani uchun ham sevaman. (Z. Saidnosirova)
2. Bir tovuqqa (va, bilan, ham) don kerak, (ham, hamda, va)
suv kerak. (Maqol) 3. Jo‘shadi buloqning kumush yoshlari,
(va, bilan, ham) mungli, (-u, -da, ham) shirin jildirashlari,
Buralib, ko‘katlar ichidan chopar, Uzilgan marvarid yarqi-
rashlari. (Oybek) 4. Badia (bilan, ham, lekin) Ma’suma beka
arava tagiga kirib yashirinishdi. (Mirmuhsin) 5. Na uyquga
to‘ygan (bilan, va, ham) na kulguga, Ko‘rsa ko‘z kuygundek
kelinchak edim. (S. Zunnunova) 6. O‘qidi (-yu, va, hamda)
tanidan Chiqib ketdi muzdek ter. (E. Vohidov) 7. Bahaybat
yaproqlar diyoridaman, Ulkandir bu yerning gul (-u, va, hamda)
toshlari. (Shavkat Rahmon)
Savol va topshiriqlar
1. Biriktiruv bog‘lovchilarini sanang.
2. Qanday bog‘lovchilar biriktiruv bog‘lovchilari deyiladi?
193-mashq.
Uyga vazifa. Biriktiruv bog‘lovchilarini qatnashtirib, «Me-
ning do‘stim» mavzusida matn tuzing. Bog‘lovchilarning tagiga chizing.
Ularning sof yoki vazifadoshligini ayting.
AYIRUV BOG‘LOVCHILARI
1-topshiriq. Berilgan gaplardagi nuqtalar o‘rnida yo ... yo, goh
... goh, dam ... dam bog‘lovchilarini almashtirib qo‘llang.
Quyosh... yalt etib ko‘rinib qoladi, ... bulutlar ichiga bekinib
oladi. (Oybek)
?
95
2-topshiriq. Yo ... yo bog‘lovchisi goh ... goh, dam ... dam
bog‘lovchilari bilan almashtirilganda, gap mazmunida qanday o‘zga-
rishlar ro‘y berayotganini ayting.
Dostları ilə paylaş: |
